Vjedhja, që nga anglishtja mund të përkthehet “të bësh fshehurazi”, është një praktikë në të cilën një burrë, gjatë marrëdhënieve seksuale, i heq fshehurazi prezervativin partneres së tij.
Hulumtimi nga Alexandra Brodsly, për Qendrën Kombëtare të Drejtësisë së Grave, botuar në 2017, nxjerr në pah se si kjo sjellje është më e përhapur nga sa mendoni (si në mjedise heteroseksuale ashtu edhe homoseksuale). Në vitin 2021, të dhënat e mbledhura në SHBA nga Washington Post tregojnë se 12% e grave të moshës 21 deri në 30 vjeç kanë pësuar këtë abuzim, ndërsa 10% e meshkujve pretendojnë se e kanë bërë të paktën 4 herë në jetën e tyre.
Termi vjedhje u krijua në Britaninë e Madhe në fillim të viteve 2000, kur kjo lloj praktike fitoi negativisht një rëndësi të caktuar mediatike. Në vendin anglo-sakson u bë problem deri në atë pikë sa u njoh ligjërisht, në një kohë të shkurtër, si një abuzim i vërtetë seksual. Një konsideratë që do të bëhet më vonë nga vende të tjera evropiane.
Pse zbatohet kjo sjellje?
Statistikisht e bëjnë më shumë meshkujt se femrat (edhe pse ka shembuj ku partneri tenton ta dëmtojë prezervativin fshehurazi, por ato janë më të rralla). Pse e bëjnë? Natyrisht, nuk ka një përgjigje të drejtpërdrejtë dhe të njëanshme për këtë pyetje. Sipas hulumtimit të kryer, arsyet kryesore duket se janë dy.
Kërkimi i kënaqësisë më të madhe. Statistikisht, meshkujve nuk u pëlqen shumë përdorimi i prezervativëve, i konsideruar si një pengesë për të përjetuar ndjesi më të këndshme. Pra, vjedhja bëhet një sjellje përmes së cilës mund të përfitohet një kënaqësi më e madhe nga marrëdhëniet seksuale.
Arsyeja e dytë është një dinamikë pushteti që zbatohet me tjetrin. Nëpërmjet vjedhjes, anashkalohet pëlqimi i personit tjetër, duke përjetuar ndjesinë e shkeljes së diçkaje, duke u përfshirë në sjellje që shpesh nënvlerësohen. Ndjenja e fajit rrallë shfaqet nga njerëzit që kanë pranuar se kanë ushtruar këtë lloj veprimi. Ata e kuptojnë se kanë qenë të pasaktë dhe kanë bërë diçka që, në një farë mënyre, ka pushtuar kufijtë e tjetrit, por priren ta nënçmojnë duke e etiketuar si një sjellje krejtësisht normale dhe jo shumë të rrezikshme.
Të dyja këto motivime rrjedhin nga shtrembërimet njohëse mjaft të përhapura që mund të jenë gjithashtu të rrezikshme. Prezervativi, i konsideruar armiku i kënaqësisë, shpesh lidhet me një çështje të thjeshtë zakoni dhe në të vërtetë mund të jetë një mjet argëtues dhe stimulues për t’u përdorur me partnerin tuaj. Ne konsiderojmë gjithashtu se tani ka lloje shumë të ndryshme të përshtatshme për çdo lloj fantazie, kënaqësie dhe rehatie.
Problemi i dytë ka të bëjë me nënvlerësimin e një sjelljeje që mund të çojë në pasoja shumë të rënda, siç janë shtatzënitë e padëshiruara (për të cilat fatkeqësisht lind një ndjenjë mospërgjegjësie nga ana e burrit, sikur pasoja e mundshme të mos e shqetësonte) dhe ekspozimi ndaj rrezikut të kontraktimit të sëmundjeve seksualisht të transmetueshme. Prezervativi mbetet metoda më e mirë e kontracepsionit për t’u mbrojtur nga ngjitja e çdo sëmundjeje seksuale.
Zona gri në të cilën përfundojnë ata që e vuajnë
Siç e kemi parë, vjedhja është një sjellje e dhunshme që mund të klasifikohet si një abuzim i vërtetë, që synon të dëmtojë lirinë e tjetrit. Megjithatë, për fat të keq, shpesh nënvlerësohet, jo vetëm nga ata që e zbatojnë, por edhe nga ata që e vuajnë. “Viktima”, sapo kupton se çfarë ka ndodhur, njeh ndjenjën e dhunimit, mund të ndjejë siklet dhe keqardhje. Kjo shoqërohet shpesh me ndjenja turpi, frikë nga zhgënjimi i tjetrit ose duke u dukur shumë i ngurtë. Me pak fjalë, ata që vuajnë nga vjedhja mund të mbytin zemërimin që lidhet me aktin, madje të shkojnë aq larg sa ta zvogëlojnë atë, ndërkohë që pranojnë se kanë pësuar diçka jashtëzakonisht të pakëndshme.
Ju kujtojmë se pëlqimi nuk është fakultativ. Vjedhja është një akt që duhet njohur dhe dënuar për atë që është, pra sjellje abuzive. Pëlqimi gjatë seksit, ligjërisht, duhet të zgjasë për të gjithë marrëdhënien dhe vjedhja minon vetë bazën mbi të cilën ka pasur marrëveshjen fillestare seksuale (të nënkuptuar ose të qartë), duke modifikuar kontekstin në lidhje me të cilin kemi dhënë pëlqimin tonë (d.m.th. nëse na u kërkua të mos përdornim prezervativ dhe do të kishim thënë jo që në fillim). Seksi ka nevojë për rregulla që duhet të ndahen dhe mbi të gjitha të respektohen; nuk duhet të bëni kompromis, nga turpi apo për të kënaqur tjetrin, duke vënë në rrezik shëndetin tuaj.
Ne duhet të respektojmë trupin tonë, i cili na përket neve dhe mbi të cilin vetëm ne kemi vullnet të lirë total. Ne duhet të kërkojmë mirëqenien tonë, duke njohur kufijtë tanë, duke ua treguar ato të tjerëve dhe duke i larguar ata që përpiqen t’i shkelin me egoizëm. Nuk duhet të kemi frikë të pranojmë se kemi bërë një gabim ose që jemi mashtruar, nxjerrim në pah ndjenjat tona dhe i japim zë asaj që ndjejmë brenda, duke e shndërruar atë që ndjejmë në mjete që mund të na mbrojnë.
Burimi / https://ilsigarodifreud.com/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
