Paulo Coelho është njeri i kontradiktës. 67-vjeçar, autori brazilian është i njohur për suksesin e pashembullt me të shumëshiturin “Alkimisti” në 1988, i cili e transformoi në librin më të përkthyer në botë nga një autor i gjallë. Së fundi, Coelho e pa veten edhe si një ëndërrimtar dhe depresiv. Prindërit e tij angazhuan të rinjtë rebelë tre herë në një azil dhe si një tekstshkrues, këngët e të cilit kanë qenë kritikë ndaj sundimit ushtarak të vendit të tij në vitet 1980, ai u burgos dhe u torturua. Megjithatë, ai mbetet një njeri i gëzuar, i martuar me të njëjtën grua për 35 vjet dhe thellësisht mirënjohës për t’i “mbijetuar stuhive” të ndryshimeve që i kanë dhënë atij mundësinë të botojë një roman çdo dy vjet. Deri më sot, Paolo Coelho ka shkruar 30 libra, përfshirë edhe “Nga ana e lumit Piedra”, “U ul dhe qau”, “Mali i pestë”, “Veronika vendos të vdesë”, “Djalli dhe zonjusha Prym”, “Valkyritë”, “Magjistarja e Portobellos dhe BRIDA”. Në romanin e tij më të ri, (ende pa ardhur në Shqipëri), “Tradhtia”, një gazetar, bashkëshortja dhe nëna në të tridhjetat e saj, në fund përballet me monotoninë dhe melankolinë e jetës së përsosur, kur ajo rastësisht takon ish-të dashurin e shkollës së mesme dhe shpejt rrezikon gjithçka për të rizbuluar veten e saj të vërtetë. Autorja e “Goodreads” dhe intervistuesja, Joy Horowitz bisedoi me Coelho-n, i cili ndan kohën e tij mes Rio de Janeiro, në një shtëpi fshati në Malet Pyrenees të Francës, për librin e tij të ri, se sa e habitshme është të ndiqet nga 21.400.000 pasuesit e tij në Facebook dhe 9.4 milion ndjekës në Twitter, duke luajtur me një dorë në gjenezën e tij, edhe pse ka zgjedhur të jetojë një jetë të sigurt dhe të rehatshme, mund të jetë gjëja më e keqe që mund të bëjmë ndonjëherë.
Përse vendosët të bënit protagoniste një grua?
Sepse ajo është më e vështirë për ta pranuar tradhtinë në një grua se sa në një burrë. Unë nuk e di pse, por njerëzit e pranojnë se janë të pabesë. Por gratë në përgjithësi kurrë nuk duhet ta bëjnë këtë gjë të tmerrshme. Kështu që unë thashë, në rregull, le të dëgjojnë zërin e gruas në këtë temë.
A mendoni se depresioni mund të shkojë dorë pas dore?
Më lejoni t’ju them se si kam vendosur ta shkruaj këtë libër. Në fillim isha duke menduar për të diskutuar diçka që ishte e rëndësishme për njerëzit, sepse unë kam komunitet të madh social në Facebook, Twitter dhe GooglePlus. Vizitoni faqen time në Facebook dhe do të shihni. Por, thashë, unë jam aq i famshëm, aq popullor, pse të mos diskutoj diçka që do të jetë relevante? Mendova se depresioni është çështja kryesore e sotme. Kështu që thashë, në rregull, po postoj diçka rreth depresionit dhe dua që ju të ndërveproni mbi këtë temë. Nuk do t’ua përmend emrat. Ju lutem dërgoni përvojat dhe opinionet tuaja në këtë e-mail. Në 24 orë kam marrë më shumë se 1000 përgjigje. Nga këto dëgjova për depresion klinik. Shumë thonë: “Jam në depresion për shkak se dikush më tradhtoi”. Problemi nuk është mungesa e përbërësve farmaceutikë në trupin tuaj. Problemi është se njerëzit ndjehen të tradhtuar dhe jeta e humb kuptimin e saj. Kështu që unë thashë, në rregull, le të flasim për tradhti. Por ishte e madhe se si njerëzit do të më përgjigjeshin. Dhe shtrirja e postimeve të shkruara ishte aq e madhe saqë mendova se do të bëj një libër. Kështu që e nisa me forumet-anonime, sigurisht për të parë se si njerëzit reagonin dhe se si ndjenin keqardhje për një nga çështjet kyçe. Impulsi i parë ishte: “Po shkoj drejt divorcit dhe jam duke u ndarë, sepse jam tradhtuar”. Por më pas ata janë tërhequr. Një qëndrim një natë është thjesht një qëndrim. Kështu, pak nga pak, ky libër filloi me mesazhet interaktive. Pastaj u ula dhe shkrova një libër të bazuar në përvojat e njerëzve.
