Artriti reumatoid (RA) është një sëmundje autoimune që mund të shkaktojë dhimbje dhe dëmtim në të gjithë trupin, nëse nuk trajtohet në kohë.
Dëmi që shkakton RA, zakonisht ndodh në të dyja anët e trupit. Pra, nëse një nyje preket në njërën nga krahët ose këmbët tuaja, e njëjta nyje në krahun ose këmbën tjetër do të ndikohet gjithashtu. Kjo është një mënyrë që mjekët të dallojnë RA nga format e tjera të artritit, siç është osteoartriti (OA). Trajtimet funksionojnë më mirë kur RA diagnostikohet herët, kështu që është e rëndësishme të mësoni shenjat.
SIMPTOMAT E ARTRITIT REUMATOID
RA është një sëmundje afatgjatë ose kronike e manifestuar me dhimbje në nyje. Simptomat përfshijnë: dhimbje te nyjat, ënjtje, ngurtësi dhe humbje e funksionit.
Sipas mjekëve, është e rëndësishme të mos injorohen asnjë nga simptomat, edhe nëse ato janë të përkohshme. Njohja e shenjave të hershme të RA do t’ju ndihmojë ju dhe mjekun tuaj ta trajtoni më mirë atë.
TRAJTIMI REUMATOID I ARTRITIT
Nuk ka kurë për RA, por ka trajtime që mund t’ju ndihmojnë ta menaxhoni atë. Trajtimet për RA ndihmojnë në menaxhimin e dhimbjes dhe kontrollin e përgjigjes inflamatore. Ulja e inflamacionit mund të ndihmojë gjithashtu në parandalimin e dëmtimit të mëtejshëm të nyjave dhe organeve.
Trajtimet mund të përfshijnë: medikamente, mjete alternative ose mjete shtëpiake, ndryshimet në dietë dhe lloje specifike të ushtrimeve. Mjeku juaj do të punojë me ju për të përcaktuar planin më të mirë të trajtimit. Për shumë njerëz, këto trajtime i ndihmojnë ata të kenë një jetë aktive dhe zvogëlojnë rrezikun e komplikimeve afatgjata.
TRAJTIMET ALTERNATIVE
Nganjëherë edhe disa ndryshime të vogla në stilin e jetës mund t’ju vijnë në ndihmë për të përmirësuar cilësinë e jetës suaj kur vuani nga artriti. Më poshtë janë disa këshilla që kërkojnë vetëm pak përkushtim, por që mund të sjellin rezultatin që dëshironi.
AKTIVITETI FIZIK
Ushtrimet që nuk kërkojnë sforcim mund të ndihmojnë për të përmirësuar gamën e lëvizjes në nyjat tuaja dhe për të rritur lëvizshmërinë. Ushtrimi mund të forcojë muskujt, të cilët mund të ndihmojnë për të lehtësuar një pjesë të presionit nga nyjat. Gjithashtu, ju mund të provoni yoga, e cila mund t’ju ndihmojë të rimerrni forcën dhe fleksibilitetin.
PUSHONI SA DUHET
Ju mund të keni nevojë për më shumë pushim. Gjumi i mjaftueshëm do të ndihmojë në uljen e inflamacionit dhe dhimbjes.
APLIKONI KOMPRESA TË FTOHTA
Kompresat e ftohta mund të ndihmojnë në zvogëlimin e inflamacionit dhe dhimbjes. Ju mund të alternoni të ftohtin me trajtime të nxehta, siç janë dushet e ngrohta dhe fasha të nxehta. Kjo mund t’i bëjë muskujt tuaj më elastikë.
DIETA E ARTRITIT REUMATOID
Mjeku ose dietologu juaj mund të rekomandojë një dietë antiinflamatore për të ndihmuar në zbutjen e simptomave. Kjo lloj diete përfshin ushqime që kanë shumë acide yndyrore omega-3. Ushqimet e larta me acide yndyrore omega-3 përfshijnë: peshqit yndyror si salmon dhe ton, farat chia, fara liri dhe arra. Antioksidantët, të tilla si vitaminat A, C, dhe E, dhe seleni, gjithashtu mund të ndihmojnë në uljen e inflamacionit.
Ushqimet e pasura me antioksidantë përfshijnë: manaferrat, boronicat dhe luleshtrydhet, çokollate e zezë, spinaqin dhe fasulet. Ushqimi i pasur më fibra është gjithashtu i rëndësishëm, sepse sipas disa studiuesve, fibra mund të ndihmojë në uljen e përgjigjeve inflamatore, të cilat mund të ulin nivelin e proteinave reaktive. Zgjidhni ushqime me drithëra, perime të freskëta dhe fruta të freskëta.
Luleshtrydhet mund të jenë veçanërisht të dobishme. Ushqimet që përmbajnë flavonoide mund të ndihmojnë gjithashtu për të luftuar inflamacionin në trup. Ato përfshijnë: çaj jeshil, brokoli dhe rrush. Ajo që nuk hani, është po aq e rëndësishme sa ajo që hani. Sigurohuni që të shmangni ushqimet që provokojnë dhimbjen. Këto përfshijnë karbohidrate të përpunuara dhe yndyrna të ngopura ose trans.
KOMPLIKACIONET
Për shkak se RA është një sëmundje progresive, simptomat zakonisht përkeqësohen. Nëse lihet pa trajtuar, mund të shkaktojë dëme të mëdha në nyje dhe komplikime serioze në organet kryesore. Sidoqoftë, ka një numër trajtimesh efektive dhe trajtimi i duhur është thelbësor për menaxhimin e përparimit të RA.
EFEKTET AFATGJATA
Ndërsa RA përparon, mund të shkaktojë dhimbje dhe inflamacion në nyjat e tjera në trup, përveç duarve. Kjo përfshin: kyçet, bërrylat dhe shpatullat, kyçin e këmbës, gjunjët dhe hapësirat midis rruazave në shpinë. Nëse lihet pa trajtuar, dëmtimi afatgjatë i nyjave mund të shkaktojë deformim dhe humbje lëvizshmërie. Kur RA nuk mjekohet siç duhet, komplikime serioze mund të shfaqen në organet kryesore, përfshirë lëkurën, zemrën, mushkëritë dhe veshkat.
EFEKTET NË ZEMËR
Njerëzit me RA të pakontrolluar mund të kenë inflamacion që përhapet në enët e gjakut, duke bërë që ato të ngushtohen. Kjo mund të çojë në bllokime dhe mpiksje në arteriet dhe enët më të vogla të gjakut. Këto bllokime mund të dyfishojnë shanset tuaja për të pasur një sulm në zemër ose goditje në tru. RA mund të çojë gjithashtu inflamacion të membranës që rrethon zemrën.
EFEKTET NË MUSHKËRI
Problemet e mushkërive që vijnë nga RA e patrajtuar përfshijnë: vështirësi në frymëmarrje, kollë kronike dhe lodhje.
EFEKTET NË VESHKAT
Hulumtimet kanë treguar që njerëzit me RA kanë rreth një shans 25 për qind të zhvillimit të sëmundjes së veshkave. Një efekt i kombinuar i inflamacionit, efektet anësore të ilaçeve dhe faktorë të tjerë kontribuues, duket se shkaktojnë probleme në veshka. Për shkak të kësaj, është e rëndësishme që mjeku juaj të monitorojë rregullisht funksionimin e veshkave.
Burimi / Panorama.com.al
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
