Në fokus

October 10, 2019 | 8:55

Kanceri i vezores, këmbanat e alarmit për një diagnozë të hershme

Statistikat tregojnë se kanceri i vezores prek rreth 5,000 gra në vit. Dhe për fat të keq, shpesh është e vështirë të zbulohet diagnoza në fazat e hershme, e cila është thelbësore për t’u përballur më mirë me sëmundjen.

Këmbanat e alarmit dhe diagnoza e hershme

Në fakt, kanceri i vezores ka një karakteristikë: është jashtëzakonisht “i mirë” në fshehje, veçanërisht në fazat e hershme. Disa shenja që lidhen disi me fillimin e saj, të tilla si ënjtje dhe dhimbje të papërcaktuara në bark, si dhe vështirësi për të shkuar në tualet, janë kambanat e alarmit që shpesh anashkalohen ose ngatërrohen. Në vend të kësaj ato duhet të jenë tema për t’u diskutuar menjëherë me gjinekologun, i cili përveç vizitës, mund të vazhdojë me një eko transvaginale dhe abdominale dhe më pas të bëhen të gjitha ekzaminimet e nevojshme për të zbuluar natyrën e figurës që është duke u përpiluar.

Këshillat janë të vlefshme për të gjitha, por bëhen edhe më të rëndësishme për ato që sapo kanë kapërcyer pragun e menopauzës. Sipas statistikave, në të vërtetë, rastet e sëmundjeve identifikohen mbi të gjitha në dekadën mes 50 dhe 60 vjet. Është e vërtetë që ka elementë të tjerë që në një farë mënyre mund të paraqesin një rrezik më të madh të mundshëm të zhvillimit të kësaj neoplazme, e shtata në popullatën femërore. Për shembull, më shumë vëmendje duhet t’i kushtohet kur menstruacionet kanë filluan shumë herët dhe menopauza është e vonë.

Sidoqoftë, përdorimi i kontraceptivit oral mund të jetë një element pozitiv, si dhe të keni shumë fëmijë dhe t’i keni ushqyer me gji. Gjëja e rëndësishme, në çdo rast, është të kapet herët: kur tumori është i kufizuar në organ dhe qelizat e sëmura nuk janë përhapur ende, perspektivat për shërimin e plotë ndryshojnë thellësisht.

Kujdesi rrit shpresat e mbijetesës

Pasi të jetë identifikuar një tumor i vezores, bazuar në karakteristikat e tij dhe përhapjen e mundshme, hapi i parë është operacioni për të eliminuar, përveç organit, çdo zona të tjera “të prekura” nga sëmundja. Më pas specialisti mund të propozojë një trajtim kimioterapie, i cili duket se ka një rëndësi thelbësore, veçanërisht nëse tumori që është hequr është në një fazë të përparuar. Objektivi në këtë rast është padyshim që të “pastroni” organizmin plotësisht nga qelizat patologjike. Për këtë arsye, megjithëse ka shumë skema trajtimi që duhet të tregohen rast pas rasti, trajtimi anti-angiogjenezë, i cili synon të zvogëlojë formimin e enëve të reja të gjakut të nevojshme për rritjen e tumorit, shpesh rekomandohet së bashku me kimioterapinë klasike.

Kohët e fundit, terapitë e reja, dhe veçanërisht ilaçet frenuese PARP, të cilat jepen gjithmonë në bazë të karakteristikave të qelizave kancerogjene, po dëshmojnë se ndihmojnë shumë. Këto ilaçe veprojnë në mekanizmat e riparimit të ADN-së dhe, sipas asaj që u shfaq në kongresin e fundit të Shoqatës Evropiane të Onkologjisë Mjekësore (ESMO) të mbajtur në Barcelonë, mund të jenë mjaft efektive.

Hulumtimet e paraqitura në konferencë dhe të botuara në Neë England Journal of Medicine tregojnë se trajtimi me niraparib (një PARP-frenues) uli rrezikun e përparimit të sëmundjes ose vdekjes në pacientë në krahasim me placebo-n me 38%. Sipas Antonio Gonzalez, bashkëdrejtor i departamentit të onkologjisë mjekësore, Klinika Universidad de Navarra dhe autori i parë i hulumtimit “në të ardhmen monoterapia e niraparibit pas operacionit dhe kimioterapia me bazë platinin mund të jetë një mundësi e rëndësishme e re e trajtimit për pacientët” .

Një lajm i mirë vjen gjithashtu nga studimi PAOLA-1, i cili demonstroi një ulje të rrezikut të përparimit të sëmundjes ose vdekjes për gratë e trajtuar me Olaparib (një tjetër PARP-frenues) përveç terapisë standarde dhe bevacizumab, një ilaç antiangiogenesis, krahasuar me këtë qasje kurative. Ne jemi akoma në fazat e testimit të këtyre ilaçeve, por e ardhmja në trajtimin e këtij tumori është sigurisht premtuese.

Gjenetika, faktor rreziku

Disa kohë më parë, zgjedhja e Angelina Jolie ishte shumë e diskutueshme. Prania e mutacionit të gjenit BRCA1 do të rrisë rrezikun e kancerit të gjirit me 50% dhe atë të kancerit të vezores me 50%, kështu që aktorja eliminoi rreziqet në burim. Në rast të një testi pozitiv gjenetik, veçanërisht nëse ekziston gjithashtu një përgjigje pozitive ndaj një gjeni tjetër (BRCA2) shanset për të marrë kancer të gjirit rriten në mënyrë eksponenciale.

Aktorja ka sjellë në pah një problem gjithnjë e më të rëndësishëm, edhe për shkak të vëmendjes që i është kushtuar testimit gjenetik. Instituti Kombëtar i Kancerit zbulon se pothuajse 10% e kancerit të vezoreve mund të lidhet me një ndryshim gjenetik që trashëgohet.

Nën lupën zmadhues të shkencës ekzistojnë dy gjene, me mutacionet e tyre përkatëse: ato quhen BRCA1 dhe BRCA2. Ato janë të rëndësishme si për kancerin e vezoreve ashtu edhe atë të gjirit dhe në prani të këtij mutacioni mund të mendojmë për një “parashikim” të mundshëm të sëmundjes në krahasim me epokën klasike.

Për këtë, siç raportohet nga Shoqata Italiane për Kërkimin e Kancerit (AIRC): “Në familjet me shumë raste të kancerit të vezoreve ose kancerit të gjirit (më saktë, më shumë raste me të njëjtin lloj tumori ose dy tumore të shoqëruara në të njëjtin ndryshim gjenetik, siç janë ato të vezoreve dhe gjirit, në të njëjtën degë të familjes) është e dobishme të drejtoheni në një qendër të specializuar për këshillimin gjenetik në një institut onkologjik me rëndësi kombëtare. Nëse një person është bartës i njërës prej këtyre mutacioneve gjenetike, këshillohet të ndiqni një program të rreptë mbikëqyrjeje me mamografi dhe skanime”.

 

 

 

Burimi / https://dilei.it/

© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.

MARKETINGU:
Agjente Marketingu:
Erinda Topi: 0688019400
E-mail: [email protected]

© Revista Psikologjia. Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.

To Top