A mërziteni lehtë? Ndonjëherë, a ndodh që ky emocion shumë shpejt të kthehet në zemërim? Ti nuk je vetëm. Megjithatë ju nuk duhet të jetoni me të.
Përtej përmirësimeve në gjendjen dhe lumturinë tuaj të përgjithshme, zbutja e zemërimit tuaj mund të ketë përfitime të rëndësishme për shëndetin tuaj. Stresi dhe përkeqësimi i vazhdueshëm është i lidhur me një varg çështjesh, duke përfshirë mbipeshën, pagjumësinë dhe depresionin, madje zemërimi rrit rrezikun e sulmeve të zemrës dhe goditjes.
Pavarësisht se sa e zakonshme është që njerëzit të mërziten dhe të zemërohen ka disa zgjidhje të lehta.
“Zemërimi është si një flakë e zjarrtë që djeg vetëkontrollin”, shkruante mjeshtri Zen Thich Nhat Hanh.
“Ne të gjithë kemi një moment acarimi”, shpjegoi Dr. Mark Crawford, një psikolog klinik. “Është adaptuese, disa prej nesh kanë ndjeshmëri më të madhe se të tjerat. Megjithatë, lajmi i mirë është se ne mund ta riprogramojmë këtë me anë të teknikave si frymëmarrja dhe veçanërisht meditimi”.
Më poshtë janë 10 hapat të thjeshtë për të mbajtur larg acarimin dhe zemërimin e pakalueshëm. Ushtrimi i tyre ka zvogëluar ndjeshëm numrin e rasteve të zemërimit, ose të paktën ka shkurtuar kohëzgjatjen. Është e rëndësishme të theksohet se këto janë hapa progresivë. Rrallëherë duhet të përshkallëzohen përmes të gjithave.
Shqetësimet e vogla (pritja në radhë, bllokimi i trafikut, fëmijë që nuk dëgjojnë) mund të trajtohen vetëm me hapin e parë. Të tjerat (bllokimi i padrejtë i parkimit, vrazhdësia publike) mund t’ju dërgojë në gjysmë të rrugës deri tek hapat. Dhe situata të mëdha (një zënkë me një anëtar të familjes, mohimi i një promovimi në punë) mund të kërkojë përpjekjen kolektive të të gjithë hapave.
Ju gjithashtu mund ta gjeni më efektive edhe duke ndryshuar rendin.
Hapi i parë: 10 frymëmarrje
Në momentin e parë që kupton se po përjeton bezdi ose zemërim, vetëm merr frymë. Dhjetë herë ngadalë dhe thellë, frymëmarrjet bëjnë mrekulli. Ndonjëherë, shqetësimi kalon vetëm në këtë mënyrë.
Frymëmarrja e thellë mbush mushkëritë tuaja, dërgon më shumë oksigjen në trupin tuaj, që stabilizon presionin e gjakut dhe ndihmon relaksimin e trupit tuaj.
Hapi i dytë: Shpjegojini vetes
Nëse frymëmarrja nuk bën dëm, provoni të shpjegoni se çfarë po ndodh me veten. “Jam mërzitur tani sepse …” është një mënyrë e mirë për t’i dhënë fund. Artikulimi i çështjes ndryshon përgjigjen tuaj nga emocionale në logjike.
Shpjegimi në vetvete mund të jetë gjithçka që ju nevojitet, ose sepse krijon një ndërprerje më të gjatë mendore nga situata sesa thjesht frymëmarrja ose sepse kur e thoni vetë, kjo ka më shumë kuptim. Mund të tingëllojë si diçka e vogël apo qesharake.
Hapi i tretë: Ecni një metër në këpucët e tyre
Përdoreni këtë hap kur personi tjetër është pjesë e arsyes pse jeni mërzitur. Mundohuni ta shihni situatën nga realiteti i tyre dhe të shpikni një teori subjektive se përse kanë vepruar në atë mënyrë. Teoria juaj ndoshta do të jetë e rrënjosur në një shkak që është i mirë për ta, por jo për ju.
Hapi katër: Person model për të tilla situata
Mendoni përtej shqetësimit, apo personit të bezdisshëm dhe përqendrohuni në sjelljen tuaj. Duke menduar se si mund të jeni një model për momentin kur je nën presion, ndihmoni veten të bëheni një.
Cili do të jetë versioni më diplomatik, logjikisht i menduar për veten tuaj? Bëje atë. Kjo mund t’iu ndihmojë nëse mendoni për një ikonë të kulturës pop, të qetë dhe të mbledhur si James Bond, Ellen Ripley, Cary Grant, Pam Grier ose Obi-Wan Kenobi.
