Ndërsa të gjithë ndiejnë me raste pasiguri, gjatë pandemisë është ndoshta hera e parë që të gjithë e kemi ndjerë atë menjëherë. Kjo pasiguri e zgjatur, universale është e pazakontë dhe ekspertët kanë filluar të pyesin për ndikimet e saj afatgjata në shëndetin mendor.
Si mundet që pasiguria të shkaktojë stres.
Pasiguria i lë shumë vend imagjinatës dhe në gjithë këtë hapësirë, mund të formohet ankthi. “Shumë nga ato me të cilat kemi të bëjmë nuk janë një frikë specifike për një aspekt të pandemisë, por një ankth që vjen nga pasiguria, paparashikueshmëria dhe moskontrollueshmëria e shumë tipareve të pandemisë,” tha Aoife O’Donovan, një profesore e asociuar e psikiatrisë në Universitetin e Kalifornisë – San Francisco.
O’Donovan shpjegon se, si njerëz, ne jemi të përgatitur biologjikisht që të dëshirojmë të zgjidhim në mënyrë aktive të panjohura mendore. Kur fillojmë të ëndërrojmë skenarë të rasteve më të këqija, reagimi i stresit të trupit tonë natyrshëm na çon në veprim. “Ne po aktivizojmë reagimin ndaj stresit për t’u marrë me një mori gjërash që mund të mos ndodhin kurrë dhe kjo na dëmton fiziologjikisht,” thotë O’Donovan.
Ky lloj stresi kronik ka qenë i lidhur me gjithçka, nga sëmundja kardiovaskulare dhe autoimune deri në rënie neurodegjenerative, dhe laboratori i O’Donovan në UCSF ishte i interesuar se si një përgjigje emocionale mund të kontribuojë në kaq shumë rezultate të ndryshme në trup. “Në punën tonë,” thotë ajo, “duket se inflamacioni është një mekanizëm vërtetë i rëndësishëm”.
Lidhja stres – inflamacion
Stresi çon në shumë mënyra në inflamacion. Për fillestarët, hormonet e lëshuara gjatë reagimit të stresit, si kortizoli dhe norepinefrina, lidhen me qelizat imune të trupit tonë dhe i bëjnë ato të qëndrojnë të mbrojtura dhe të dërgojnë më shumë proteina inflamatore. Stresi gjithashtu mund të na bëjë që të bëjmë aktivitete që nxisin inflamacionin, si të hamë ushqime me shumë sheqer, me shumë yndyrë dhe të anashkalojmë stërvitjen.
Kur inflamacioni mblidhet në trup me kalimin e kohës, ekipi i O’Donovan ka zbuluar se ai mund të shkaktojë ndryshime të caktuara strukturore në tru. Në një studim, studiuesit shoqëruan nivelet më të larta të inflamacionit me integritet më të keq të lëndës së bardhë në tru, gjë e cila me kalimin e kohës mund të rrisë rrezikun e rënies njohëse. Ajo gjithashtu mund të ndikojë në funksionimin e përditshëm të trurit, shpjegon ajo, duke na bërë më të ndjeshëm ndaj kërcënimeve dhe më pak të ndjeshëm ndaj shpërblimeve.
“Këto ndryshime qëndrojnë në themel të kaq shumë simptomave psikiatrike…është një lloj sistemi vetë-përjetësues, në një farë mënyre”, thotë O’Donovan. Me fjalë të tjera, reagimi ndaj stresit që kaq shumë prej nesh po e ndiejmë nuk është vetëm i vështirë të punohet në këtë moment, por gjithashtu mund të na predispozojë të ndihemi më të stresuar në të ardhmen.
Pra, çfarë mund të bëjmë në lidhje me të?
Kjo nuk do të thotë që pasiguria e pandemisë na ka dënuar me ankth të pafund. Por hulumtimi i O’Donovan është një tjetër kujtesë e rëndësishme që gjatë kësaj kohe është thelbësore t’i jepni përparësi shëndetit tuaj mendor.
Për sa i përket mënyrës, ajo heziton të japë këshilla, duke pasur parasysh ndërlikimet dhe pabarazitë e forta të pandemisë. “Ne jemi të gjithë të rrezikuar, por disa njerëz janë të ekspozuar ndaj një stresi psikologjik më shumë se të tjerët,” thotë ajo. “Dhe në atë kontekst, është e vështirë të promovosh sjellje individuale.”
Sidoqoftë, nëse jeni në gjendje të përdorni mjetet e menaxhimit të stresit si stërvitja, një dietë e shëndetshme, meditim, ajo thotë se ato mund të jenë vërtet të dobishme për zvogëlimin e ndikimeve negative të stresit psikologjik, ashtu si edhe ruajtja e marrëdhënieve shoqërore sa më mirë që të mundeni. Të gjitha këto gjëra ulin inflamacionin dhe hulumtimet tregojnë se disa prej tyre mund të na bëjnë gjithashtu më elastik dhe më pak reagues përballë stresuesve të ardhshëm.
Disa nga mjetet e tjera të preferuara për menaxhimin e stresit përfshijnë frymëmarrjen, kalimin e kohës jashtë (kur është e sigurt për ta bërë këtë), dhënien përparësi të gjumit dhe marrjen e shtesave relaksuese si kërpi. Ndërsa askush prej nesh nuk e di se çfarë ka rezervuar e ardhmja, ne e dimë se çfarë na sjell gëzim në këtë moment. Dhe në një botë të paparashikueshme, ato janë praktika që mund të jenë më të qëndrueshme se kurrë.
Burimi / https://www.mindbodygreen.com/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
