Rrëfim personal nga Eda
Nuk e di pse atë mëngjes e preka… thjesht, e preka. Nuk kisha dhimbje. Vetëm një ndjesi… si një ngurtësim, si një kokërr nën lëkurë. Në fillim s’më zuri paniku, por diçka nga brenda më tha: “Shko. Mos e lër!”
Mamografia ishte e para. Pastaj ajo fjalia që nuk e harroj kurrë nga mjekja:“Kemi nevojë për një biopsi. Thjesht për siguri.” Dhe aty, për herë të parë, më zuri frika. Jo ajo frika që ndjen kur humbet çelësat ose harron sobën ndezur. Jo. Një frikë që më rrinte në bark, më gulçonte në gjoks si çekiç, pa më prekur askush.
Kur më thirrën për përgjigjet, burri im ishte me mua. U ula. Doktoresha nuk e zgjati: “Eda, është kancer gjiri. Faza e dytë.” Nuk qava. Jo aty. Vetëm e ndjeva sikur dritat e dhomës u bënë më të forta dhe më goditën në sy. U ula në karrige, si për të mos u rrëzuar. Dhe në mendje më kaloi vetëm një pyetje: “A do të jetoj?”
E vetmja përgjigje që mora atë ditë ishte: “Po, nëse veprojmë tani!”
Në ditët që pasuan, më duhej të mësoja të flisja për sëmundjen time me fjalë që më përkasin. Jo si një viktimë, por si një grua që donte të jetonte. Ia thashë burrit. Pastaj motrës. Të dy qanin më shumë se unë. Unë nuk kisha kohë për të qarë.
Pastaj erdhi dita e operacionit.
Spitali… ai kombinim i përzier aromash: klor, barëra, kafene spitali. Dritat e bardha. Mjekët që më flisnin qetë, me zëra që më kujtonin mësuesit e klasës së parë, kur përpiqeshin të na qetësonin para provimeve. Ndërkohë unë, e shtrirë në krevatin që po lëvizte drejt sallës së operacionit, shihja dritaret në tavan. Disa kishin perde të verdha. Mendova me vete: “Po sikur të mos zgjohem? Po sikur ky të jetë fundi?” Por, çuditërisht, përpara se të mbyllja sytë, ndjeva paqe. “Do të zgjohem. Patjetër që po.”
U zgjova. Trupi im ishte ndryshe. Më mungonte një pjesë. Por më erdhi në mend një fjali që mjekja më kishte thënë para operacionit: “Ti nuk je më pak grua. Ti je më shumë jetë.”
Plaga… e vogël në krahasim me dhimbjen që ndjeja përbrenda. Dhe ndihmës-mjeket që më ndërronin fashat çdo ditë. E njihnin dhimbjen time pa më pyetur. Më shihnin në sy dhe buzëqeshnin me një përkujdesje që nuk harrohet. Një prej tyre, një grua rreth të gjashtëdhjetave, më tha një ditë: “Mos e shiko plagën si shenjë humbjeje. Shikoje si derë për të hyrë përsëri në jetë.”
Kimioterapia…
Nuk ka aromë më të rëndë sesa ajo e dhomës së kimioterapisë. Një përzierje kimikatesh, metali, dhe frike. Çdo javë i njëjti ritëm: analizat, pritja në radhë, kabllot që më lidhnin me shpresën… dhe flokët që binin ngadalë, pa më pyetur. E mora makinën e flokëve një mëngjes dhe thashë: “Më mirë t’i pres vetë, sesa të më lëshohen.” Qava. Pastaj qesha. Pastaj i thashë vetes në pasqyrë: “Eda, nuk je flokët e tu. Je forca jote.”
Pas muajsh të gjatë, më në fund erdhën analizat e pastra. Doktori më tha: “Je në remision.” Nuk e kuptova menjëherë çfarë ndodhi. Thjesht… u ula në makinë dhe qava. Nga lehtësimi, nga lodhja, nga frika që po më linte dalëngadalë.
Rikuperimi? Ai i vërteti fillon pas gjithë trajtimit. Të mësohesh me trupin tënd të ri. Me ritmet e reja. Me pasqyrën që të tregon një version të vetes që nuk e njihje më. Por, me kalimin e kohës, e do. E përqafon. Sepse të kujton që je ende këtu.
Konsultat vazhdojnë. Kontrolloj veten çdo muaj. Bëj analizat në laborator, si rutinë tashmë. Por më e rëndësishmja: i flas grave të tjera. U tregoj historinë time. Dhe kur më thonë: “Eda, më dhe shpresë,” kuptoj që nuk isha thjesht një paciente. Jam bërë zë për ato që ende nuk guxojnë të flasin.
Dhe sot? Sot e di që jam më shumë grua se kurrë. Me plagë. Me forcë. Me dashuri për jetën. Sepse kur e preka fundin… nuk humba. Gjeta veten.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
