Nëse sinqeriteti juaj tremb shumë njerëz, atëherë është koha ta thoni: ju jeni një kamikaz i së vërtetës. Fjala i/e sinqertë është shpikur nga psikologët pikërisht për të përcaktuar atë sjellje që të shtyn të jesh brutalisht i sinqertë, pa asnjë filtër, edhe kur konteksti nuk kërkon hapur mendimin tënd!
Ky term është sigurisht një lojë fjalësh, thotë Dr.Anna De Simone psikologe, e cila i referohet “vetëvrasjes” në një mënyrë krejtësisht abstrakte, për shkak të një lidhjeje të tepruar me të vërtetën, edhe kur është brutale dhe madje edhe kur mund të lëndojë të tjerët.
Të jesh i sinqertë me çdo kusht nuk është një burim, thotë ajo, por një kufi që, për disa arsye, i ke vendosur vetes. Sjellja e këtij lloji shpesh shihet si një simptomë e mungesës së taktit. Për më tepër, shumë njerëz ndihen të drejtë të lëndojnë të tjerët duke u fshehur pas mburojës së ndershmërisë. Vrasja e sinqertë, në fakt, gjeneron konflikte të pashmangshme me të tjerët, sepse shpesh mund të kufizohet me delikatesë apo edhe vrazhdësi. Qëndrimi i psikologes vijon me disa këshilla se si mund të menaxhojmë të qenët i sinqertë me të tjerët, pa qenë nevoja e të ngriturit tonet apo ashpërsisë së fjalëve që zgjedhim të themi.
Rëndësia e zgjedhjes së fjalëve
Është e mundur të jesh i sinqertë, por është po aq e mundur të jesh i sinqertë me takt dhe zgjedhjen e fjalëve të duhura. Edhe kur e vërteta është e pakëndshme, është e mundur të shprehet në mënyrë jo brutale dhe shpesh bashkëbiseduesit tonë nuk i mungojnë zotërimi i gjuhës: ai sigurisht që mund të zgjidhte fjalë më pak të vrazhda. Pra, është e qartë se “por unë jam vetëm i sinqertë…” përdoret shpesh si një mburojë për të shpenguar veten nga një padrejtësi e pësuar ose për të mbrojtur veten nga çdo armiqësi e perceptuar.
Profili i të sinqertit
Me siguri të gjithë do të kenë ndjerë se ishin shumë të sinqertë në një rrethanë të caktuar, por kur sinqeriteti bëhet kanali i vetëm për të shprehur mendimin e dikujt, diçka nuk shkon. Lidhja vetëvrasëse me të vërtetën mund të jetë shprehje e diçkaje shumë më të thellë. Dëshira për të ndëshkuar tjetrin apo edhe veten, pikërisht përmes përdorimit të së vërtetës.
Ndershmëria, pra, shfrytëzohet për të marrë një shpengim të caktuar. Vrasësi i sinqertë e konsideron veten një person të ndershëm, integral dhe të plotë, por në realitet ai është një person i brishtë që i është bërë padrejtësi ose që beson se po trajtohet në mënyrë të padrejtë, beson se nuk vlerësohet apo edhe shkelet. E vërteta bëhet një armë legjitime për të sulmuar botën që e ka zhgënjyer thellë.
Ti bëhesh një sinqertë dhe sinqeriteti mund të bëhet një mënyrë e vërtetë e të qenët … kur vuajtja e gabuar i ka rrënjët në fëmijëri, në fakt, sinqeriteti mund të jetë diçka e rrënjosur aq thellë sa tani është e pashmangshme.
Në këtë rast, subjekti beson se ai është rojtari i arsyes dhe dashuria e tij për të vërtetën e lejon atë të kapërcejë çdo moral shoqëror. Shpesh, këta njerëz janë të bindur se janë të vetmit dhe janë vërtet të ndershëm, ndërsa të gjithë të tjerët gënjejnë.
Siç e kam thënë tashmë, sinqeriteti e përjeton të vërtetën si dikotomike (e zezë/bardhë – ndershmëri/mashtrim), prandaj çdo mënyrë për të “dekoruar” të vërtetën përjetohet si mashtrim. Në realitet, i/e sinqerti nuk vlerëson asnjë zbutje të realitetit që mund të zbusë ndikimin që mund të ketë e vërteta tek të tjerët pikërisht sepse qëllimi i tij nuk është të thotë të vërtetën me çdo kusht, por të prekë të tjerët!
E vërteta nuk është mizore, fjalët e zgjedhura janë mizore
E vërteta e papërpunuar dhe brutale duhet të filtrohet gjithmonë. Nuk them se duhet të gënjejmë… por vetëm se ka “mënyra” dhe “mënyra” për t’i thënë gjërat dhe është detyra jonë të zgjedhim atë që mund t’i shkaktojë dëmin më të vogël tjetrit.
Kur ju shtyjnë të thoni të vërtetën, në situata të pakëndshme, gjithmonë duhet t’i bëni vetes këtë pyetje: cili është qëllimi im? Nëse qëllimi juaj është të lëndoni tjetrin, atëherë vazhdoni, përdorni brutalitetin. Por nëse qëllimi juaj është të bëni të tjerët të mendojnë për një çështje që ju e konsideroni të rëndësishme, atëherë do t’ju duhet të detyroni veten të zgjidhni fjalët e duhura… jo vetëm që do ta bëni bashkëbiseduesin tuaj të vuajë më pak, por do të keni një shans më të mirë për ta arritur qëllimin juaj!
Për më tepër, ka njerëz që nuk janë të gatshëm të përballen me të vërtetën dhe në këto raste duhet dhënë kohë për të mos i shkaktuar dëme të mëdha tjetrit.
Nuk ka vetëm “rrugë dhe rrugë”, por edhe kohë të duhura. E vërteta, në vetvete, mund të jetë e pakëndshme dhe e vështirë, ndaj është më mirë të krijoni kontekstin dhe kohën e duhur për ta thënë atë. Nëse përfundon duke thënë një të vërtetë të pakëndshme, në mënyrë brutale, gjatë një debati… bashkëbiseduesi juaj do të bëhet mbrojtës, do të ndihet i ofenduar dhe do të shkojë në kundërsulm.
Përkundrazi, nëse krijoni kushtet e duhura dhe përpiqeni të arrini te pika me delikatesë, do të jeni në gjendje të nxisni vetë-reflektimin e brendshëm që shpresonit tek personi tjetër, pa qenë domosdoshmërish mizor.
Mbani mend: Nuk ka asgjë të vlefshme në një të vërtetë të dhimbshme të shprehur keq.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
