Trajnimi i vëmendjes është thelbësor për arritjen e mirëqenies, kontrollin e stresit dhe reduktimin e ankthit. Siç tregon Daniel Goleman, ne duhet të marrim nën kontroll mendjen dhe ndjenjat tona për të arritur përsosmërinë në jetë.
Sipas Daniel Goleman, për të trajnuar vëmendjen, duhet të përqendrohemi në dy dimensione që mund t’i përkufizojmë si të brendshëm dhe të jashtëm. Në një botë kaq të pasur me stimuj, presione dhe kërkesa, ne neglizhojmë universin e brendshëm në të cilin qëndrojnë ndjenjat, frikërat dhe nevojat tona. Në mënyrë të ngjashme, ndoshta po harrojmë t’i kushtojmë vëmendje aspekteve më të rëndësishme të mjedisit tonë rrethues.
Përqendrimi, kënaqësia, lidhja, dallimi, zgjatja, vëmendja… janë të gjitha proceset themelore në jetën tonë të përditshme për të përfituar maksimalisht nga realiteti ynë. Le të mendojmë për këtë. Përmasat e tilla si stresi, ankthi ose depresioni kanë qenë të paqarta për vizionin tonë, duke i ngatërruar detajet me elementë të tepërt.
Kur truri i mban mendjet tona në vigjilencë, të vëmendshëm ndaj një mijë stimujve, ndërsa merret me mijëra mendime, ndjenja, emocione dhe shqetësime, bota bëhet kaotike. Askush nuk mund të jetë produktiv në një mjedis të tillë; por ka më shumë, askush nuk do të jetë i lumtur në një mikro-univers të ngopur në të cilin nuk hyn asnjë rreze drite.
Në vitin 2013, Daniel Goleman shkroi fokusin me këtë qëllim në mendje: të na mësojë të stërvitim vëmendjen për të dalë nga ky labirint i kaosit dhe vuajtjes. Në një botë të karakterizuar nga zbavitje, ne jemi të detyruar të rishikojmë vështrimin tonë, të mbetemi të qetë dhe të ndiejmë atë që është me të vërtetë e rëndësishme.
Në mungesë të vëmendjes selektive, përvoja do të ishte një katastrofë e plotë. -Daniel Goleman-
Strategjitë për të trajnuar vëmendjen sipas Daniel Goleman
Sipas Goleman, për të trajnuar vëmendjen ne duhet së pari të jemi të vetëdijshëm për një fakt të rëndësishëm. Vëmendja, si shumica e proceseve themelore psikologjike, është si një muskul: përfiton nga trajnimi.
Nëse stërvitemi çdo ditë me vullnet dhe vendosmëri, do të fitojmë sa i përket mirëqenies. Sekreti është, të jemi të vetëdijshëm për këtë nevojë. Ne e kujtojmë atë për shkak të një fenomeni kurioz që po ndodh gjithnjë e më shumë. Çdo ditë që kalon pajisjet elektronike pajisen me “inteligjencë” më të madhe. Telefonat dhe kompjuterat tanë celularë po zëvendësojnë gradualisht shumë prej atyre proceseve që me parë i kemi realizuar mendërisht.
Ne jemi kaq të lidhur me këto mbështetje saqë vëmendja jonë lidhet pothuajse ekskluzivisht me ta dhe jo me skenarët që përcakton Daniel Goleman si më të rëndësishëm: bota jonë e brendshme dhe konteksti ynë më i rëndësishëm shoqëror. Duke neglizhuar këto sfera dhe duke e lënë veten të infektuar nga kaq shumë stimuj, informacione, presione dhe të dhëna, pak nga pak përfundojmë duke u lodhur (mbytur). Prodhohet e ashtuquajtura mbingarkim konjitiv, një kusht i ngjashëm kur bëjmë një përpjekje të tepruar fizike; ne nuk mund të japim më shumë dhe dobësohemi.
Kjo lodhje na bën edhe më të prekshëm ndaj gjendjeve të shumta si: stresi, ankthi etj. Në dritën e kësaj, le të shohim se çfarë praktikash ose strategjish mund të na ndihmojnë të stërvitin vëmendjen.
Merrni kontrollin e mendjes
Ëilliam James është një nga figurat më të shquara në historinë e psikologjisë moderne. Ai na ofroi një përkufizim të saktë dhe stimulues të konceptit të vëmendjes: është marrja e kontrollit nga mendja në një mënyrë të qartë dhe të gjallë të një prej objekteve ose zinxhirëve të ndryshëm të mendimeve në të njëjtën kohë të mundshme.
