Vitet e planifikimit dhe vitet e punës së vështirë nuk janë të mjaftueshme për t’ju mbrojtur nga dështimi. Ky është mësimi i vështirë që ka nxjerrë astronomia Erika Hamden, një pedagoge e astrofizikës në Universitetin e Arizonës. Ajo dhe një ekip studiuesish kaluan 10 vjet duke ndërtuar FIREBall, një teleskop i projektuar për tu varur nga një tullumbace gjigante 130,000 metra në stratosferë dhe për të vëzhguar retë e gazit të hidrogjenit.
Ata e vendosën më në fund në 22 Shtator 2018 por kishte një problem. Tullumbacja u plas në shkretëtirën e New Mexico. Në një çast të dhimbshëm, ekipi pa të gjithë punën e tyre dhe të gjitha të dhënat që ata shpresonin të mblidhnin, duke u shkatërruar. Por, që atëherë Hamden ka gjetur, se ka disa gjëra që mund të bësh për të kaluar dështimin dhe për të rindërtuar besimin tënd.
Siç e dimë, dështimi i ndodh kujtdo, jo vetëm njerëzve që krijojnë teleskopë hapësinorë. Një prezantim nuk shkon siç duhet, një këngëtar nuk këndon siç duhet, një dyqan falimenton, një shkrimtar bllokohet. Kjo mund të jetë një goditje e madhe dhe shpesh mund t’ju ndalojë të provoni përsëri. Por Hamden ka një sugjerim nga metoda shkencore, e cila e konsideron dështimin si një hap të rëndësishëm dhe të domosdoshëm drejt arritjes së progresit.
“E gjithë premisa e shkencës është të provosh që hipoteza jote është e gabuar”, tha ajo për TED Ideas. “Zbulimi është kryesisht një proces i gjetjes së gjërave që nuk funksionojnë dhe dështimi është i pashmangshëm kur ju shtrini kufijtë e njohurive”, thotë ajo.
Ja këshillat që ajo sugjeron për të vazhduar, edhe atëherë kur keni dështuar dhe nuk keni më motivim.
- Përdorni listën tuaj të gjërave për të rritur besimin
Për të krijuar besim për qëllimet e mëdha, së pari duhet të përqendroheni në ato të vogla dhe kjo fillon me veprimet që bëni çdo ditë. Pasi Hamden bën listën e saj të përditshme të detyrave, ajo shikon listën dhe pyet veten, “Cila është gjëja këtu që unë dua të bëj më pak?” “Unë mendoj pak se pse dhe pastaj e shtyj veten ta bëj.” thotë ajo. Shpesh, ajo gjen se detyra është ajo që thellë brenda saj, ajo është e pasigurt se si ta bëjë ose është e shqetësuar se mund të dështojë.
“Besimi ndërtohet kur provoni diçka të re që është pak e frikshme dhe keni sukses dhe pastaj e bëni përsëri dhe përsëri. Duhet të futesh në një proces të të qenit i guximshëm”, thotë ajo. Kur ‘kapni’ veten duke shmangur diçka, pyesni veten se nga çfarë keni frikë dhe merrni parasysh se çfarë do të ndodhte nëse dështoni. Ju do të zhgënjeheni, nëse gjërat shkojnë keq, por cila do të ishte kostoja aktuale për ju?
“E bëja këtë gjatë gjithë kohës kur isha studente dhe bëja provime. Isha me ‘Pavarësisht se çfarë do të ndodhë, unë do të jem akoma gjallë në fund të kësaj.’ Shumë nga dobësitë negative shpesh janë në kokën tonë”, thotë Hamden.
- Ndani vlerën tuaj nga puna
Kur dështoni, një reagim i vrullshëm është ta zbatoni atë dështim në vlerën tuaj të përgjithshme, duke menduar: “Nëse askush nuk blen produktin/idenë time, atëherë ajo dhe unë, nuk duhet të jemi shumë të mira.” Por ky mendim, përveç që ju bën të ndiheni të pavlerë, ju bën të humbni disa reagime të vlefshme që mund t’ju ndihmojnë të ecni përpara. “Unë mendoj se qëllimi i të bërit diçka është të jesh në gjendje të pyesësh më pas:‘ Çfarë mësove nga ajo?” Ju mësoni më shumë kur gjërat nuk shkojnë siç duhet.”
