Rritja e një fëmije nuk është aspak e lehtë, kërkon shumë përpjekje për tu mësuar të marrësh rolin e prindit, me të gjitha përgjegjësitë që sjellin! Gjenerimi, rritja dhe edukimi i një fëmije janë ngjarje që revolucionarizojnë fjalë për fjalë jetën e një personi, duke e vendosur atë përpara përgjegjësive, angazhimeve, pritjeve, iluzioneve dhe zhgënjimeve, heqjeve dorë dhe zgjedhjeve, në një proces të vazhdueshëm përshtatjeje dhe akomodimi të ndërsjellë, me partnerin dhe fëmijën.
Sjellja e një fëmije në jetë nuk do të thotë se do jeni prindër të mirë!
Nuk ka kura ideale, të përsosura, por kura adekuate për zhvillimin normal të marrëdhënies dhe për këtë arsye, të vetë fëmijës. Çdo foshnjë është e ndryshme dhe ka nevojat e veta, prandaj është e rëndësishme t’i jepni vetes kohë; ju do të mësoni të vëzhgoni sjelljen joverbale të fëmijës suaj (vështrimi, toni i të qarit, qëndrimet, lëvizjet), për ta njohur atë duke u bërë më i aftë për t’iu përgjigjur nevojave të tij dhe për të ndjekur ritmet e tij.
Shumë prindër kanë shumë vështirësi në ndërtimin e një marrëdhënie paqësore dhe të ekuilibruar me fëmijët e tyre për shkak të përvojave të kaluara dhe traumave nga fëmijëria e tyre ose sepse ata thjesht përsërisin sjelljet pa e kuptuar se ato janë të gabuara ose joefektive. Veçanërisht e rëndësishme është përvoja e prindit i cili, duke pasur parasysh përvojat e pakënaqur me babanë ose nënën e tyre, shpesh thotë: “Unë do të bëj pikërisht të kundërtën e babait / nënës sime!”, por shpesh e gjen veten duke bëtë të njëjtat gabime.
Gabimet e prindërve
Ka prindër që zhvillojnë një lidhje të sëmurë me fëmijën e tyre, të tjerë që e kanë të vështirë të tregojnë vëmendje dhe dashuri në mënyrën që fëmija do të dëshironte. Pastaj ka prindër, të cilët, për shkak të paaftësisë së tyre për të frenuar tekat apo kërkesat fëminore, përfundojnë se janë shumë të ashpër, ndërsa të tjerët, të hutuar për rolet e tyre ose nga frika e humbjes së dashurisë së fëmijëve, bëhen tepër të tolerueshëm.
Të gjitha këto sjellje mund të gjenerojnë sjellje të hutuara dhe destabilizuese tek fëmijët: nga rebelimet dukshëm të pareduktueshme te pasiguria ekstreme, frika dhe izolimi. Fatkeqësisht, nuk është e mundur të rritësh fëmijë me një broshurë udhëzuese në dorë, por megjithëse një prind është i vetëdijshëm për rregullat e rëndësishme për të mësuar një fëmijë, mund të ndodhë që të ketë qëndrime që padashur komunikojnë të kundërtën për fëmijët.
7 gabimet që shkatërrojnë zhvillimin emocional të një fëmije
Ky artikull nuk synon të shpërndajë të gjitha dyshimet e një prindi rreth asaj që është më e mira për të të bërë ose mos bërë për të edukuar mirë një fëmijë, por dëshiron të nxjerrë në pah vetëm disa nga gabimet më të zakonshme që prindërit ndonjëherë bëjnë në mënyrë të pavetëdijshme dhe pasojat që këto gabime shkaktojnë në zhvillimin psikologjik të fëmijëve.
Fëmijët mësojnë nga ato që ne bëjmë më shumë sesa nga ato që themi. Shumica e prindërve përpiqen të japin më të mirën e tyre në edukimin e fëmijëve të tyre. Fatkeqësisht, qëllimet e mira shpesh nuk janë të mjaftueshme. Në shumë raste, prindërit përfundojnë duke praktikuar metoda edukative që, larg nga të qenit të mira për fëmijët e tyre, dëmtojnë vetëvlerësimin e tyre dhe krijojnë plagë emocionale.
Në disa raste problemi është që prindërit përsërisin modelet edukative të mësuara nga prindërit e tyre, në raste të tjera problemi është se ata po praktikojnë saktësisht modelin e kundërt. Cilat janë modelet e prindërimit që dëmtojnë fëmijët?
- Të qenit hiperkritik
Kritika konstruktive është gjithmonë e mirëpritur, pasi ndihmon fëmijën të rritet. Kritika pozitive nxjerr në pah gabimet dhe ofron mundësi për ndryshim. Sidoqoftë, kritikat e vazhdueshme dhe të tepruara mund të jenë shkatërruese, duke bërë që fëmija të ndiejë dështim. Një fëmijë me prindër hiperkritikë përfundon duke mos u besuar aftësive të tij, zhvillon vetëvlerësim të ulët dhe ka një tendencë për perfeksionizëm, i cili me kalimin e kohës do të bëhet pengesë.
