Përgatiti Esmeralda Birçaj, eksperte e shëndetit mendor
Më duket e panevojshme dhe naive të shkruaj diçka që është e vetëkuptueshme. Gjërat janë shumë serioze dhe duhet të pranojmë që të gjithë kemi luajtur një rol në përjetësimin e kësaj sjelljeje të bijve tanë. Në këtë shkrim do të përpiqem të jap këshilla të qarta dhe të thjeshta se si t’i rrisim djemtë tanë që të bëhen burra të vërtetë.
Seksualiteti është diçka që duhet ta kishim forcuar dhe jo diçka për të cilën duhet të kemi turp. Fëmijët kanëtë drejtë të marrin vendimet e tyre në lidhje me seksin, për sa kohë që ato vendime të jenë të tyret dhe të mos veprojnë pasivisht ose me nxitjen e të tjerëve.
Kur dëgjoj disa njerëz që thonë se ne duhet t’i rrisim djemtë tanë “ndryshe” unë pajtohem me ta, por jo në mënyrën që ju mendoni. Të njëjtën gjë bëjnë më të shumtit. Unë nuk njoh njeri që e rrit djalin e tij për ta bërë atë të dhunshëm me gratë, marifetxhi apo element kriminal. Nëse ndieni se keni mbetur pas ose po i rritni djemtë tuaj në mënyrë të gabuar, mos lejoni që të kalojë kohë tjetër. Më mirë të fillosh tani para se të jetë tepër vonë.
E para dhe më e rëndësishmja: Nëse doni të ndryshoni rregullin që sugjeron se e vetmja mënyrë se si djemtë mund të bëhen burra është të imitoni sjelljen stereotipike që ka ekzistuar gjithmonë, ne duhet të hedhim një vështrim në mësimet që u kemi dhënë bijve tanë. Ne duhet të dalim nga zona jonë e rehatisë dhe të pranojmë që jo vetëm shoqëria, por edhe ne jemi përgjegjës. Disa nga këshillat e mëposhtme mund të jenë tepër të qarta, por duhet të thuhen sepse thjeshtësia e tyre shpesh na bën t’i trajtojmë si të parëndësishme, gjë që është e dëmshme për shëndetin emocional të fëmijëve tanë, pavarësisht nga gjinia:
Inkurajoni bijtë tuaj të shprehin ndjenjat e tyre – jo vetëm zemërimin. Nuk është keq të qash.
Sigurohuni që djemtë tuaj të dinë se dëshira për lidhje emocionale nuk është e kufizuar në njerëz të seksit të kundërt. Është normale të kërkoni dashuri dhe kujdes edhe kur jeni djalë.
Mësojuni djemve dhe vajzave tuaja se është normale që ata të dëshirojnë të bëjnë seks (për sa kohë që është konsensuale).
Lërini djemtë tuaj të veshin rroba rozë nëse ata dëshirojnë ose të luajnë lojëra/të merren me aktivitete që nuk janë domosdoshmërisht djaloshare.
Lërini bijtë tuaj të kenë flokë të gjatë dhe më në fund të sfidojnë të gjitha ato stereotipa të vjetër që na kanë munduar për shekuj.
Jepuni djemve tuaj një shans për të thënë se kush janë, në vend që ta fshehin ose të spekulojnë (kjo ka të bëjë kryesisht me orientimin e tyre seksual).
Mësojuni djemve tuaj se gratë e forta nuk janë diçka për t’u pasur frikë, por diçka për t’u admiruar dhe respektuar.
Mësojuni djemve tuaj që marrëdhëniet nuk duhet të jenë konkurruese dhe se, si miqësitë ato nuk duhet të kenë fitues dhe humbës. Duhet të ketë barazi dhe jo shfaqje force.
Inkurajoni bijtë tuaj të akuzojnë dhe të raportojnë sjellje imorale.
Shpjegojuni djemve tuaj se ata nuk duhet të komentojnë për të tjerët nëse nuk u kërkohet mendimi.
Mësojuni djemve tuaj të kërkojnë leje nga njëri-tjetri në kuptimin e pëlqimit. Pëlqimi është një fjalë që nuk duhet të kufizohet vetëm në seks.
Mësojuni djemve tuaj se si të merren me një situatë dhe si të përgjigjen nëse nuk u jepet leja. Ata thjesht mund të përgjigjen: “Është në rregull. E kuptoj ”. Nëse duan përsëri, ata mund të thonë: “U zhgënjeva, por ok. Ju keni të drejtë të refuzoni “(ky mësim është i rëndësishëm sepse zakonisht refuzimi është diçka që ata nuk e presin dhe nuk dinë si të reagojnë).
Jini të qartë se nuk do të toleroni asnjë sjellje të keqe. E thoni qartë dhe pa mëdyshje. Paqartësia nuk ndihmon në këto raste. Shpjegojuni atyre se sa shembuj të sjelljes kriminale që ne dëgjojmë dhe lexojmë çdo ditë janë të papranueshme dhe e përsërisni atë çdo ditë nëse është e nevojshme. Shikoni/kërkoni në lajme për “modele të sjelljes së keqe” të reja, të ndryshme dhe i përdorni ato për të dhënë një shembull të mirë.
Stereotipi “djemtë janë dhe ata peshojnë” duhet të marrë fund. Nuk është. Varet nga ne që të sigurojmë që të mbetet i tillë.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