Në javët zhgënjyese pas nisjes së dështuar të FIREBall, Hamden mori pushime dhe vendosi që të mos ndalet në asnjë ndjenjë ose ta shndërrojë humbjen e saj në një referendum rreth saj si person. “Ju jeni të vlefshëm sepse ekzistoni. Unë mendoj se është me të vërtetë e rëndësishme të shmangni ato ndjenja faji apo turpi, pasi të ndiheni fajtor për diçka është një mënyrë për t’u siguruar që nuk do ta bëni më kurrë.” Kujtojini vetvetes: Puna juaj është thjesht diçka që bëni dhe është një pjesë e rëndësishme e jetës suaj por nuk është pasqyrim i vlerës tuaj si person.” thotë ajo.
- Krijoni një grup mbështetës
Krijuar nga shkrimtarët dhe miqtë më të mirë Aminatou Sow dhe Ann Friedman, të cilët u bënë bashkautorë në librin ‘Miqësia e madhe: Si ta mbajmë njëri-tjetrin afër”, koncepti i Teorisë së shkëlqimit është, siç thanë Sow dhe Friedman, “një investim, për një periudhë afatgjatë, që ndihmon dikë të jetë vetvetja dhe të mbështetet ndihmën e tij, duke kërkuar të njëjtën gjë në këmbim.” Teoria e Shkëlqimit mund të zbatohet për të gjitha marrëdhëniet tuaja, jo vetëm për miqësitë.
Ndërtimi i grupit tuaj mbështetës gjithashtu mund t’ju ndihmojë të kaloni momente dyshimi në vetvete ose dështimi. Për të gjetur këto marrëdhënie, Hamden mbron bisedat e hapura në të cilat ju shprehni qartë atë që ju nevojitet. Kur ke një miqësi ku mund të thuash:” Po ndjehem vërtet dobët, a mund të flas me ty? “Ose” Unë jam vërtet i emocionuar dhe dua të festoj “, atëherë dështimet dhe sukseset e tua nuk kanë pse ndalojnë.
“Dhe nëse e shihni veten duke ndërvepruar me njerëz që ju bëjnë të ndiheni jo aq të mirë me veten tuaj, duhet t’i shmangni ata ose të minimizoni kohën e kaluar me ta.” thotë ajo.
- Mos harroni se askush nuk kujdeset për dështimet tuaja aq shumë sa ju
“Për mirë ose për keq, të gjithë janë heroi i historisë së tyre”, thotë Hamden. Si rezultat, njerëzit nuk u kushtojnë aq vëmendje sa mendoni dështimeve tuaja personale. Sidoqoftë, ju mund të jeni në një mjedis profesional ku të tjerët po shqyrtojnë me kujdes performancën tuaj dhe ju mund të mësoni nga përgjigjet e tyre. Për shembull, nëse dështoni në diçka dhe një bashkëpunëtor e shfrytëzon rastin për t’ju ulur më shumë, për fat të keq do ta dini se ky mund të mos jetë një mjedis i shëndetshëm për ju. “Mënyra se si njerëzit reagojnë ju tregon shumë për ta dhe ndihmon për t’ju informuar për botën në të cilën jeni”, thotë ajo.
- Bëni kujdes nga ajo gjendja e plogështisë
Ndërsa punoni në projektin tuaj të ardhshëm sfidues është e rëndësishme për ju të vendosni kufij për kohën e kaluar në të sepse sa më gjatë të jeni në gjendje të vendosni për një projekt, aq më shumë mund të ndërtoni besimin tuaj. “Të gjesh kohë rregullisht është shumë e rëndësishme”, thotë Hamden. Duhet të llogarisësh çdo gjë në mënyrë që të mos trishtohesh dhe të shtysh çdo gjë për më vonë.
- Besoni në mundësinë e suksesit në të ardhmen
Niveli i përpjekjes që bëni për diçka mund të ndërlidhet me mënyrën se si ndiheni për dështimin e saj, sa më i madh dhe më i rëndësishëm të jetë, aq më i zhgënjyer do të ndiheni nëse nuk realizohet. Ndërsa merrni më shumë distancë midis vetes dhe dështimit tuaj, ka shumë të ngjarë të habiteni me qëndrueshmërinë tuaj. Duke reflektuar në fillimin e FIREBall më shumë se dy vjet më vonë, Hamden ka një perspektivë të re: “Unë e kalova atë projekt dhe mision dhe mund të kaloj çdo gjë.”
Tani ajo dhe kolegët e saj po përgatiten për nisjen e tyre të radhës në 2021. Pavarësisht se çfarë do të ndodhë, ajo thotë, “universi do të jetë akoma atje”. Ndonjëherë gjetja e dështimit në të kaluarën është aq e thjeshtë sa të shikosh lart dhe të besosh se diçka e re është e mundur.
Burimi / https://gazetasi.al/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
