Rezultatet e fundit nga provat e fazave 3 të vaksinave COVID-19 kanë qenë shumë pozitive. Këto kanë treguar se vaksinimi i njerëzve me gjen për proteina spike të SARS-CoV-2 mund të shkaktojë imunitet të shkëlqyeshëm mbrojtës.
Proteina spike është fokusi i shumicës së vaksinave COVID-19 pasi është pjesë e virusit që i mundëson hyrjen në qelizat tona. Replikimi i virusit ndodh vetëm brenda qelizave, kështu që bllokimi i hyrjes parandalon që të shumohet. Nëse një person ka antitrupa që mund të njohin proteinën spike, kjo ndalon virusin në gjurmët e tij.
Të tre vaksinat më të përparuara (nga Oxford / AstraZeneca, Pfizer / BioNTech dhe Moderna) funksionojnë duke marrë qelizat tona për të bërë kopje të proteinave spike të virusit. Vaksina e Oxfordit e arrin këtë duke prezantuar gjenin e proteinave spike përmes një vektori të padëmshëm adenovirus. Dy vaksinat e tjera shpërndajnë gjenin e proteinave spike direkt si ARNi e mbështjellë në një nanopjesë. Kur qelizat tona prodhojnë proteinën spike, përgjigjja jonë imune do ta njohë atë si trup të huaj dhe do të fillojë të prodhojë antitrupa.
Sidoqoftë, virusi SARS-CoV-2 është më i komplikuar sesa thjesht një proteinë spike. Në fakt ka katër proteina të ndryshme që formojnë strukturën e përgjithshme të grimcave të virusit: mbështjellja me kulme(gunga)(E), membranë (M) dhe nukleokapsid (N). Në një infeksion natyror, sistemi ynë imunitar njeh të gjitha këto proteina në shkallë të ndryshme. Pra, sa të rëndësishme janë përgjigjet imune ndaj këtyre proteinave të ndryshme, dhe a ka rëndësi që vaksinat e para nuk do t’i kopjojnë këto?
Pas infeksionit me SARS-CoV-2, studiuesit kanë zbuluar se në të vërtetë ne prodhojmë më shumë antitrupa ndaj proteinave N – jo proteinave spike. Kjo është e njëjtë për shumë viruse të ndryshme që gjithashtu kanë proteina N. Por, se si antitrupat e proteinave N na mbrojnë nga infeksioni ka qenë një mister i lashtë. Kjo sepse proteina N gjendet vetëm brenda grimcës së virusit, e mbështjellë rreth ARN. Prandaj, antitrupat e proteinave N nuk mund të bllokojnë hyrjen e virusit, nuk do të maten në analizat e neutralizimit për të cilën testohen në laborator dhe kështu kryesisht janë anashkaluar.
Zbulohet mekanizmi i ri
Puna jonë e fundit nga Laboratori MRC i Biologjisë Molekulare në Kembrixh ka zbuluar një mekanizëm të ri se si antitrupat e proteinave N mund të mbrojnë kundër sëmundjes virale. Ne kemi studiuar një virus tjetër që përmban një proteinë N të quajtur virusi choriomeningit limfocitar dhe kemi treguar një rol befasues për një receptor të pazakontë të antitrupave të quajtur TRIM21.
Ndërsa antitrupat zakonisht mendohet se funksionojnë vetëm jashtë qelizave, TRIM21 gjendet vetëm brenda qelizave. Ne kemi treguar që antitrupat e proteinave N që futen brenda qelizave njihen nga TRIM21, i cili më pas copëton proteinën N të shoqëruar. Fragmente të vogla të proteinave N shfaqen më pas në sipërfaqen e qelizave të infektuara. Qelizat T njohin këto fragmente, identifikojnë qelizat si të infektuara, pastaj vrasin qelizën dhe si pasojë çdo virus.
Ne presim që ky rol i identifikuar rishtazi për antitrupat e proteinave N në mbrojtjen nga infeksioni i virusit është i rëndësishëm për SARS-CoV-2, dhe po punohet për ta eksploruar këtë më tej. Kjo sugjeron që vaksinat që induktojnë antitrupa të proteinave N, si dhe antitrupa spike, mund të jenë të vlefshme, pasi ato do të stimulonin një mënyrë tjetër me anë të së cilës përgjigjja jonë imune mund të eleminojë SARS-CoV-2.
Shtimi i proteinave N në vaksinat SARS-CoV-2 mund të jetë gjithashtu e dobishme sepse proteina N është shumë e ngjashme midis koronavirusëve të ndryshëm – shumë më tepër sesa proteina spike. Kjo do të thotë se është e mundur që një përgjigje imune mbrojtëse kundër proteinave SARS-CoV-2 N mund të ofrojë gjithashtu një mbrojtje kundër koronavirusëve të tjerë të lidhur, të tillë si Mers.
Një përfitim tjetër i mundshëm që mund të lindë nga përfshirja e proteinave N në vaksinat SARS-CoV-2 është për shkak të niveleve të ulëta të mutacionit që shihen në sekuencën e proteinave N. Disa ndryshime në sekuencën e SARS-CoV-2 janë raportuar gjatë kësaj pandemie, me ndryshimet më të rëndësishme që ndodhin në proteinën spike. Ekziston një farë shqetësimi se nëse sekuenca e spike ndryshon shumë, atëherë do të kërkohen vaksina të reja. Kjo mund të jetë e ngjashme me nevojën aktuale për azhurnimin vjetor të vaksinave të gripit. Sidoqoftë, pasi sekuenca e proteinave N është shumë më e qëndrueshme se spike, vaksinat që përfshijnë një përbërës që synon proteinën N ka të ngjarë të jenë efektive për më gjatë.
Vala e parë e vaksinave SARS-CoV-2 sjell shpresë të vërtetë se ky virus mund të kontrollohet nga vaksinimi. Nga këtu do të lind nevoja për një kërkim të vazhdueshëm për të zhvilluar vaksina edhe më të mira dhe ato që mund të qëndrojnë efektive përballë një virusi në zhvillim. Vaksinat e ardhshme me siguri do të përqendrohen në më shumë sesa vetëm në proteinën kulmore të SARS-CoV-2 dhe proteina N është një objektiv premtues për t’iu shtuar strategjive aktuale që po merren në konsideratë.
Burimi / https://theconversation.com/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
