Sipas disa studimeve është e mundur që me truket e duhura, të kapërcehen frikërat, fobitë dhe ndjesitë e bezdisshme. Jo vetëm kaq: ka gjithashtu truke për të përmirësuar kujtesën dhe krijimtarinë.
A keni frikë para një injeksioni? Kur gjilpëra të hyjë, kollituni; ky është sekreti për të ndjerë më pak dhimbje tek dentisti? Para se të uleni në karrige, dëgjoni bisedën tuaj të preferuar. Këto truke (dhe të tjera që do të lexoni më poshtë) shfrytëzojnë gabimet e mendjes sonë që, ashtu si një kompjuter ose një pajisje elektronike, ka edhe “gabimet e dizajnit ose programimit”. Në këtë rast gabimet e programimit janë ato boshllëqe të vogla që, në mënyrë të pashmangshme, janë pjesë e marrëdhënies komplekse midis trupit dhe trurit. Gabime që, sipas disa studimeve shkencore, në kohën e duhur mund t’i shfrytëzojmë edhe në avantazhin tonë …
Unë nuk kam frikë nga ju. Frika nga gjilpëra, u tha. Quhet belenofobi, si për fëmijë ashtu edhe për të rritur: ideja e një trupi të huaj që përshkon lëkurën është pak shqetësuese për të gjithë. Për fat të mirë, ekziston një mënyrë e shpejtë dhe efektive për të zvogëluar sikletin: kollitja. Disa studime e pohojnë atë: një kollë në të vërtetë rrit presionin e gjakut; nga ana tjetër kjo do të ndihmojë në zvogëlimin e perceptimit të dhimbjes në momentin kur bëhet gjilpëra. Sipas studiuesve, kollitja funksionon edhe më mirë nëse nuk shohim nga injeksioni.
Refleksi i të vjellave. Me disa përjashtime të rralla, ne të gjithë kemi lindur me refleksin e të vjellave: është mënyra se si trupi mbron veten nga rreziku i mbytjes nga ushqimi. Edhe pse intensiteti mund të ndryshojë nga personi në person, ajo është gjithmonë e bezdisshme. Për fat të mirë, shkenca ka gjetur një mënyrë për ta “fikur” ose të paktën për ta bërë atë më pak intensive: në një studim të botuar në Journal of the American Dental Association, studiuesit kanë eksperimentuar se, duke bërë presion mbi pëllëmbën e dorës, intensiteti i këtij refleksi zvogëlohet shumë.
Kreativiteti dhe vetullat. Arsyeja pse kemi vetullat – përveç vlerës estetike – nuk është kuptuar plotësisht nga shkencëtarët evolucionistë. Nëse disa njohin dobinë e tyre sociale – vetullat na sigurojnë një grup më të gjerë shprehjesh me të cilat mund të përçojmë emocionet tona – të tjerët besojnë se ato shërbejnë kryesisht për të mbrojtur sytë. Por ka edhe nga ata që pretendojnë se prania e tyre ka arsye shumë më të thella: në një studim të kryer në Universitetin e Maryland, studiuesit zbuluan se ngritja e vetullave do të inkurajonte kreativitetin, do të shtonte perceptimin vizual dhe do të ndihmonte të mendosh për zgjidhje të shumëfishta për një problem të caktuar. Përkundrazi, ulja e tyre do të kishte efekt të kundërt. Provojeni me veten tuaj.
Një dhimbje e dobishme. Përveç një numri të vogël njerëzish, përfshirë masokistët, askujt nuk i pëlqejnë dhimbjet: është mënyra se si trupi ynë na thotë se diçka nuk shkon mirë dhe se nëse nuk veprojmë menjëherë, mund të ishte edhe më keq. Sidoqoftë, ka raste kur dhimbja e moderuar mund të ishte e dobishme. Për shembull, duke na ndihmuar të forcojmë kujtesën tonë: në një studim të kryer nga studiues në Qendrën Mjekësore Universitare Hamburg-Eppendorf, subjektet që vuanin nga dhimbja e moderuar treguan të mësojnë përmendësh në mënyrë më efektive një seri imazhesh që iu treguan. Jo vetëm kaq: përfitimi është afatgjatë, pasi ata i kujtuan pamjet edhe pas një viti.
Muzikë! Ndoshta keni dyshuar tashmë: vendosja e një palë kufjeve dhe dëgjimi i muzikës së preferuar mund të ketë efekte terapeutike. Muzika është me të vërtetë ndër ato pak forma arti të vlerësuara në mënyrë universale dhe shpesh është treguar se ka përfitime të prekshme fizike në trup. Sipas një studimi të vitit 2015 të realizuar në 7,000 vullnetarë dhe të publikuar nga The Lancet, dëgjimi i muzikës së preferuar mund të lehtësojë dhimbjen para, gjatë dhe pas operacionit.
Dhe ne nuk po flasim vetëm për efektet në aspektin e mirëqenies psikologjike: shkencëtarët në të vërtetë kanë zbuluar se të dëgjuarit e muzikës së këndshme e bën trurin të lëshojë kimikate dhe hormone që forcojnë sistemin imunitar, deri në pikën e zvogëlimit të nevojës për qetësues. Sipas studiuesve është thelbësore që muzika të zgjidhet nga pacienti!
Imazhe përforcuese. Sistemi ynë imunitar është diçka shumë komplekse. Dhe është gjithashtu arma me të cilën, gjatë gjithë historisë, ne kemi qenë në gjendje t’i mbijetojmë sëmundjeve më të këqija. Por mbase gjëja më e mahnitshme është se nuk ka nevojë të vuani një infeksion për ta aktivizuar atë: në fakt, sistemi ynë imunitar do të aktivizohej vetëm duke vëzhguar imazhin e një sëmundjeje të veçantë. Kjo është demonstruar nga një studim i 28 vullnetarëve të kryer nga Mark Schaller në Universitetin e British Columbia.
Studiuesit kanë zbuluar se shikimi i fotove të njerëzve që teshtijnë, bëjnë që qelizat e bardha të gjakut të sekretojnë interleukin-6, një proteinë që lëshohet zakonisht si përgjigje ndaj infeksioneve. Për Schaller, kjo dhe reagimet e tjera janë të gjitha pjesë e të ashtuquajturit “sistemi imunitar i sjelljes”, mjetet që mendja jonë përdor për të parandaluar infeksionet duke ndryshuar sjelljen tonë.
Nga një këndvështrim evolucionar, paralajmërimi i sistemit tonë imunitar për shfaqjen e shenjave të infeksionit tek dikush tjetër, mund të zvogëlojë shanset për kontraktim të një sëmundjeje pa pasur nevojë të distancohemi nga grupet tona shoqërore. Por gjithashtu do të kishte një efekt anësor: sipas Shaller, fakti që sistemi ynë imunitar reagon përpara një kërcënimi jo-ekzistues mund të përfundonte duke “dobësuar” efektivitetin e kësaj arme.
Burimi / https://www.focus.it/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