- Ndëshkoni emocionet negative
Dallimi midis emocioneve pozitive dhe negative është absurd. Frika mund të shpëtojë jetë në rrethana të caktuara dhe mund të bëhet pengesë për të tjerët. Sidoqoftë, shumë prindër shtypin tek fëmijët e tyre ato që besojnë të jenë emocione negative si frika, zemërimi, trishtimi ose zhgënjimi. Në këtë mënyrë ata vetëm arrijnë t’i aftësojnë fëmijët e tyre, duke i bërë ata të ndihen të papërshtatshëm sepse kanë emocione që nuk duhet t’i ndiejnë, sipas tyre. Duhet të kemi parasysh që nuk mund të shmangim ndjenjën e emocioneve, pyetja është që të jemi në gjendje t’i kanalizojmë ato. Prandaj, nuk duhet të shtypni emocionet tek fëmijët, por t’i mësoni t’i menaxhojnë ato.
- Lëri të vendosin vetë
Shumë të rritur mendojnë se fëmijët nuk dinë të flasin dhe nuk kanë pse të vendosin. Por fakti është se foshnjat lindin me një lloj busulle lumturie. Ata mund të mos kenë përvojë, por ata e dinë se çfarë i bën ata të lumtur dhe çfarë i trishton. Prindërit të cilët vendosin gjithmonë për fëmijët e tyre dhe u imponojnë idetë e tyre përfundojnë në krijimin e një fëmije rebel ose një të vogli që është i pasigurt dhe i varur emocionalisht, i cili nuk është në gjendje të marrë vetë vendime. Prandaj, alternativa më e mirë është që gradualisht t’u jepet më shumë liri për të filluar të marrin ato vendime që ata kanë në dorë.
- Mbillni frikë
Fëmijët nuk e njohin ndjenjën e rrezikut, por kjo nuk është arsye për të mbjellë frikë nga jeta juaj tek ata. Është e vërtetë që prindërit duhet të kujdesen që fëmijët të jenë të sigurt dhe të shmangin aksidentet e panevojshme, por jo t’i kufizojnë ata nga gjithçka. Fëmijët gjithashtu duhet të eksplorojnë, të bëjnë gabimet e tyre dhe të përjetojnë dhimbje. Në këtë mënyrë ata bëhen më të fortë dhe mësojnë të përballen me jetën me besim, duke u mbështetur në aftësitë e tyre. Nëse u fusim frikë, do të kemi fëmijë që janë të pasigurt dhe kanë frikë nga jeta.
- Gjeneroni faj
Prindërimi është i vështirë, por nuk është një justifikim për të hequr shqetësimin për fëmijët tuaj. Në fakt, ka prindër që fajësojnë fëmijët e tyre se nuk kanë mundur të përfundojnë studimet e tyre, për dështimin e martesës apo edhe për sëmundjet e tyre. Në praktikë, ata e shndërrojnë fëmijën në përgjegjës për lumturinë ose fatkeqësinë e tyre. Por kur një fëmijë rritet me barrën e rëndë të fajit, ai do të përkulet nën peshën e tij dhe do të bëhet një i rritur që varet nga miratimi i të tjerëve dhe i cili nuk është në gjendje të marrë vendime pasi i druhet pasojave. Prandaj, është e rëndësishme t’i kushtojmë vëmendje fjalëve që përdorim me fëmijët tanë dhe të shmangim akuzat.
- Kushtëzoni dashurinë
Gjatë viteve të para të jetës së një fëmije ekziston një periudhë kritike gjatë së cilës fëmija duhet të zhvillojë një lidhje të sigurt. Nëse prindërit plotësojnë nevojat e tij, jo vetëm fiziologjike, por edhe emocionale, fëmija do të kuptojë se po rritet në një mjedis të sigurt. Në të kundërt, nëse prindërit e kushtëzojnë dashurinë e tyre për sjellje ose suksese të caktuara, fëmija do të mendojë se nuk është i denjë të dashurohet.
Kjo është një ndjenjë që ai ndoshta do ta mbajë me vete për një pjesë të mirë të jetës së tij, ai do të mendojë se nuk është i denjë për dashuri dhe respekt nga të tjerët dhe kjo do të ndikojë në marrëdhëniet e tij ndërpersonale dhe në çift. Prandaj, do të ishte më mirë të shmangni përdorimin e frazave të tipit “jeni sjellë keq, nuk ju dua më” ose “keni marrë nota të tmerrshme, nuk meritoni gjithçka që ju japim”. Në vend të kësaj, duhet t’i thoni se e doni pa kushte, pavarësisht nga gabimet.
- Nuk vendosni kufij
Një nga gabimet më të mëdha që bëjnë prindërit modernë është vendosja e kufijve. Disa prindër ngatërrojnë lirinë me lirshmërinë. Por fëmijët që rriten pa kufij ose rregulla kanë tendencë të zhvillojnë sjellje sfiduese, ata thjesht nuk janë të lumtur. Kur fëmijët janë të vegjël dhe po zbulojnë botën, kufijtë shërbejnë për t’i mbajtur ata të sigurt.
Gjithashtu, rregullat japin rendin e tyre botëror, tregojuni atyre se çfarë prisni prej tyre në mënyrë që të veprojnë në përputhje me rrethanat. Sigurisht, nuk bëhet fjalë për shndërrimin e shtëpisë në kazermë, por duhet të ekzistojnë disa kufij dhe rregulla që sigurojnë bashkëjetesën familjare dhe zhvillimin e saktë psikologjik të fëmijëve.
Burimi / https://psicoadvisor.com/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
