Simptomat e sëmundjes Parkinson lidhen kryesisht me lëvizjen sepse përfshin humbjen e qelizave nervore në pjesën e trurit që është përgjegjëse për prodhimin e një kimike të quajtur dopaminë. Dopamina vepron si një lajmëtar midis pjesëve të trurit dhe sistemit nervor që ndihmojnë në kontrollimin dhe koordinimin e lëvizjeve të trupit. Nëse këto qeliza nervore vdesin ose dëmtohen, sasia e dopaminës në tru zvogëlohet. Zbulimi i shenjave të hershme të sëmundjes është thelbësor dhe nëse vuani nga këto çrregullime të gjumit, kjo mund të thotë që ju mund të jeni në rrezik.
Një studim ka zbuluar se një çrregullim i caktuar në tru është i lidhur me zonën ku gjenden qelizat nervore që prodhojnë dopaminë, duke sugjeruar që çrregullimi është një shenjë paralajmëruese e hershme e sëmundjes Parkinson.
Studimi i botuar në The Lancet zbuloi se pacientët që vuajnë nga një çrregullim i gjumit i njohur si çrregullim i sjelljes së gjumit i lëvizjes së shpejtë të syve (RBD) kanë një rrezik të zhvillimit të sëmundjes Parkinson. Studimi gjeti gjithashtu një mundësi të çmendurisë në të ardhmen, për shkak të mungesës së dopaminës në tru.
Sëmundja e Parkinsonit shkaktohet nga humbja e neuroneve që prodhojnë dopaminë në substancën e zezë, një rajon i trurit që ndihmon në kontrollin e lëvizjes, tha okulisti doktor Alessandro Arrigo.
Ai vazhdoi më tej, duke thënë: “Kjo çon në deficite të lëvizjes dhe dridhje, të cilat janë simptomat më të zakonshme të kësaj sëmundjeje. Por simptoma të tjera, të palidhura me koordinimin motorik dhe të lëvizjes, gjithashtu mund të ndihmojnë në sinjalizimin e zhvillimit të sëmundjes. Ashtu si syri është një dritare në trup, sistemi vizual është një dritare për çrregullimet e trurit.”
Sëmundja e Parkinsonit ndodh pikërisht sepse grupi i qelizave nervore në tru që prodhojnë dopaminë pushojnë së funksionuari. Sipas Klinikës Mayo: “Çrregullimi i sjelljes së gjumit i lëvizjes së shpejtë të syve (REM) është një çrregullim i gjumit në të cilin ju fizikisht shikoni ëndrra të gjalla, shpesh të pakëndshme me tinguj zanor dhe lëvizje të papritura”.
“Këta pacientë kanë një inflamacion të trurit në zonën ku gjenden qelizat nervore që prodhojnë dopaminë”, thotë një nga studiuesit, Morten Gersel Stokholm nga Universiteti Aarhus dhe Qendra PET në Spitalin Universitar Aarhus.
“Me këtë studim, ne kemi fituar njohuri të reja në lidhje me proceset e sëmundjes në tru në fazat fillestare të zhvillimit të sëmundjes. Ideja është që kjo njohuri të përdoret për të përcaktuar se cilët pacientë me çrregullim të gjumit do të zhvillojnë më vonë sëmundjen e Parkinsonit. Në të njëjtën kohë, kjo është gjithashtu njohuri që mund të ndihmojë në prodhimin e ilaçeve të cilat mund të ndalojnë ose ngadalësojnë zhvillimin e sëmundjeve të çrregullimit të gjumit, i cili prek më shpesh personat e moshës 50-70, dhe më shpesh burrat sesa gratë,” shpjegoi Morten Gersel Stokholm.
Sipas Fondacionit Michael J fox, mosha është faktori më i madh i rrezikut për sëmundjen e Parkinsonit: “Shkencëtarët besojnë se kur plaken qelizat tona mund të jenë më të ndjeshme ndaj dëmtimeve. Për më tepër, me kalimin e kohës shprehja e gjeneve tona mund të ndryshojë, gjë që mund të shkaktojë një zinxhir të ngjarjeve qelizore që çojnë në sëmundjen e Parkinsonit.”
“Konsultohuni me mjekun tuaj, nëse shqetësoheni se mund të keni simptoma të sëmundjes Parkinson”, këshillon NHS.
Është e rëndësishme të konsultoheni sa më shpejt, pasi dëshmitë tregojnë se ju mund të ngadalësoni progresin e tij duke bërë zgjedhje të shëndetshme të jetesës. Ushtrimi është një nga masat më efektive që mund të merrni për të vonuar përparimin e tij.
Sipas Fondacionit të Parkinsonit (PF), stërvitja mund të ndihmojë në ruajtjen e ekuilibrit, lëvizshmërisë dhe aktiviteteve të përditshme të jetesës, së bashku me një efekt të mundshëm “neuroprotektiv”. Në fakt, ekziston një konsensus në rritje midis studiuesve në lidhje me përfitimet afatshkurtra dhe afatgjata të ushtrimeve për njerëzit me Parkinson.
Burimi / https://www.express.co.uk/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
