Mbron ADN-në
Me moshën, skajet e kromozomeve shkurtohen. Kjo ndikon dhe në shtimin e sëmundjeve. Por ndryshimi i mënyrës së jetesës mund të nxisë një enzimë që ju bën më jetëgjatë. Studimet tregojnë se dieta dhe stërvitja mund ta mbrojë këtë enzimë. Zakonet e shëndetshme mund të ngadalësojnë plakjen në nivel qelizor.
Luaj për të fituar
Një studim 80-vjeçar zbuloi se njerëzit, të cilët janë të ndërgjegjshëm, d.m.th. që i kushtojnë vëmendje detajeve, i mendojnë mirë gjërat dhe përpiqen të bëjnë atë që është e drejtë. Kjo i bën atë të jetojnë më gjatë. Ata bëjnë shumë për shëndetin e tyre dhe gjithashtu bëjnë zgjedhje që çojnë në marrëdhënie më të forta dhe karriera më të mirë.
Bëj miq
Ja një arsye e shkëlqyer për miqtë tuaj: ata mund t’ju ndihmojë të keni jetëgjatësi. Me dhjetëra studime tregojnë një një linjë të pastër midis lidhjeve të forta shoqërore dhe jetëgjatësisë.
Zgjidhni miqtë me mençuri
Zakonet e miqve fshihen nga ju, prandaj kërkoni për miq me një stil të shëndetshëm jetese. Shanset tuaja për t’u shëndoshur shtohen kur afër keni miq që jua kalojnë me peshë. Pirja e duhanit gjithashtu është një ves i dëmshëm ngjitës në lidhjet shoqërore.
Mos tymos
Të gjithë e dimë se lënia e duhanit mund ta zgjasë jetën. Një studim 50-vjeçar britanik tregon se, të heqësh dorë në moshën 30-vjeçare, mund t’ju falë një dekadë të tërë jete. Ndërsa pas moshës 40, 50 ose 60-vjeçare, garancia e zgjatjes së jetës respektivisht mund të përkojë me 9, 6 ose 3 vite jetë.
Ushqehu me dietën mesdhetare
E pasur në fruta, perime, drithëra, vaj ulliri dhe peshk. Ky program mund t’i shërbejë më së miri metabolizmit tuaj, t’ju mbrojë nga obeziteti, diabeti, tensioni i lartë dhe sëmundjet e zemrës.
Ushqehu si një Okinauan
Banorët e Okinauas në Japoni, dikur jetonin më gjatë se çdo popullsi tjetër në Tokë. Dieta tradicionale e këtij rajoni është arsyeja e jetëgjatësisë. E pasur me perime të gjelbra dhe të verdha dhe me kalori të ulët. Një zakon i shëndetshëm gjithashtu është se ata konsumojnë 80% të ushqimit në pjatën e tyre.
Dobësohu
Nëse je mbipeshë, dobësimi mund t’ju mbrojë ndaj diabetit, sëmundjeve të zemrës. Yndyra e barkut është e dëmshme, ndaj, përqendrohuni të ulni kilet. Hani më shumë fibra dhe stërvituni rregullisht.
Lëviz
Të dhënat janë të qarta. Njerëzit të cilët bëjnë aktivitet në lëvizje, jetojnë më gjatë. Aktiviteti i rregullt fizik ul shanset për t’u sëmurur nga zemra, diabeti, kanceri apo dhe depresioni. Kjo gjithashtu do t’ju ndihmojë të shëndosheni mendërisht. 10 minuta janë të mjaftueshme në ditë, me një llogari javore që shkon deri në 2.5 orë.
Pini lëngje sa duhet
Sëmundjet e zemrës janë më pak e zakonshme te njerëzit që konsumojnë lëngje në mënyrë të drejtë, krahasuar me njerëzit që nuk pinë fare. Nga ana tjetër, shumë alkool shton peshën në bark, rrit presionin e gjakut dhe mund të shkaktojë një mori problemesh të tjera shëndetësore. Nëse konsumon alkool, kufiri duhet të jetë një pije në ditë për femrat dhe një deri në dy për meshkujt. Por nëse nuk pini, mos e filloni. Ka mënyra më të mira për ta mbrojtur zemrën tuaj!
Lutuni
Njerëzit që marrin pjesë në shërbesat fetare priren të jetojnë më gjatë se ata që nuk e bëjnë këtë. Në një studim 12-vjeçar te njerëzve mbi moshën 65 vjeçe, tregon se ata që praktikohesh më shumë se një herë në javë, kishin nivele më të larta të çelësit të sistemit proteinik imunitar sesa shokët e tyre që nuk shkonin.
Fal
T’i lësh pas grindjet, ka përfitime të mrekullueshme shëndetësore. Zemërimi kronik lidhet me sëmundjet e zemrës, atakun kardiak, shëndetin e dobët të mushkërive dhe probleme të tjera. Falja redukton ankthin, presionin e ulët të gjakut dhe do t’ju ndihmojë të merrni frymë më lehtë.
Përdor masat mbrojtëse
Aksidentet janë shkaku i pestë më i shpeshtë i vdekjeve në SHBA dhe shkaku më i lartë për njerëzit në moshën 1 deri në 24 vjeç. Pajisja me veshjet e duhura, është një mënyrë e thjeshtë për të rritur shanset e jetëgjatësisë. Të mbrosh jetën me masat mbrojtëse, ul gjasat për vdekje ose lëndime serioze në një aksident automobilistik me 50%. Shumica e viktimave nga aksidentet me biçikleta shkaktohen nga lëndimet në kokë, ndaj gjithmonë duhet të veshin një kaskë mbrojtëse.
Bëj gjumë cilësor
Marrja e gjumit të mjaftueshëm mund të ulë rrezikun e obezitetit, diabetit, sëmundjeve të zemrës dhe çrregullimeve të humorit. Ai gjithashtu do t’ju ndihmojë të shëroheni më shpejt nga sëmundja.
Menaxhoni stresin
Ju kurrë nuk do të shmangni plotësisht stresin, por mund të mësoni mënyra për ta kontrolluar atë. Provoni yoga, meditim, ose frymëmarrje të thellë. Edhe disa minuta në ditë mund të bëjnë ndryshime.
Jepini vlerë gjërave që kanë kuptim
Pasionet dhe aktivitetet që kanë kuptim për ju mund t’ju zgjasin jetën. Studiuesit japonezë zbuluar se, njerëz me një qëllime të fortë, kishin më pak gjasa të vdisnin nga shoku kardiak, sëmundje të zemrës ose shkaqe të tjera gjatë një periudhe 13-vjeçare, sesa ata që kishin më pak vetëbesim.
Përgatiti Orjona Tresa
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.