Hapi i pestë: Edhe kjo do të kalojë
Çfarëdo që të ndodhë është e përkohshme dhe e menaxhueshme. Ju nuk do të ndiheni gjithmonë në këtë mënyrë. Është vetëm një pyetje se sa kohë. Duke pranuar se mërzitja është e fundme dhe nën kontrollin tuaj, dhe se erërat e ndryshimit do të fryjnë përsëri në favorin tuaj (herët a vonë), ndihmon në kornizën e fushës së problemit, sado i madh që të jetë.
Hapi gjashtë: Çfarë ka me të vërtetë rëndësi?
Sa e rëndësishme është çështja që të shqetëson? Si i grumbullon ato gjëra në jetë që i njihni me rëndësi? Ajo që është e rëndësishme (të dashurit janë një shembull i mirë) mund të jetë antidot ndaj asaj që ju shqetëson tani – për aq kohë sa ju mund t’i sillni në mend këtë moment.
Kthejeni vëmendjen tuaj në atë drejtim dhe ju nuk do të mërziteni, por do të lidheni me diçka më të rëndësishme që ju sjell lumturi. Lëvizja përmes dërgimit të fotos në telefonin tuaj është një mënyrë e shpejtë për ta bërë këtë.
Hapi i shtatë: Thuaj një shaka gjatë rrugës
Pa marrë parasysh shqetësimin, bëni një shaka për këtë, edhe nëse është e keqe. Nëse mund të gjesh një grimë humori në këtë situatë, duke qeshur dhe duke qenë edhe budalla, të gjithë mund të qetësojnë zemërimin. Nuk është psikologjikisht e mundur të përjetosh dy emocione në të njëjtën kohë. Kjo teknikë është e mrekullueshme kur fëmija im më bën të pres të pastroj dhëmbët sepse ajo “ka” për të pastruar dhëmbët e pinguinit së pari. Edhe në qoftë se nuk e ndieni atë, mashtrimi i rremë për të nxitur lumturinë funksionon me të vërtetë.
Hapi i tetë: Kërkoni zgjidhje
Nëse i keni bërë hapat e tjerë dhe jeni ende të mërzitur, këtu është një pyetje e mirë që mund t’ia bëni vetes: “A ka diçka që mund të bëj për ta përmirësuar këtë situatë?” Edhe nëse përgjigjja është një hap i vogël që nuk mund të duket efektiv, vetëm marrja e veprimeve ju nxjerr në kuadrin e veprimit, jo reagimit.
Nëse mund të dalësh me një zgjidhje të suksesshme, aq më mirë. Ju do të jeni agjent i ndryshimit që rregullon situatën dhe do zbuloni se keni më shumë fuqi sesa mendoni. Nëse nuk mund të dalësh me ndonjë zgjidhje, kjo është e dobishme. Të dish se ju nuk mund të ndryshoni diçka është hapi i parë i pranimit.
Hapi i nëntë: Besoni në kohë
Në të ardhmen, është e mundur që ju do ta shihni ndryshe këtë situatë të veçantë që shkakton zemërim. Shikoni problemet e kaluara dhe shikoni se si kanë qenë katalizator për ndryshim. Ju mund të shikoni prapa një situatë të vështirë me dashuri, humor ose mirënjohje. Vlen të kihet parasysh se ajo që duket e keqe tani nuk do të jetë kështu gjithmonë.
Hapi 10: Flisni me një mik
Nëse keni arritur tek ky hap, është koha për të folur për zhgënjimin me dikë që ju i besoni dhe që nuk është i përfshirë në situatë. Filloni duke u treguar atyre se çfarë keni bërë në hapat e mëparshëm dhe pse nuk funksionuan plotësisht.
Një person tjetër, ju jep një perspektivë alternative; sa më shumë që të jenë jashtë kornizës, aq më mirë. Nëse ata janë një mik apo mentor i mirë, ata padyshim do të kenë këshilla të përshtatura për ju dhe situatën tuaj.
Ka edhe profesionistë për të biseduar, veçanërisht nëse mendoni se zemërimi është shpesh jashtë kontrollit tuaj. Reflektoni ashpërsinë dhe shpeshtësinë e zemërimit tuaj, sepse një ekspert mund të jetë ai që ju duhet në qoftë se këto episode po e prishin jetën tuaj.
Përgatiti: Brikela Daci | Burimi / edition.cnn.com
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