Libri është me të vërtetë një meditim mbi martesën dhe se si ajo është vazhdimisht në fluks…
Kam qenë i martuar për 35 vjet. Eci këtu në fshat tani me gruan time që qëndron kah meje. Dhe në fund të ditës, ajo është një person krejtësisht ndryshe, fizikisht dhe mendërisht, nga personi i martuar 35 vjet më parë. Pra jam unë. Por njerëzit zakonisht martohen dhe pastaj ata duan të mbyllen në kohë, në mënyrë që të mendojnë se ata nuk do të ndryshojë. Ne shkojmë përpara për të ndryshuar. Të gjithë ecin për të ndryshuar. Pra, duke pranuar se ndryshimet janë pjesë e jetës sonë, kjo bën që martesa të jetë një bekim dhe jo mallkim, sepse dashuria është më e fortë se çdo gjë tjetër.
Sapo pashë një lepur. Ata nuk janë shumë besnikë meqë ra fjala. Ai gjendet tek trëndafili. (Duke u parë nga e shoqja). Oh, Perëndia ime. Bëjini një foto trëndafilit.
Në libër ju shkruani: “Dashuria nuk është thjesht një ndjenjë. Është art. Dhe si asnjë art tjetër, ajo kërkon jo vetëm shumë frymëzim por edhe shumë punë”. Çfarë nënkuptoni?
Të japësh hapësirë për të tjera që të rriten. Të kontrollosh xhelozinë që të çon askund. Në thelb, unë mendoj se këto çështje janë të rëndësishme për t’i mbijetuar stuhive.
Një nga çështjet kyçe në libër është njohja e protagonizmit të femrës si e vetme, se ne dashurojmë për të shmangur ato që kanë të bëjnë me vetminë tonë në botë.
Kjo është ndjesia që kam. Kështu që ndoshta unë isha duke projektuar veten time, sepse nganjëherë, pa marrë parasysh atë që ju bëni, ka momente që këto gjëra kanë për të dhënë, për të ndarë, por njerëzit nuk e kuptojnë. Ata thonë: “Por ju jeni aq i suksesshëm. Ju keni shumë. Ju keni para. Ju keni famë”. Ndonjëherë kjo nuk është e mjaftueshme. Të ndash me të tjerët është baza e çdo gjëje.
Pas një moshe të caktuar, ne kemi vënë një maskë të besimit dhe sigurisë. Gjatë kësaj kohe, kjo maskë mbërthehet pas fytyrës tonë dhe ne nuk mund ta largojmë atë”. A është kjo pjesë e monotonisë, ritual, mërzitjes që ju shkruani në lidhje me martesën?
Ndoshta frika nga monotonia. Ju shkoni në këto festa dhe të gjithë duken kaq të lumtur. Ato thjesht na bëjnë pak më të çmendur. Unë nuk shkoj në festa. Por kur jam i detyruar dhe të gjithë qeshin dhe janë të lumtur, unë e di se kjo është hipokrizi. Kur të shkoj në këto festa të famshme me të gjithë këto aktorë dhe aktore, ata gjithmonë qeshin me njëri-tjetrin, por në të vërtetë ata duan ta vrasin tjetrin.
Kjo xhelozi është një tjetër faktor motivues në libër.
Absolutisht. Pasoja. Një natë është krejtësisht e ndryshme nga marrëdhëniet e një kurorëshkelësi. Njerëzit mund të kuptojnë apo ta fshehin në qoftë se ju shkoni në shtrat me dikë tjetër. Por tradhtia bashkëshortore qëndron në pasion, dhe pasioni është diçka që është e vështirë për ta ndarë. Ju me të vërtetë mendoni se jeni duke u mashtruar.
Si mendoni, ëndrrat na shërbejnë në jetë? Sa i përdorni ëndrrat në librat tuaj dhe pse?
Ëndrrat janë ato që justifikojnë jetën. Ëndërrimtarët janë njerëzit që me të vërtetë e kanë ndryshuar këtë botë. Unë besoj tek ëndrrat. Kam ndjekur të miat. Kam paguar një çmim shumë të lartë në një moment të caktuar, por unë nuk brengosem. Mendoj se një person pa ëndrra është një pemë pa rrënjë. Pra, ëndrrat janë gjuhë e Perëndisë. Ëndrrat për mua janë buka ime e përditshme.
***
Intervistë nga Joy Horowitz për “Goodreads”. Shkrimtare, jeton në Cambrige, MA dhe është editore kontribuuese në “Los Angeles Review of Books”. Autore e “Tessie dhe Pearlie”, “A Granddaughter’s Story” dhe “Parts per Million”, “The Poisoning of Beverly Hills High School”. Ajo është lektore për zhvillimin e gazetarisë në Harvard.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
