Ka nga ata që e pranojnë se herë pas here u ndodh të flasin me zë të lartë me veten e tyre dhe ata që gënjejnë. Nuk duhet të kemi turp, u ndodh të gjithëve të diskutojnë me një bashkëbisedues imagjinar. Ka nga ata që kufizohen në përsëritjen e listës së gjërave për të bërë, ata që nganjëherë përpiqen t’i japin një formë tjetër një dialogu që ka ndodhur në të vërtetë dhe ata që në vend të kësaj heqin dorë duke përsëritur frazat inkurajuese para një interviste pune ose një konkursi sportiv.
Të folurit me veten mund të jetë i dobishëm për të përqendruar mendimet, për të përmirësuar përqendrimin dhe në disa raste edhe për të mbështetur një gjendje emocionale. Dhe është diçka më e zakonshme sesa mund të imagjinohet, jo domosdoshmërisht një shenjë e çuditshmërisë ose një tregues i një çrregullimi psikologjik.
Fëmijët dhe biseda me veten
Për të kuptuar kuptimin e bisedës vetjake mund të provojmë të fillojmë me fëmijët. “Fëmija flet me vete kur mendon me zë të lartë, kur luan. Për të vegjlit, shprehja e mendimeve të tyre është normale dhe absolutisht e rëndësishme: ai duhet të dëgjojë zërin e tij për t’i treguar vetes se po mendon”, thotë Dr. Maria Beatrice Toro, psikologe, psikoterapiste dhe pedagoge në Universitetin e Romës La Sapienza – Në një moment të caktuar, duke u rritur, fëmija arrin të brendësojë procesin, ai i beson asaj që mendon dhe nuk ka më nevojë ta shprehë atë me fjalë. Kjo ndodh gjithashtu kur ai e kupton se duke folur me zë të lartë të tjerët e dëgjojnë dhe në vend të kësaj ai dëshiron ‘privatësinë’ e tij. Ai fillon të bëhet i vetëdijshëm për veten e tij dhe të bëjë reflektimet e tij brenda”. Sapo rritet, zakoni i të folurit me veten zhduket ngadalë, por mund të bëhet mbizotërues në disa situata tipike që i bëjnë fjalët që mendojmë të dalin nga mendja jonë, duke i bërë ato reale.
Kur duam të rimarrim përqendrimin
“Ku i kam vendosur çelësat?” Jemi vonë për një takim, duhet të dalim nga shtëpia dhe çelësat e makinës janë zhdukur në mënyrë misterioze. Pra, ne fillojmë të përsërisim me zë të lartë “Ku i vura çelësat?”. “Është një mënyrë për të rirregulluar dhe qartësuar idetë – shpjegon psikologia – Ky lloj dialogu përdoret për të vendosur mendimet në vend, kur ndihemi të çorientuar, për të rivendosur rendin dhe mbi të gjitha për t’u përqendruar kur ndihemi të mbingarkuar”. E njëjta gjë ndodh, për shembull, kur duhet të rikuperojmë gjërat për të bërë, një listë pazari, detyrat që duhen bërë brenda një kohe të caktuar: “Ne duhet të flasim me zë të lartë sepse në këtë mënyrë do të shmangim të menduarit për shumë gjëra në një herë dhe do të jemi në gjendje të përqendrohemi tek gjërat për të bërë”.
Kur jemi të zemëruar
Sa herë ndodh që nuk e keni gati përgjigjen gjatë një diskutimi dhe vazhdoni vetëm, disa orë më vonë bëni të njëjtin dialog diskutimi, duke thënë me zë të lartë atë që nuk kemi mundur të themi. “Në këto raste është një humbje e kontrollit emocional. Kur zemërimi tejkalon disa kufij, ne imagjinojmë (dhe riprodhojmë vetë) dialogun duke thënë gjithçka që kemi dashur të themi dhe që nuk e kemi thënë”. Me një fjalë, mund ta përkufizojmë si mërmëritje. “Edhe nëse na ndodh sepse jemi nervozë, të shqetësuar ose të tensionuar nuk duhet të shqetësohemi, nuk është asgjë patologjike. Është thjesht një mbingarkesë emocionale.”
Kur duhet të motivojmë veten
Futbollistët dhe të gjithë atletët e bëjnë atë shumë shpesh, para një penalltie ose një ndeshje të rëndësishme, mbase kur janë në pikat fillestare, i shohim ata duke përsëritur diçka me zë të lartë. “Është një formë e sugjerimit pozitiv – shpjegon psikologia – kur përveç që mendojmë diçka, ne e përsërisim atë me zë të lartë dhe pastaj e dëgjojmë, në këtë mënyrë fjalia bëhet më bindëse”. Edhe një thënie e thjeshtë si “Unë mund ta bëj atë” ose në rastin e sportit “Unë jam trajnuar për këtë” e thënë me zë të lartë bëhet më bindëse se sa kur thjesht e mendojmë me mendjet tona. “Ky është një lloj trajnimi. Ne psikologët shpesh ua sugjerojmë atë pacientëve tanë si një detyrë. Dhe pastaj ka edhe pohime pozitive që të gjithë mund t’i provojmë kur mendojmë se duhet të mbështesim pak më shumë veten”.
Kur tregon një çrregullim psikologjik
Në disa raste, të folurit me zë të lartë është një shenjë e një çrregullimi psikologjik. “Bëhet patologjik kur je i vetmi bashkëbisedues i vetvetes dhe humbet kontaktin me realitetin. Njerëzit e shqetësuar humbin në fantazitë e tyre dhe izolojnë veten nga bota e jashtme”. Në këto raste zakoni i të folurit me njëri-tjetrin është një shenjë e një shqetësimi për të cilin mbështetja psikologjike është më se e nevojshme. “Këto janë raste të rralla, por është thelbësore të ndërhyhet menjëherë me terapitë, duke përfshirë ato farmakologjike”.
Burimi / https://donna.fanpage.it/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
