Përgatiti Gresantina Demaj, psikologe e shëndetit mendor
Për shkak të COVID-19, prindërit dhe fëmijët po përjetojnë nivele të mëdha ankthi dhe stresi. Prindërit dhe fëmijët mund të ndihen nervozë për kontraktimin dhe përhapjen e COVID-19 në shkollë, të irrituar nga planet e paqarta të rihapjes dhe skeptikë nëse fëmijët janë në gjendje të ndjekin distancimet shoqërore dhe protokollet e maskimit. Ndërsa nivelet e ankthit dhe stresit mund të jenë të larta, prindërit luajnë një rol ndikues për të ndihmuar fëmijët të përshtatur me rutinën e re, duke inkurajuar pozitivisht kthimin në shkollë dhe duke ndihmuar në uljen e ankthit dhe shqetësimeve të fëmijëve.
Disa hapa që mund të kryeni për të ndihmuar fëmijën tuaj dhe veten gjatë kësaj rutinë të re:
Bëni diskutime të sinqerta dhe të hapura
Është e rëndësishme të keni biseda të sinqerta, faktike dhe të hapura me fëmijën tuaj në lidhje me COVID-19 dhe pasojat e tij gjatë kthimit në shkollë. Përshtatni thellësinë dhe gjerësinë e bisedave bazuar në moshën dhe nivelin e pjekurisë së fëmijës suaj. Për shembull, me një fëmijë më të vogël të klasës 1 deri në 3, mund të kaloni ca kohë duke folur për atë që mund të duket ndryshe këtë vit. Madhësia e klasës së tyre, që mund të jetë më e vogël, për mësuesit dhe edukatorët që mund të kenë maska.
Aktivitetet jashtëshkollore ose aktivitetet e rregullta shkollore që mund të anulohen. Shpjegoni me gjuhë të thjeshtë pse ky vit ka disa rregulla ndryshe nga viti i kaluar.
Me fëmijët më të mëdhenj, ju mund të pyesni nëse ka gjëra specifike për të cilat shqetësohen dhe t’i diskutoni me ta. Ju mund të ndihmoni fëmijët dhe të rinjtë të identifikojnë rolin e tyre për të qëndruar të sigurt duke u mësuar si të shmangin prekjen e fytyrës, larja e duarve ose pastrimi i duarve dhe mbajtja e distancës nga të tjerët. Përdorni një gjuhë të përqendruar në përballimin që thekson rolin aktiv që fëmijët, të rinjtë dhe të rriturit po marrin për të siguruar që gjërat të shkojnë mirë (duke ndjekur udhëzimet, duke përfshirë një higjienë të mirë).
Emërtojeni frikën për të zbutur frikën e fëmijëve tuaj
Si fillim, prindërit mund ta ndihmojnë fëmijën e tyre të identifikojë shqetësimet që ndjen duke i pyetur se për çfarë shqetësohen. Pastaj, prindërit mund ta ndihmojnë fëmijën e tyre të “emërtojë” shqetësimin duke e etiketuar atë me një pseudonim. Për shembull, fëmijët më të vegjël mund ta quajnë frikën e tyre përbindësh i shqetësimit. Emërtimi i shqetësimit shpesh ndihmon në zbutjen e frikës duke i ndihmuar fëmijët të ndërtojnë mirëkuptim për atë që po ndiejnë. Gjithashtu u jep prindërve dhe fëmijëve një gjuhë të përbashkët emocionale që mund të përdoret në diskutimet e ardhshme dhe u jep një mundësi prindërve të ofrojnë mbështetje emocionale dhe strategji përballimi.
Fëmijët shpesh duan siguri frika e tyre nuk do të bëhet e vërtetë. Mund të jetë joshëse për prindërit të thonë “Gjithçka do të jetë në rregull!” ose “Askush nuk do të sëmuret!” Por fjalë të tilla mund të parandalojnë fëmijët të përballen me frikën e tyre dhe të zhvillojnë aftësi për zgjidhjen e problemeve dhe përballimin e tyre. Ata gjithashtu mund të parandalojnë fëmijët nga marrja e masave parandaluese COVID-19 (si distancimi social) pasi ata mund të perceptojnë rrezikun të jetë i ulët ose inekzistent. Ndaj pranoni dhe mbështesni fëmijën tuaj në sikletin që ka, duke i shpjeguar se disa gjëra që mund të jenë jashtë kontrollit tonë dhe se është më mirë të përqendrohemi në ato që mund të kontrollojmë.
