Në tetor të këtij viti, Azerbajxhani do të festojë 30-vjetorin e rivendosjes së pavarësisë dhe sovranitetit të tij. Gjatë viteve të para të pavarësisë, Azerbajxhani u përball me një numër sfidash, të brendshme dhe të jashtme. Pra, ekonomia pothuajse u shemb për shkak të prishjes së lidhjeve tradicionale tregtare dhe një rënieje të konsiderueshme të kapacitetit prodhues; pushtimi nga Armenia fqinje rezultoi në okupimin e 20% të territoreve të njohura ndërkombëtarisht të Azerbajxhanit dhe shfaqjen e mbi një milion refugjatëve dhe personave të zhvendosur brenda vendit, dhe si pasojë nivelin e lartë të paqëndrueshmërisë së brendshme – afër luftës civile.
Zonja e Parë e Azerbajxhanit, Mehriban Aliyeva
Për ta nxjerrë vendin nga kjo gjendje kritike, reforma të mirëmenduara dhe të qëndrueshme politike, ekonomike dhe demokratike janë ndjekur që nga mesi i vitit 1993 dhe janë zbatuar projekte të ndryshme me rëndësi lokale, rajonale dhe ndër-rajonale.
Korridori Jugor i Gazit dhe segmenti i tij TAP është njëri prej tyre, që luan rolin e urës së bashkëpunimit midis Azerbajxhanit dhe Shqipërisë. Rivendosja e integritetit territorial, forcimi i pavarësisë së vendit dhe zhvillimi i një partneriteti të fortë me vendet e interesuara kanë mbetur gjithmonë në listën prioritare të politikës sonë të jashtme. Në të njëjtën kohë, Azerbajxhani ndjek një politikë të jashtme aktive për të promovuar traditat e multikulturalizmit në botë dhe dialogun midis kulturave dhe feve.
Pavarësisht se ka jetuar në gjendje lufte për një kohë të gjatë, Azerbajxhani ia ka përcjellë historisë, kulturës, zakoneve dhe traditave të tij komunitetit botëror përmes iniciativave të organizuara kulturore. Ky proces është udhëhequr nga Zonja e Parë, Mehriban Aliyeva, dhe kështu trashëgimia kombëtare-kulturore dhe muzikore e Azerbajxhanit u ruajt dhe u promovua. Si rezultat i përpjekjeve të saj, monumentet historike të Azerbajxhanit, mostrat kulturore, zakonet dhe traditat janë përfshirë në listën e trashëgimisë kulturore të prekshme dhe jo materiale të UNESCO-s, të tilla si festa “Novruz“, “Icheri Sheher“, “Mugam“, “Ashug” dhe artet “Tar”. Gjithashtu, në kuadrin e Procesit të Bakut të nisur nga Presidenti i Republikës së Azerbajxhanit në vitin 2008, dialogu dhe bashkëpunimi midis popujve dhe kulturave është zhvilluar përmes projekteve të ndryshme të zbatuara nga ajo. Zonja e Parë, Presidente e Fondacionit Heydar Aliyev, Ambasadore e Vullnetit të Mirë të UNESCO-s dhe ISESCO, e cila e kreu këtë punë në Azerbajxhan, u rrit në një familje kushtuar mirëqenies së njerëzve, me një respekt të madh për vlerat njerëzore dhe kulturore.
Aktiviteti i saj bamirës filloi në vitin 1995 përmes Fondacionit Miqtë e Kulturës Azerbajxhanase. Në 1996, ajo themeloi revistën “Azerbaijan – Heritage“, e botuar në tre gjuhë (azerbajxhanase, anglisht dhe rusisht) për të promovuar trashëgiminë kombëtare dhe kulturore të Azerbajxhanit. Një nga aktivitetet e saj ishte ndërtimi i infrastrukturës sociale dhe kulturore në vend. Kështu, me iniciativën e saj, u krijuan Qendra Mugam, salla koncertesh, shkolla muzikore dhe Festivali i Muzikës Gabala mbahet çdo verë. Në vitin 2002, zonja Aliyeva u zgjodh Presidente e Federatës së Gjimnastikës në Azerbajxhan (AGF) dhe miratoi programe të ndryshme për zhvillimin e këtij lloji të sportit. Aktualisht, 9 lloje të gjimnastikës mësohen në Azerbajxhan.
