Ndoshta motra më e madhe e Mozartit ose motra e Karl Marx nuk do të pajtohen, por sipas asaj që zbulojnë studime autoritative, duket se të parëlindurit, mesatarisht, janë më inteligjentë.
Hulumtimi nga Universiteti i Oslos kryer nga ekipi i Prof. Setter Kristensen, i cili punon në Institutin Kombëtar Norvegjez të Mjekësisë Profesionale dhe nga Tor Bjerkedal, i cili është pjesë e Institutit të Epidemiologjisë të Ushtrisë së të njëjtit komb, tregon se nuk është vetëm një vend i zakonshëm, por një fakt që është konstatuar. Prof. Kristensen (gjithashtu i lindur i dytë) analizoi testet e inteligjencës të kryera në një mostër prej 250 mijë meshkujsh nga 18 deri në 20 vjeç dhe konstatoi se vlera e IQ zvogëlohet me uljen e rendit të lindjes: të lindurit e parë do të kishin mesatarisht 2.3 pikë më të larta se sa vëllezërit e motrat e tyre më të vegjël.
Faji prindëror?
Sipas studiuesit, ky nuk është një fakt i thjeshtë i lindjes. Marrëdhënia me prindërit do t’i bënte fëmijët më pak “të talentuar”. Prandaj nuk është radhitja në të cilën fëmijët lindin për të vendosur inteligjencën më të madhe apo më të vogël, por lloji i edukimit të dhënë nga prindërit. Në të vërtetë, kjo e fundit i favorizon të parëlindurit duke investuar më shumë kohë, kujdes dhe vëmendje.
Një realitet shumë i qartë del nga të dhënat e analizuara. Për shembull, fëmijët që nuk kanë lindur të parët, por që për një arsye ose një tjetër u rritën si fëmijë të parëlindur (për shembull, sepse vëllai i tyre i madh kishte vdekur), duket se ka një IQ më të lartë; fëmijët e tretë që u rritën si të parët për të njëjtën arsye nuk kanë përjashtim: në këtë rast, IQ duket se është edhe më e lartë se ajo e një të parëlinduri.
Profesor Kristensen thotë se ndryshimi është “edukimi nga të parëlindurit”. Testet e bëra në familje të mëdha tregojnë se boshllëku arsimor në këtë rast është shumë i theksuar dhe ata që e paguajnë janë pikërisht vëllezërit më të vegjël, IQ-të e të cilëve kanë një diferencë me 2.9 pikë nga IQ e të lindurit të parë.
Megjithatë, studimi norvegjez vuri në dukje gjithashtu përjashtime nga rregulli: edhe nëse është më pak i shpeshtë, ndodh që edhe fëmijët e vegjël kanë cilësitë e të parëlindurin. Ka edhe nga ata që, motra më e vogël e 5 vëllezërve, në moshën 2 vjeçare, ngjalli interesin e “Mensa”, një shoqatë ndërkombëtare që mbledh njerëz me IQ më të lartë.
Ky përjashtim quhet Georgia dhe është një vajzë dyvjeçare angleze: në pamje të parë ajo duket një fëmijë si të gjithë të tjerët, por IQ-ja e saj është e barabartë me atë të fizikanit Stephen Hawking: një IQ prej 152. Në moshën dyvjeçare, ajo ishte në gjendje të fliste një gjuhë tjetër dhe të kryente veprime të thjeshta matematikore.
Të dy studiuesit në Universitetin e Oslos gjetën përgjigjen e këtij rasti të rrallë. Në rastin e Georgias së vogël duket se vëmendja e pakët e prindërve është zëvendësuar nga vëllezërit më të mëdhenj, të cilët janë kujdesur dhe i kanë kushtuar vëmendje, duke i krijuar mundësinë të rritet në një mjedis shumë stimulues.
Burimi / www.youreduaction.it
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
