Në çdo epokë, njeriu ka kërkuar përgjigje për të njëjtat pyetje: çfarë është jeta, dashuria, fati, drita e shpirtit apo kuptimi i vuajtjes? Dhe ndoshta askush nuk i ka veshur këto dilema me më shumë elegancë, dhimbje dhe urtësi sesa William Shakespeare.
Fjalët e tij nuk janë vetëm vargje, janë pasqyra ku shohim veten. Janë psikoanalizë në formën e poezisë, ku shpalosen frikërat, ndjenjat dhe shpresat më të thella njerëzore.
Në vijim janë dhjetë thënie të përjetshme nga Shekspiri mbi jetën që, pavarësisht shekujve, mbeten busull për shpirtin e njeriut modern.
1.Ne e dimë kush jemi, por nuk dimë çfarë mund të bëhemi.
Një thirrje e fuqishme për vetëbesim dhe zhvillim personal. Shekspiri na kujton se identiteti nuk është i ngrirë, jeta është proces, dhe potenciali ynë shpesh fshihet pas frikës për të dalë nga komforti.
2.E gjithë bota është një skenë, dhe ne jemi vetëm aktorë.
Një metaforë e ndjeshme për mënyrën si secili luan rolin e vet në jetë. Psikologjikisht, kjo na kujton se shpesh mbajmë maska për t’u pranuar, ndërsa thellë brenda kërkojmë autenticitetin.
3.Asgjë nuk është as e mirë, as e keqe, mendimi ynë e bën të tillë.
Një ide që i paraprin psikologjisë kognitive moderne. Sipas saj, mënyra si e interpretojmë realitetin ndikon drejtpërdrejt në mënyrën si ndjehemi. Ndrysho mendimin, dhe ndryshon ndjesia.
4.Budallai mendon se është i mençur, ndërsa i mençuri e di që është budalla.
Një reflektim mbi përulësinë mendore. Sa më shumë mësojmë, aq më shumë kuptojmë se sa pak dimë. Kjo është rruga e vërtetë drejt mençurisë emocionale.
5.Ji i vërtetë ndaj vetes tënde.
Një nga thëniet më të fuqishme për autenticitetin dhe integritetin personal. Në një botë që kërkon përshtatje, Shekspiri na kujton vlerën e qëndrimit të sinqertë me veten.
6.Duaji të gjithë, beso pak, mos i bëj keq askujt.
Një përkufizim i shëndoshë i marrëdhënieve njerëzore. Të duash nuk do të thotë të jesh naiv, por të ushqesh dashuri pa humbur kufijtë e vetëmbrojtjes emocionale.
7.Dyshimet tona janë tradhtarë.
Sa shpesh e sabotojmë veten nga frika e dështimit? Shekspiri e quan dyshimin “tradhtar”, sepse na vjedh mundësitë para se të veprojmë. Vetëbesimi, në këtë kontekst, është akt guximi psikologjik.
8.Pritshmëria është rrënja e gjithë dhimbjes.
Në psikologjinë e marrëdhënieve, kjo thënie është thelbësore. Sa më shumë të presim që të tjerët të sillen sipas dëshirave tona, aq më shumë zhgënjime përjetojmë. Liria emocionale vjen nga pranimi, jo nga kontrolli.
9.Ai që buzëqesh edhe kur i kanë vjedhur, i vjedh diçka hajdutit.
Forca shpirtërore nuk qëndron në hakmarrje, por në dinjitetin e heshtur. Kjo është një mënyrë për të mos lejuar që dhimbja të kthehet në helm.
10.Nuk janë yjet që mbajnë fatin tonë, por ne vetë.
Një mësim i përjetshëm për përgjegjësinë personale. Fati nuk është i shkruar, është i ndërtuar me zgjedhjet që bëjmë çdo ditë.
Në fund të fundit, Shekspiri mbetet një psikolog i shpirtit njerëzor, ndonëse kurrë nuk mori një diplomë në psikologji. Ai e kuptoi më parë se çdo shkencë moderne se njeriu është një përzierje e dritës dhe errësirës, e ëndrrës dhe arsyes. Dhe ndoshta, siç do të thoshte ai vetë, jeta nuk është për t’u kuptuar, por për t’u jetuar me zemër të hapur.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