Kujdesi është një mjet i fuqisë. Ai e kthen shikimin, vullnetin dhe përqendrimin në një pikë të saktë. Nga ana tjetër, për të marrë këtë kontroll, emocionet tona duhet të jenë në harmoni, të arrijnë qetësinë e duhur. Duke kuptuar anatominë e vëmendjes, do të jetë më e lehtë për ne që ta përmirësojmë atë.
Receta për vetëkontroll
Trajnimi i vëmendjes kalon përmes praktikës së vetëkontrollit. Rreth nesh gjejmë stimuj dhe ide të shumta, brenda nesh ne mbajmë mendime dhe ndjenja të shumta deri në pikën që mendja pak a shumë bëhet më e çrregullt, më pak e koncentruar.
Një studim i kryer në Pennsylvania State University (Shtetet e Bashkuara) nga Dr. Heather A. Ëadlinger zbulon se vëmendja lidhet drejtpërdrejt me emocionet; rrjedhimisht, duke mbrojtur dimensionin e parë, ne gjithashtu përmirësojmë të dytin. Por si ta bëni?
Goleman na tregon se receta për vetëkontrollin për të trajnuar vëmendjen dhe për të rregulluar emocionet bazohet në vëmendje të plotë. Kështu, në librin e tij ‘Forca e meditimit’, na mëson se si ta bëjmë atë dhe përfitimet që marrim nga stërvitja e njëmijtë e meditimit.
Lidhje të brendshme dhe të jashtme për të trajnuar vëmendjen
Kushdo që përparon çdo ditë i shkëputur nga realiteti i tyre i brendshëm përfundon duke humbur veten. Ata që ndërpresin lidhjen me njerëzit që janë të rëndësishëm për ta dhe me atë që ata e konsiderojnë të vlefshme në mjedisin e tyre humbasin cilësinë e jetës dhe lumturinë.
Duhet të jemi në gjendje të dëgjojmë veten, të mos e shtyjmë deri nesër atë që na lëndon ose na shqetëson sot. Në të njëjtën mënyrë, është jetësore të bëheni plotësisht të vetëdijshëm për veten, për atë që iu nevojitet dhe meritoni, për atë që ndodh brenda nesh në çdo kohë.
Nga ana tjetër, një aspekt që Daniel Goleman e tregon si thelbësor për të trajnuar vëmendjen është kultivimi i ndjeshmërisë sonë. Me të ne mund të lidhemi më mirë me të tjerët; me të ne zbulojmë atë që është e rëndësishme në ne dhe gjithashtu për ata që na rrethojnë.
A bëjmë atë që na pëlqen?
A ju pëlqen ajo që bëni gjatë ditëve tuaja? Kjo është një nga pyetjet që paraqet Daniel Goleman në librin e tij Focus. Autori i famshëm i Inteligjencës Emocionale na kujton se njerëzit shpenzojnë shumicën e kohës së tyre të mërzitur ose të stresuar.
Fakti i thjeshtë për të mos gjetur kuptim ose qëllim në jetën tonë dobëson vëmendjen tonë. Nuk ka asgjë të motivuar, nuk ka stimuj apo një shkëlqim të tillë në jetën e përditshme që mund të na shtyjë të jemi më krijues dhe ajo që na intereson humbet shkëlqimin dhe forcën.
Ndonjëherë ne tentojmë t’i japim realitetit dhe të hedhim poshtë idenë e imponimit të preferencave tona. Ju nuk jeni gjithmonë me fat që të keni një punë emocionuese ose një rutinë të mbushur me stimuj të mëdhenj. Idealja, megjithatë, është se ekziston një ekuilibër. Ne duhet të kemi qëllime, interesa për të cilat ne jemi të pasionuar, por edhe ta rrethojmë veten me njerëz që japin energji dhe gëzim për jetën tonë.
Qëllimet na ndihmojnë të përqendrohemi dhe një gjendje e favorshme emocionale stimulon menaxhim më të mirë të vëmendjes. Aspekte të thjeshta mbi të cilat duhet të reflektojmë për të jetuar më mirë. Ne trajnojmë vëmendjen, shmangim humbjen e entuziazmit për atë se kush jemi dhe çfarë kemi.
Burimi / lamenteemeravigliosa.it
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
