Njerëzit që përgatisin ëmbëlsira përdorin ndonjë justifikim për ta ngrohur furrën. Ata përgatisin ëmbëlsira në nder të një ditëlindje, gatuajnë biskota për të festuar një festë dhe për të marrë pak ëmbëlsi sepse të gjithë e duan çokollatën. Por duket se ky aktivitet nuk nënkupton vetëm krijimin e diçkaje të mirë për të ngrënë.
Përgatitja e ëmbëlsirave është një formë produktive e vetë shprehjes dhe komunikimit.
“Gatimi i ëmbëlsirave sjell përfitimin e lirimit të shprehjes kreative të njerëzve,” shpjegon Donna Pincus, profesoreshë e asociuar e psikologjisë dhe neuroshkencës në Universitetin e Bostonit. “Ka shumë botime që flasin për lidhjen midis shprehjes krijuese dhe mirëqenies së përgjithshme: nëse pikturoni, këndoni (apo gatuani ëmbëlsira), ka një reduktim të stresit që rrjedh nga një shpërthim dhe një mënyrë për të shprehur veten.
Stresi lidhet me një përmbytje të problemeve mendore dhe fizike dhe gjen mënyra për ta menaxhuar atë
Kur bëhet për të tjerët, gatimi i ëmbëlsirave mund të jetë një mënyrë e dobishme për t’i komunikuar ndjenjat dikujt. Susan Whitbourne, profesoreshë e psikologjisë dhe neuroshkencës në Universitetin e Masaçusetsit, përmend praktikën kulturore të dhënies së ushqimit njerëzve kur të dashurit e tyre dështojnë. Ndonjëherë fjalët nuk gjenden dhe vetëm ushqimi mund të komunikojë atë që nënkuptohet. “Ata që kanë vështirësi të shprehin ndjenjat e tyre, mund ta gjejnë të dobishme për të treguar mirënjohje, mirënjohje ose dashuri me ëmbëlsirat”.
Julie Ohana, një punonjëse sociale dhe terapiste e artit të kuzhinës, tha: “Në shumë kultura, në shumë vende, ushqimi është një shprehje e vërtetë e dashurisë dhe është e bukur sepse është diçka e të cilën shoqëron komunikimin dhe është një aktivitet pa dyshim pozitiv dhe një gjest i mrekullueshëm”.
Gatimi i ëmbëlsirave për veten dhe për të tjerët është një formë ndërgjegjësimi.
Të gjithë kemi dëgjuar për përfitimet e meditimit dhe vetëdijes – rritja e lumturisë dhe ulja e stresit dhe gatimi i ëmbëlsirave mund të garantojë disa nga këto shpërblime. Nëse përqendrohesh në aromë dhe shije, pasi të jesh i pranishëm në momentin e krijimit, ky akt i ndërgjegjësimit në momentin aktual mund të rezultojë në një reduktim të stresit, shpjegon Pincus.
Kjo është një nga arsyet pse terapia kulinare është më e përhapur, e cila së bashku me terapinë e artit – është pjesë e një lloj terapie të njohur si aktivizimi i sjelljes. Ohana shpjegon se gjithnjë e më shumë njerëz po kthehen tek ajo, sepse duan ta përdorin modelin e saj në praktikën e tyre terapeutike.
“Gatimi i ëmbëlsirave do të thotë të mendosh ‘hap pas hapi’ dhe të ndjekësh detajet e të tashmes, por gjithashtu do të thotë të mendosh rreth recetës në tërësi, pjatës në tërësi, atë që do të shërbejë, kush do të jetë i destinuar, kur do të ndahet, atëherë kjo është një mënyrë e shkëlqyer për të balancuar momentin aktual dhe të ardhmen”, shpjegon Ohana.
Ndërgjegjësimi nuk është vetëm një aftësi për të zotëruar, por gjithashtu mund të jetë e dobishme në zbutjen e barrës së mendimeve të trishtuara. John Whaite, i cili fitoi programin “The Great British Bake off” në vitin 2012, tha se gatimi i ëmbëlsirave e ndihmoi atë të përballonte psikozën maniak-depresiv.
Pincus shpjegoi se veprimtaritë e ndërgjegjshme – si gatimi – do të thotë “mos e humbisni kohën tuaj duke menduar për mendimet tuaja, të cilat, siç e dimë, çojnë në depresion dhe në mendime të tjera të trishtuara”.
Përgatitja e ëmbëlsirat për të tjerët është një formë altruizmi.
Në thelb ka një akt bujarie. Përgatitja e ëmbëlsirave ndihmon për të krijuar një ndjenjë të mirëqenies së përgjithshme, por duke u falur edhe të tjerëve këtë ndjenjë.
“Gatimi i ëmbëlsirave për të tjerët mund të rrisë ndjenjën e mirëqenies, të kontribuojë në reduktimin e stresit, të bëjë që ju të ndiheni sikur keni bërë diçka të mirë për botën dhe kjo përmirëson lidhjen tuaj me të tjerët”, shpjegoi Pincus.
Përgatitja e ëmbëlsirave me qëllim dhënien e tyre është një formë e altruizmit – është një sakrificë e bërë për dikë tjetër.
Por “gatimi për të tjerët gjithashtu ka një vlerë simbolike, sepse ushqimi ka rëndësi fizike dhe emocionale”, thotë Whitbourne. “Përfitimet më të mëdha ndodhin kur nuk bëni ëmbëlsira për të kërkuar vëmendje apo për të kapërcyer të tjerët, por kur thjesht dëshironi të ndani pjatën me njerëz që besoni dhe vlerësoni, për aq kohë sa jeni mirë!”
Nëse gatimi i ëmbëlsirave është një aktivitet stresues për ju, atëherë nuk mund të përjetoni të njëjtat dobi psikologjike – sepse një nga këto duhet të jetë relaksimi. “Nëse një person e ka fobi kuzhinën, atëherë ky aktivitet nuk është për të”, shpjegon Ohana. Pincus pajtohet: “Kjo mund të jetë e dobishme për të gjithë, nëse nuk është stresuese dhe e detyrueshme”.
Përgatiti: Brikela Daci | Burimi / www.huffingtonpost.it
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