Dëgjoni, vërtetoni, ndihmoni në zgjidhjen e problemeve
Kur fëmija juaj shpreh (ose demonstron) se po lufton, filloni duke dëgjuar me kujdes shqetësimin e tij. Largoni pajisjet që mund të keni afër, kështu që të mund të jepni vëmendje të pandarë fëmijës tuaj. Pastaj, provoni të vlerësoni emocionin e fëmijës tuaj duke bërë një deklaratë të ngrohtë që pasqyron atë që sapo tha, të tillë si: “Unë mund të kuptoj pse ndihesh i shqetësuar për kthimin në shkollë, veçanërisht kur ka kaq shumë ndryshime që ndodhin për shkak të COVID-19”. Identifikimi i arsyeve pse fëmija juaj mund të ndihet i shqetësuar do t’i bëjë ata të ndihen të kuptuar nga ju. Ndihmoni fëmijën tuaj të përballet me frikën e tij duke promovuar zgjidhjen e problemeve. Së bashku, identifikoni disa zgjidhje të mundshme dhe më pas ndihmojini ata të identifikojnë se cila zgjidhje duket më e mirë. Ju mund të diskutoni mbi opsione të ndryshme ose zgjidhje të lojërave me role për të ndihmuar fëmijën tuaj të krijojë besim. Inkurajoni fëmijën tuaj që të provojë zgjidhjen në jetën reale dhe të diskutojë nëse funksionoi apo jo. Nëse jo, provoni të zgjidhni një zgjidhje tjetër për ta provuar!
Ndërtoni një rutinë të parashikueshme
Zakonisht, gjërat që mund të kontrollojmë na bëjnë të ndihemi të sigurt sepse janë të parashikueshme, ndërsa gjërat që bien jashtë kontrollit tonë mund të çojnë në ndjenja ankthi sepse janë të paparashikueshme. Një mënyrë që prindërit mund t’i ndihmojnë fëmijët të krijojnë ndjenja sigurie dhe sigurie gjatë COVID-19 është duke krijuar një rutinë të parashikueshme ditore, duke filluar me kohë të qëndrueshme për vaktet, zgjimin dhe shtrimin në shtrat. Para ose pas shkollës, angazhojeni fëmijën tuaj në aktivitete të planifikuara, të përbashkëta si përgatitja e mëngjesit, leximi së bashku ose xhiro në park.
Modeloni një sjellje të qetë
Është normale që prindërit të ndihen të pasigurt dhe të shqetësuar. Sidoqoftë, sa më shumë që të jetë e mundur, përpiquni të modeloni qëndrime të qeta dhe të sigurta për kthimin në shkollë për fëmijën tuaj dhe përdorni mesazhe të gëzueshme, pozitive kur i jepni lamtumirë, dhe ndjeshmëri kur i përgjigjeni hidhërimeve, protestave ose të qarave.
Prindërit që kujdesen për mirëqenien e tyre dhe shëndetin mendor janë më të aftë të kujdesen për fëmijët e tyre – kështu që jini të mirë me veten tuaj dhe kërkoni ata tek të cilët mund të drejtoheni kur po luftoni ose shqetësoheni nga këto rrethana të papara. Ju gjithashtu mund të kërkoni shërbime të shëndetit mendor.
Ndërsa tranzicioni i këtij viti në shkollë është i ndryshëm, ne mund t’i ndihmojmë fëmijët të ndjehen optimistë duke dëgjuar dhe vërtetuar shqetësimet e tyre, duke i mësuar ata që të trajtojnë strategjitë, duke rishikuar protokollet e sigurisë dhe duke i mbështetur ata kur i shohin gjërat e vështira. Në fund të fundit, fëmijët tanë kanë nevojë për ne që të drejtojmë rrugën për një tranzicion të suksesshëm në shkollë dhe për të zhvilluar aftësitë gjatë gjithë jetës që u nevojiten për sfidat e lundrimit.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