Zonja e Parë, e cila ka drejtuar Fondacionin Heydar Aliyev që nga viti 2004, zbatoi një numër projektesh në fushat e arsimit, shëndetësisë, kulturës, sportit, shkencës, teknologjisë, mjedisit dhe çështjeve sociale në vend. Fondacioni ka kontribuar në krijimin e një shoqërie të re duke zbatuar projekte të ndryshme në fushat e lartpërmendura. Një nga prioritetet kryesore të aktiviteteve të Fondacionit ishte zgjidhja e problemeve të fëmijëve – ndërtimi i shkollave, jetimoreve, spitaleve, parqeve dhe objekteve sportive që plotësojnë standarde të larta. Në të njëjtën kohë, mbështetja e duhur iu dha edhe shkollave dhe spitaleve në një numër vendesh dhe u punua për të siguruar integrimin e fëmijëve me aftësi të kufizuara në shoqëri.
Me iniciativën e Zonjës së Parë, Fondacioni Heydar Aliyev restauroi monumentet historike dhe kulturore në një numër vendesh evropiane. Kështu, afresket mbi “Buon Pastor“, “Orfeo“, “Noe“, “Casta Susanna“, katakombet e Shën Marceline dhe Pietro, kube të shumta të periudhës romake (Itali), Katedralja e Strasburgut, themeli i Qendrës së Kulturës Islame në Muzeun e Luvrit dhe rinovimi i Pallatit të Versajës (Francë), Rezervati i Muzeut Arkitektonik Trapezitsa (Bullgari) u restauruan. Në vitin 2015, zonja Aliyeva u prit nga Papa Françesku i cili shprehu vlerësimin e tij të lartë për restaurimin dhe ruajtjen e trashëgimisë kulturore në Itali. Fondacioni Heydar Aliyev gjithashtu financoi restaurimin e dritareve me xhama të pikturuar të Katedrales së Strasburgut dhe Muzeut të Luvrit, mori pjesë në restaurimin e parkut të Pallatit të Versajës, Pallatit të Qytetit të Berlinit dhe ndërtesave të lashta historike në qytete të tjera të Evropës, përfshirë restaurimin e dorëshkrimeve të lashta në Vatikan, si dhe në riparimin e Sallës së Filozofëve në Muzeun Capitoline në Romë. Ne jemi dëshmitarë të restaurimit dhe mbrojtjes së monumenteve të krishtera në vendet e krishtera nga vendi mysliman. Për më tepër, spitalet, parqet, muzetë dhe shkollat e reja u rinovuan ose u ndërtuan në një numër vendesh të tjera evropiane, aziatike dhe afrikane.
Për përpjekjet e saj të mëdha, zonjës Aliyeva i janë dhënë urdhra dhe çmime të një numri vendesh dhe organizatash, përfshirë urdhrin e “Legjionit të Nderit” të Francës, Urdhrin e Lartë të Pakistanit “Hilal-e Pakistan”, çmimet shtetërore të Serbisë dhe Hungarisë, “Ruby Cross” i Organizatës Bamirëse Ndërkombëtare të Rusisë, Çmimi “Elpida” nga Shoqata Miqësore “Elpida” për Fëmijët Grekë që vuajnë nga Kanceri, Ambasadorja e Vullnetit të Mirë Marianna Vardinoyannis dorëzoi një çmim të Organizatës Botërore të Shëndetit, Urdhri i Lartë i Komitetit Olimpik Evropian, ” Çmimi Ndërkombëtar i Zemrës së Artë ”, urdhri i nderimeve të larta të Polonisë, Medalja “Golden Mozart” e UNESCO -s, diploma e nderit e Kuvajtit, dhe urdhra e medalje të tjera të larta.
Këto iniciativa të ndërmarra nga Ambasadorja e Vullnetit të Mirë Aliyeva kanë kontribuar në idenë e tolerancës globale dhe dialogut midis kulturave dhe qytetërimit.
Zonja e Parë e Azerbajxhanit, Mehriban Aliyeva me Papa Franciskon dhe Kardinalin Parolin
***
Mehriban Aliyeva bëhet qytetare nderi e Veliko Tarnovo dhe iu dha diploma Mjeke Nderi e qytetit Veliko Tarnovo
***
Muzeu i Luvrit, Pallati Versallies dhe Katedralja e Strasburgut, Francë
***
Katakombet në kohën e Romës antike
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.