Jo të gjitha testet janë të përshtatshme për të gjithë pacientët: disa kanë provuar të jenë një mjet i rëndësishëm për të ndjekur përhapjen e sëmundjes, por secili ka qëllimin dhe kohën e vet në të cilën duhet të kryhet.
Ka një shqetësim dhe entuziazëm të madh për emergjencën e koronavirusit dhe shpesh ka shumë konfuzion në lidhje me testet që duhet t’i nënshtrohen për të diagnostikuar infeksionin Covid-19 ose ndoshta për të identifikuar ndonjë imunitet të arritur. Pra, le të sqarojmë se cilit nga tre testet duhet t’i vihemi në dispozicion, si funksionojnë ata, pse janë të nevojshëm dhe kur është e detyrueshme t’i nënshtrohesh një tamponi.
Jo të gjitha testet janë të përshtatshme për të gjithë pacientët: disa kanë provuar të jenë një mjet i rëndësishëm për ndjekjen e përhapjes së sëmundjes, por secili ka qëllimin dhe kohën e vet në të cilën duhet të kryhet.
Si funksionojnë testet për të identifikuar koronavirusin
Testi i referencës për Covid-19 është tamponi molekular: është shumë i ndjeshëm dhe kryhet në materialin gjenetik viral të nxjerrë me tamponi i hundës dhe faringut të kryer me një tampon pambuku me të cilën merret një mostër e mukozës në traktin e sipërm respirator. Tamponi më pas përpunohet në një laborator biologjie molekulare për identifikimin e pranisë së mundshme të fragmenteve të ARN-së Sars-Cov-2. Testi molekular ose “tamponi” mbetet akoma testi referues për diagnozën e SARS-CoV-2.
Pastaj është testi aerologjik, i cili zbulon, përmes testitimit të gjakut, antitrupat (IgA, IgG dhe IgM) të prodhuara kundër koronavirusit Sars-Cov-2. Këto teste janë shumë të dobishme për të demonstruar shkallën e përhapjes virale në një komunitet, dhe për të siguruar informacion të dobishëm për shëndetin publik. Këto dy mjete diagnostikuese u shoqëruan me teste pështymore, të cilat funksionojnë si tampona, pa pasur nevojë për një ekzaminim që për shumë është invaziv dhe sigurisht që nuk është i këndshëm.
Dhe në fund, testet e shpejta përcaktohen si teste në të cilat përpunohet tamponi i fytit përmes teknikës së imunofluoreshencës për të zbuluar nukleoproteinat e SARS-CoV-2: një teknikë më pak e rafinuar, por më e shpejtë, e cila i kthen rezultatet në 30-40 minuta. Prandaj ato mund të jenë të dobishme në kontekste të caktuara, të tilla si kontrolli i shpejtë i njerëzve të shumtë (p.sh. në porte, aeroporte dhe madje edhe në shkolla).
Cili test vlen dhe kur duhet bërë?
Tamponi kryhet sipas qarkores më të fundit nga Ministria e Shëndetësisë në ato subjekte që kanë pasur kontakt të ngushtë me njerëz që kanë rezultuar pozitivë, dhe pasi u karantinuan zhvilluan më pas simptoma, madje edhe të lehta. Për pacientët pa simptoma, tamponi nuk është i detyrueshëm, por mund të shkurtojë periudhën e karantinës. Në fakt, ata që mbeten asimptomatikë mund të dalin nga karantina me një test negativ, qoftë molekular (tamponi) apo antigjenik pas 10 ditësh nga kontakti me pozitivin e konstatuar.
