Ne shpesh flasim për orën biologjike dhe gjithmonë për femrat. Tani dihet shumë për raportin proporcional mes moshës dhe pjellorisë tek femrat dhe sigurisht që kjo është një nga shkaqet kryesore që mund të parandalojë shtatzëninë. Ajo që shpesh thuhet, është se mosha dhe pjelloria mashkullore nuk rriten: plakja e partnerit, në fakt, luan një rol të rëndësishëm jo vetëm për ata çifte që përpiqen të ngjizin një fëmijë natyrshëm, por gjithashtu edhe për ata që i nënshtrohen trajtimit IVF. Le të shohim së bashku se cila është marrëdhënia mes moshës dhe pjellorisë mashkullore dhe si mund të ndikojë në aftësitë riprodhuese të çiftit.
Mosha dhe fertiliteti mashkullor: si ndryshon?
Ka shumë, madje edhe të famshëm, shembuj të burrave që u bënë baballarë në pleqëri. Kjo, megjithatë, nuk është normale dhe madje edhe nëse rënia për shkak të lidhjes mes moshës dhe pjellorisë mashkullore është më pak e dukshme se ajo që prek gratë, hulumtimet shkencore tregojnë se prekja e pashpjegueshme e orës biologjike ndikon gjithashtu tek burrat.
Sipas një studimi të Beth Israel Deaconess Medical Center dhe Harvard Medical School në Boston, edhe mosha e partnerit mashkull ka një “ndikim thelbësor” në aftësinë për të pasur fëmijë dhe prandaj është e nevojshme të vlerësohet jo vetëm mosha e gruas – lindshmëria e të cilave fillon të bjerë në mënyrë progresive pas moshës 35 vjeçare, por edhe ajo e burrit.
Nuk ka studime të dakorduara se kur mund të fillohet të flitet për “moshën e madhe mashkullore”: shumica e dijetarëve e tregojnë atë rreth moshës 50-55 vjeç, por disa probleme janë hasur që nga mosha 40 vjeçare. Në përgjithësi, plakja dëmton pjellorinë duke ndikuar kryesisht në sasinë dhe cilësinë e spermës. Një studim ka llogaritur se, në krahasim me një mashkull 30 vjeçar, në moshën 50 vjeçare
- vëllimi i ejakulimit zvogëlohet nga 3% në 22%, për shkak të plakjes së vezikulave semenore;
- përqendrimi i spermatozoidëve brenda lëngut seminal ulet me 37%;
- lëvizshmëria e spermës zvogëlohet nga 4% në 18%.
Ndryshimet e parametrave të lëngut seminal jo vetëm që mund ta bëjnë konceptimin më të vështirë, por mund të rezultojnë në një rritje të normave të abortit në tremujorin e parë (veçanërisht në ato çifte ku mashkulli është mbi 50 vjeç dhe femra më shumë e 35), dhe në një rritje të konsiderueshme të patologjive që mund të ndodhin gjatë shtatzënisë (si për shembull, diabeti gestational).
Mosha dhe fertiliteti mashkullor: rreziqet për fëmijën e palindur
Mosha e madhe e babait gjithashtu lidhet me fillimin e patologjive tek fëmijë, duke përfshirë autizmin, psikozën dhe çrregullimet bipolare, për shkak të mutacioneve gjenetike që ndodhin gjatë spermatogenezës. Sipas një studimi suedez, fëmijët e lindur nga baballarët mbi moshën 45 vjeç janë 1.76 herë më shumë të prirur të kenë autizëm sesa fëmijët e lindur nga baballarët e moshës ndërmjet 20 dhe 24 vjeç. Të dhëna që duket se janë forcuar nga një studim i mëpasshëm, sipas të cilit “fëmijët e lindur nga baballarë të moshës 50 vjeç e lart kanë dy herë më shumë gjasa të kenë autizëm se ato me baballarë nën 30 vjeç. Rreziku për të patur një fëmijë me autizëm është katër herë më i madh për meshkujt mbi moshën 55 vjeçare”, megjithëse ka variabla shtesë që hyjnë në lojë dhe duhet të studiohen.
Mosha dhe fertiliteti mashkullor në IVF
Por kjo nuk është e gjitha: kombinimi i moshës dhe pjellorisë mashkullore mund të ndikojë gjithashtu në trajtimet e riprodhimit të asistuar. Në fakt, cilësia e dobët e farës përkeqëson cilësinë e embrioneve të prodhuara. Sipas një studimi, “ndërsa rritet mosha e mashkullit, shanset për të marrë asnjë ose një embrion të vetëm të tipit A nuk rriten në mënyrë eksponenciale. Embrionet e këtij grupi (ka edhe B, C dhe D) janë ato me cilësi të shkëlqyeshme që paraqesin aftësinë maksimale për të çuar në një shtatzëni të suksesshme”.
Sipas studimit të lartpërmendur të Beth Israel Deaconess Medical Center dhe Harvard Medical School në Boston, i cili analizoi më shumë se 19,000 cikle të IVF gjatë një periudhe prej mbi 14 vjetësh, mosha e partnerit do të ndikonte në suksesin e IVF veçanërisht në rastin e partnerëve të reja femra. Në të vërtetë, hulumtimi tregoi se gratë në grupmoshat 40-42 kishin nivelin më të ulët të lindjeve dhe për këto gra mosha e partnerit mashkull nuk kishte ndikim. Për gratë më të reja, megjithatë, mosha e mashkullit llogaritet: gratë nën moshën 30 vjeç me një partner mashkull midis moshës 30 dhe 35 vjeç kishin një shans 73% të lindjes së gjallë pas fertilizimit in vitro, një përqindje që ra në 46% kur mashkulli ishte i moshës 40-42 vjeç.
Kjo është e vërtetë edhe në rastin e dhurimit të vezëve: “Në përgjithësi, në çiftet ku partneri mashkull është mbi 50 vjeç, ka një rënie të ndjeshme të shkallës së fekondimit të qelizave vezë dhe të numrit të embrioneve që mund të arrijnë në fazën e blastocisteve, ndërsa në rast të shtatzënisë rritet ndjeshëm shkalla e abortit dhe zvogëlohet numri i lindjeve të gjalla”.
Burimi / www.raprui.com
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.