Shumë për të dashur
Ka shumë lloje kërpudhash – të paktën 14,000 – edhe pse vetëm rreth gjysma janë të ngrënshme. Pothuajse të gjitha kërpudhat që hamë në janë varieteti i bardhë. Llojet e tjera të zakonshme përfshijnë cremini, portabella, maitake (quhet edhe pulë e pyllit), shitake dhe enoki. Secila ka formën e vet unike, aromën dhe cilësinë.
Fuqitë ushqyese
Nëse jeni duke kërkuar për një multivitamin natyrore, merrni disa kërpudha. Mes ushqyesve të shumtë: vitamina B – duke përfshirë acidin pantothenik (B5), niacin (B3) dhe riboflavin (B2) – plus bakër dhe selen. Kërpudhat gjithashtu kanë proteina, fibra, kalium, vitaminë D, kalcium, dhe më shumë.
Përfitime të tjera shëndetësore
Kërpudhat mund të bëjnë shumë më tepër për shëndetin tuaj sesa thjesht të ushqejnë trupin tuaj. Ato kanë vlera antibakteriale, ndihmojnë në uljen e kolesterolit, janë mjaft të mira për sistemin imunitar si dhe ndihmojnë në parandalimin ose trajtimin e sëmundjes së Parkinsonit, sëmundjes së Alzheimerit, presionit të lartë të gjakut dhe kancerit.
Të pasura me kalium
Kaliumi është i rëndësishëm për zemrën tuaj, muskujt dhe nervat. Kur mendoni për ushqimet që kanë më shumë, të parat që të vijnë në mend janë bananet ose patatet. Por edhe kërpudhat janë të pasura me kalium.
Fuqia anti-oksidante
Ju tashmë keni dëgjuar se frutat dhe perimet janë të larta në antioksidantë. Kërpudhat janë burimi më i lartë ushqimor i ergothioneine dhe glutathione. Kërpudhat Porcini janë të mbushura me këto antioksidantë, të cilat kanë fuqi kundër plakjes. Studiuesit mendojnë se në të ardhmen, ergotioneina dhe glutathione mund të studiohen në sëmundjet e Parkinsonit dhe Alzheimerit.
Kërpudha mjekësore
Këto nuk janë lloje të veçanta. Shprehja përdoret shpesh për të përshkruar pluhurat e kërpudhave, shtojcave ose ekstrakteve të përdorura për qëllime shëndetësore. Këto nuk janë “ilaçe” që përshkruhen nga mjeku. Hulumtimi e deritanishme për të përdorur kërpudhat si ilaç janë mjaft premtuese, por është ende herët për të folur.
Kujdesuni nga ato vdekjeprurëse
Ka rreth 70-80 specie kërpudhash helmuese. Shumica do t’ju sëmurin, por disa mund t’ju vrasin. Mënyra më e mirë për të shmangur varieteteve toksike është të merrni ato nga një njeri i besuar në vend të mbledhjes së tyre në të egra. Dhe nëse ju i mblidhni ato vetë, sigurohuni që të merrni aprovimin nga një ekspert i kërpudhave.
Shenjat e helmimit me kërpudha
Hani kërpudha të egra dhe pastaj pyesni nëse keni bërë një gabim të madh. Si mund ta dini? Helmimi tipik i kërpudhave shkakton përzierje, të vjella, dhimbje dhe diarre brenda 4 orëve. Në shumicën e rasteve, nëse pini shumë ujë, mund ta kaloni mirë në shtëpi. Por, për shkak se disa kërpudha mund të jenë shumë toksike është më mirë të konsultoheni më mjekun nëse keni shenja të helmimit me kërpudha.
Rënia në peshë me kërpudha
Ato nuk kanë kompetenca magjike të humbjes së peshës, por kërpudhat mund t’ju ndihmojnë të bini pak. Kjo për shkak se ata bëjnë një zëvendësim të shijshëm, pothuajse pa kalori, të mishit në shumë gatime.
Shpenzoni më pak, hani më shëndetshëm
Mishi viçit është një nga mënyrat më pak të shtrenjta për të shijuar mish të kuq. Por nëse shtoni kërpudha në përzierje, ndoshta do të shpenzoni edhe më pak në pjatat tuaja (dhe do të shtoni edhe faktorin e shëndetit). Hulumtimet tregojnë se mund të kurseni deri në 20% nëse përdorni një përzierje 50-50 të viçit dhe kërpudhave në vend të përdorimit vetëm të viçit. Rritja e raportit të kërpudhave në raport me mishin bën që të kurseni edhe më shumë.
Mënyrat më të mira për të gatuar kërpudha
Gatimi me nxehtësi të lartë është mënyra më e mirë për të nxjerrë te kërpudhat cilësi të mishit. Por ato nuk janë mënyra më e mirë për të ruajtur përmbajtjen e tyre antioksiduese. Një studim i vitit 2016 zbuloi se gatimi në mikrovalë dhe tiganisja janë mënyrat më të mira për të gatuar kërpudha pa humbur fuqitë e tyre antioksiduese.
Bëni një Switch Sandwich
Ju mund t’i përdorni ato në vend të mishit në sanduiç.
Shtoni disa shije të shijshme
Shtojini ato të copëtuara, në gatime si makarona dhe supëra. Ose gatuajini ato në vaj ulliri për 10 minuta, pastaj përzieji me vezë për mëngjes. Pica me kërpudha
Le të shërbejë një portbella si kore e picës. Lani kërpudhat dhe hiqni gungat e tyre. Vendosini kërpudha me kokë poshtë, hapni salcën dhe mbuloni me mozzarellë të grirë dhe përbërës të tjerë si ullinj dhe domate qershi. Piqeni 5 minuta më shumë, ose derisa djathi fillon të shkrihet.
Thjesht të thata
Kaloni kërpudhat e thata në gjalpë, vaj ulliri, dhe mish pule derisa të jenë zbutur. Mund ti shtoni hudhra dhe qepë.
Përgatiti: Brikela Daci / Burimi / www.webmd.com
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
