Kur zbardhi mëngjesi i së hënës së kaluar, duke sinjalizuar fillimin e Ramazanit, ai solli një ironi mizore për popullin e Gazës. Muaji i shenjtë kur muslimanët agjërojnë gjatë ditës kishte mbërritur në mes të një zie buke. Banorët e Gazës kishin duruar tashmë pesë muaj luftë. Pothuajse e gjithë popullsia ishte tashmë e varur nga ndihma ushqimore për të mbijetuar. “Njerëzit këtu kanë agjëruar për muaj të tërë,” tha Dr. Amjad Eleiwa, zëvendësdrejtor i departamentit të urgjencës në spitalin al-Shifa, në qytetin e Gazës. “Ata pastrojnë qytetin duke kërkuar ushqim për të mbijetuar, por nuk mund të gjejnë”.
Bombardimet e Izraelit ndaj Gazës, në përgjigje të sulmeve të Hamasit të 7 tetorit, kanë shkatërruar infrastrukturën ushqimore dhe tokën bujqësore në të gjithë territorin. Agjencitë e ndihmave thonë se kontrollet e shtuara të sigurisë izraelite në kamionët e dërgesave kanë krijuar pengesa rreth ndihmave që arrijnë te popullata. Organi global përgjegjës për shpalljen e urisë, Klasifikimi i Integruar i Fazës së Sigurisë Ushqimore (IPC), raportoi këtë të hënë se 1.1 milion njerëz – pothuajse gjysma e popullsisë së Gazës – tashmë vuanin nga uria dhe pjesa tjetër e njerëzve atje mund të kishte zi buke deri në korrik.
Kriza e ushqimit është më akute në Gazën veriore. Ndryshe nga Ramazanët e mëparshëm, banorët atje nuk mund të mbështeten këtë vit në shtrimin me syfyr, mëngjesin para agimit dhe as të presin me padurim të qetësojnë urinë në iftar, vaktin pas perëndimit të diellit. Dekorimet e rrugëve, instrumentistët dhe tezgat e ngarkuara me ëmbëlsira janë zëvendësuar nga shkatërrimi, vdekja dhe një luftë e përditshme për të gjetur ushqim. Çmimet për atë pak miell ose grurë në dispozicion janë pesëfishuar. “Më kujtohet Ramazani i fundit, kishte ushqim të mirë – lëngje, hurma, qumësht, gjithçka që mund të dëshironi,” tha Nadia Abu Nahel, një nënë 57-vjeçare që kujdeset për një familje të madhe prej 10 fëmijëve në qytetin e Gazës. “Krahasuar me këtë vit, është si parajsa dhe ferri”, tha ajo. “Fëmijët tani dëshirojnë një copë bukë, është një vakt që ata ëndërrojnë. Kockat e tyre po bëhen më të buta. Ata janë të trullosur, kanë vështirësi të ecin. Janë duke u dobësuar shumë.”
Sipas shoqatës bamirëse të varfërisë Care, të paktën 27 njerëz – 23 prej tyre fëmijë – kanë vdekur nga kequshqyerja ose dehidratimi në veri të Gazës në javët e fundit. Numri real, sipas mjekëve nga disa spitale veriore, ka të ngjarë të jetë më i lartë. Në mesin e atyre që u trajtuan për kequshqyerje nga Dr. Eleiwa në spitalin al-Shifa kohët e fundit ishte një djalë i moshës midis 10 dhe 12 vjeç, i cili vdiq javën e kaluar gjatë Ramazanit; një djalë rreth katër muajsh, nëna e të cilit u vra, duke i lënë atij mungesë qumështi kur nuk kishte asnjë për të blerë; dhe një vajzë 18-vjeçare e cila tashmë vuante nga epilepsia. “Ajo ishte e sëmurë dhe asnjë nga ilaçet e saj nuk ishte më në dispozicion dhe familja e saj nuk kishte ushqim,” tha Dr. Eleiwa. “Në fund trupi i saj ishte shumë i dobët, vetëm kocka, lëkurë dhe pa yndyrë”. Rafeeq dhe motra e tij Rafeef, 15 vjeç, u plagosën rëndë kur një sulm ajror izraelit goditi shtëpinë e tyre, duke vrarë 11 anëtarë të familjes, tha xhaxhai i tyre Mahmoud. Mes të vdekurve ishte nëna e tyre, katër vëllezër e motra të tjerë dhe mbesat dhe nipërit e tyre. Rafeeq tashmë vuante nga kequshqyerja, tha ai, para goditjes që e plagosi. Rafeef, këmba e së cilës u thye nga goditja dhe u mbërthye së bashku, tha se ajo i kishte kërkuar personelit të spitalit çdo lloj fruti ose perime që ajo të hante, “por ata nuk mund të sigurojnë asnjë”.
Ramazani dikur ishte një kohë gëzimi i pastër, tha Rafeef, “parajsë në krahasim me tani”. “Ishte vërtet bukur”, tha ajo. “Por këto kohë nuk do të kthehen më. Njerëzit më të mirë në jetën tonë janë zhdukur.”
Të premten, 200 ton ndihma ushqimore të ofruara nga shoqata bamirëse World Central Kitchen mbërritën me maune në një bankinë të sapondërtuar në brigjet e Gazës, e ndërtuar nga bamirësia nga rrënojat e ndërtesave të shkatërruara. Shpresohet se do të zbusë mungesat e rënda në Gazën veriore dhe qendrore dhe do të sjellë pak lehtësim gjatë pjesës së mbetur të Ramazanit.
Si shumë në Gaza, Naji dhe familja e tij po përpiqeshin të kremtonin Ramazanin. “Ne po agjërojmë për Zotin, por këtë vit nuk mund ta shijojmë”, tha ai. “Jo syfyri, as momenti kur e çelim agjërimin, jo ritualet që ndjekim zakonisht. Nuk i veshim fëmijët tanë dhe nuk i çojmë në namaz. Nuk po i mësojmë për besimin tonë. Ju thjesht ushqeni fëmijën tuaj me diçka të vogël dhe keni frikë gjatë gjithë kohës që një predhë të bjerë mbi kokën tuaj.” Kur erdhi perëndimi i diellit, Naji vuri një batanije në një pllakë betoni dhe u ul me familjen e tij mes rrënojave. Ata kishin grumbulluar një sasi të vogël ushqimi të freskët për darkën. Disa ditë më parë, nuk kishte pasur asnjë.
“Situata për ne tani, në Rripin e Gazës, më bën t’i kem zili të vdekurit,” tha Naji. “Ne nuk jemi në Ramazan këtë vit, duhet të ndryshojmë emrin, jemi në muajin e vdekjes”.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
