Gjithmonë është menduar se nuk është e mundur të parandalohet autizmi, por sot kërkimet shkencore tregojnë se nuk është kështu. Duke ndërhyrë herët, tashmë tek fëmijët 9-14 muajsh, është e mundur të identifikohen shenjat e hershme të këtij çrregullimi. Kështu prindërit mund të zbatojnë disa sjellje thelbësore për të reduktuar rrezikun e shfaqjes së autizmit në moshën tre vjeçare.
Efektiviteti i ndërhyrjes së hershme për parandalimin e autizmit demonstrohet nga një studim klinik i rastësishëm me 103 fëmijë të kryer në CliniKids të Institutit Telethon Kids të Universitetit të Australisë Perëndimore. Rezultatet e hulumtimit u publikuan në revistën shkencore Jama Pediatrics.
Studimi për fëmijët e vegjël
Eksperimenti zgjati 4 vjet. Gjysma e foshnjave të ndjekura në studim, të cilët kishin shfaqur vështirësi në marrëdhënie dhe sjellje të përputhshme me sindromën e spektrit të autizmit, u ndoqën me ndërhyrje speciale midis moshës 9 dhe 14 muajshe. Ekspertët u kanë ofruar prindërve një trajtim të quajtur Ndërveprim Video për të Promovuar Prindërimin Pozitiv ose ndërveprim për të promovuar prindërimin pozitiv. Ky sistem përdor disa video me këshilla të drejtpërdrejta për prindërit për t’i ndihmuar ata të kuptojnë dhe vlerësojnë aftësitë e fëmijëve të tyre. Më pas, familjet mund të ndërtojnë mbi këto aftësi pika të forta për zhvillim të qetë në të ardhmen.
Efektiviteti i ndërhyrjes
Ky ndërveprim për të nxitur prindërimin pozitiv konsiston në stimulimin e aftësisë së prindërve për t’u bërë më në harmoni me fëmijën e tyre. Kështu, është e mundur të kuptohen sinjalet e kërkesës, t’u përgjigjemi atyre në mënyrë adekuate, duke u përshtatur në një mënyrë empatike nevojave të fëmijës për afektivitet dhe shkëmbime emocionale.
Trajtimi është në gjendje të parandalojë autizmin duke vepruar në pikat e forta të fëmijëve, duke përmirësuar çrregullimet e tyre në marrëdhënie, sjelljet e përsëritura dhe aspekte të tjera karakteristike të fëmijëve me këtë problem. Rezultati ishte një reduktim me një të tretën e rrezikut për t’u diagnostikuar me autizëm në moshën tre vjeçare. Fëmijët do të monitorohen për një kohë të gjatë për të parë nëse efektet e terapisë video mbështetëse te prindërit vazhdojnë pas disa vitesh.
Autizmi është një çrregullim neurobiologjik i zhvillimit që manifestohet me sjellje stereotipe dhe të përsëritura, ndjeshmëri të dobët ndaj të tjerëve, vështirësi në ndërveprime sociale. Të kuptuarit se si të kapni shenjat e hershme çon në përmirësime të rëndësishme.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
