Ditët Evropiane të Trashëgimisë Kulturore tashmë janë shndërruar në një festë gjithëpërfshirëse mbarëkombëtare sa i takon ndërgjegjësimit dhe promovimit të trashëgimisë kulturore. Si pjesë e këtij angazhimi serioz, Shqipëria zë një vend të merituar në vlerësim të të gjithë pasurive që ajo ka, duke përfaqësuar dëshminë e një kombi me tradita shekullore.
Në Shqipëri, ky aktivitet zhvillohet që nga viti 1998.
Në kuadër të zbatimit të ligjit Nr. 9048, dt. 07.04.2003 “Për Trashëgiminë Kulturore”, në nenin 5 të tij është përcaktuar që Ministri i Kulturës shpall Ditën Kombëtare të Trashëgimisë Kulturore. Pikërisht me Urdhrin Nr. 348, dt. 28.07.2003, të Ministrit të Kulturës është shpallur dita 29 Shtator e çdo viti si “Dita Kombëtare e Trashëgimisë Kulturore”.
Në qendër të kësaj dite, qëndron përkushtimi dhe sakrifica e të gjithë atyre që kanë kontribuar në formimin dhe studimin e kësaj trashëgimie, e po aq edhe vepra dhe jeta e atyre që janë sakrifikuar drejtpërsëdrejti për të.
Në shpalljen e kësaj Dite Kombëtare si të Trashëgimisë Kulturore ka ndikuar edhe akti sublim i ushtarakut shqiptar Kamber Bënja, i cili në vitin 1916 mbrojti pasuritë e Apollonisë nga vjedhja. Festimi i kësaj dite parashikon edhe detyrimin e të gjitha institucioneve kulturore dhe ato të trashëgimisë, të organizojnë aktivitete të ndryshme kulturore.
Kamber Bënja ishte një veprimtar i lëvizjes atdhetare, i cili lindi në Bënjë të Këlcyrës. Mësimet e para i mori në Përmet dhe i vijoi në Korçë, Janinë e Selanik. Me Shpalljen e Pavarësisë u vu në shërbim të Qeverisë Kombëtare të Vlorës si oficer i karrierës. Kamber Bënja mori komandën e batalionit shqiptar duke iu kundërvënë me vendosmëri pushtuesve austro-hungarezë që kërkonin të grabisnin pasuritë kulturore të vendit dhe të dërgonin në Vjenë skulptura antike të gjetura gjatë gërmimeve. Për këtë arsye, Kamber Bënja bashkë me dy oficerë të tjerë, Bexhet Manastirliun dhe Abaz Taushanin, iu dhanë gjyqit ushtarak që e dënoi me vdekje për “tradhti të lartë”. Major Kamber Bënja, është shpallur Dëshmor i Atdheut.
Përgatiti Orjona Tresa / Burimi Muzeu Historik Kombëtar
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