Nëse rezultati i testit është pozitiv, karantina bëhet izolim në shtëpi, d.m.th. ndarje fizike nga të gjithë njerëzit e tjerë (në një mjedis tjetër ose në dhoma të ndryshme të shtëpisë tuaj). Nëse është asimptomatike, izolimi zgjat dhjetë ditë, atëherë mund të bëhet një tampon i re: në rast të një rezultati negativ, mund të dalësh nga izolimi. Humbja e shijes dhe erës, e cila mund të zgjasë me kalimin e kohës, përjashtohen nga simptomat. Nga ana tjetër, pozitivët që shfaqin simptoma të rënda, menaxhohen me vëmendje më të madhe nga ASL dhe ndoshta nga spitalet lokale.
Testet serologjike bëhen nëse nuk keni rënë në kontakt me një person pozitiv, por dëshironi të provoni gjendjen e sistemit tuaj imunitar: prania e këtyre antitrupave tregon që pacienti është ose jo i prekur nga një patogjen i caktuar. Koha e ndryshme në të cilën shfaqen klasa të ndryshme të antitrupave (Imunoglobulinat IgM, IgA dhe IgG) dhe evolucioni i tyre në fakt përfaqëson një tregues të vlefshëm për të konfirmuar praninë e një infeksioni në progres ose në të kaluarën. IgA anti 2019-nCov, janë antitrupat që shfaqen së pari gjatë përgjigjes imune, dhe për këtë arsye janë shenjat e një infeksioni në progres. IgM anti 2019-nCov, janë antitrupat që shfaqen në fillim përgjatë përgjigjes imunitare, dhe janë kështu shenjë e një antigjenit. IgM anti 2019-nCov, janë antitrupat që shfaqen në serumin e pacientëve pas një ekspozimi primar ndaj antigjenit (zakonisht jo më herët se 10 ditë), dhe për këtë arsye prania e tyre tregon një infeksion të fundit. IgG anti 2019-nCov fjanë antitrupa që fillojnë të formohen rreth 15 ditë pas ekspozimit primar ndaj antigjenit dhe për këtë arsye prania e tyre tregon imunitetin kundër sëmundjes.
Së fundmi, testet serologjike ndahen në teste të shpejta (të tilla si shpimi në gisht), të cilat tregojnë vetëm praninë ose mungesën e disa imunoglobulinave në gjak, dhe teste sasiore, më të ndjeshme dhe të besueshme, sepse falë një mostre gjaku tregon gjithashtu për sasinë e imunoglobulinave te pacienti.
Sa të besueshme janë testet
Është mirë të sqarohet menjëherë se testi serologjik nuk është vendimtar për diagnostikimin e infeksionit në proces, pasi mungesa e antitrupave nuk përjashton mundësinë e një infeksioni në një fazë të hershme, me rrezik relativ që një individ, pavarësisht se është gjetur negativ në testin serologjik, është ngjitës.
Prandaj, nëse një rezultat pozitiv duhet të konfirmohet nga një tamponi – që aktualisht bartet nga Sistemi Kombëtar i Shëndetit dhe është i organizuar nga ASL ose nga spitali – për të kontrolluar nëse infeksioni është ende në vazhdim, një rezultat negativ nuk përjashton një infeksion të mundshëm.
Testet e shpejta gjithashtu ngrenë dyshime: laboratori i mikrobiologjisë dhe virologjisë së Universitetit të Padovës, drejtuar nga Profesor Andrea Crisanti, i ka komunikuar Rajonit të Venetos rezultatet e një studimi mbi testin e shpejtë antigjenik Abbott, sipas të cilit 3 pozitivë nga 10 mund të jenë negativë dhe vazhdojnë të përhapin infeksionin pa ndonjë kontroll.
Edhe në Rajonin e Lazios, ku testet e antigjenit tanimë janë pastruar, një dokument nga Spallanzani hedh dyshime edhe më serioze mbi efektivitetin e tamponëve të shpejtë, kësaj here Sd Biosensor: testi “Standard Q Covid-19 Ag” raportoi një ndjeshmëri shumë të ulët, 21.95%, shumë më e ulët se ajo e deklaruar në futjen e paketimit të prodhuesit, më e lartë se 80%.
Përgatiti Orjona Tresa / Burimi Today.it
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
