25 nëntor, Dita Ndërkombëtare për Eliminimin e Dhunës ndaj Grave. Por kjo nuk është thjesht një datë për t’u kujtuar, është një ditë ku ne detyrohemi të shohim në sy realitetin e hidhur: dhuna ndaj gruas është kthyer në një sëmundje sociale të pashërueshme në thelbin e shoqërisë sonë. Është një epidemi që nuk njeh karantinë dhe nuk njeh kufi.
Ndërsa bota lëshon thirrje, në rrugë dhe sidomos në shtëpitë tona, radhët e viktimave nuk po reshtin, por vetëm po shtohen.
Statistikat, akuzë mbi të gjithë ne
Shifrat kombëtare janë tronditëse dhe shërbejnë si një akuzë direkte kundër indiferencës sonë kolektive:
- 1 në 2 gra shqiptare kanë përjetuar një ose më shumë forma dhune gjatë jetës së tyre (INSTAT).
- Mijëra raste të dhunës në familje regjistrohen çdo vit, me një tendencë rritjeje, e cila e bën Shqipërinë të jetë e ballafaquar me një realitet alarmant, ku shtëpia, vendi që duhet të jetë më i sigurt, është skena e krimit.
- Pavarësisht ligjeve dhe fushatave, shumë viktima ende nuk raportojnë (mbi 60%) për shkak të frikës, turpit dhe, mbi të gjitha, mungesës së besimit tek institucionet.
Këto statistika nuk janë thjesht numra. Ato janë emra, histori të dhimbshme dhe jetë të shkatërruara. Ato janë pasqyra e një shoqërie ku normat patriarkale, mentaliteti i pronësisë mbi gruan dhe mosndëshkimi i duhur nga drejtësia, vazhdojnë të ushqejnë këtë dhunë.
Kur drejtësia flet butë, dhuna rritet
Tragjedia thellohet kur shohim reagimin e sistemit. Shpesh, dhunuesit përfitojnë nga masat më të buta të dënimit. Kur dënimi është i lehtë, mesazhi që shkon në shoqëri është i qartë: jeta e gruas ka pak vlerë. Ky cikël i mosndëshkimit i jep guxim dhunuesit dhe e dënon viktimën dy herë, njëherë nga dhuna dhe njëherë nga sistemi.
Dhuna nuk është “çështje familjare”. Ajo është një krim publik dhe një shkelje e thellë e të drejtave të njeriut.
Detyra jonë sot
25 nëntori kërkon më shumë se një fjalim sensibilizues, më shumë se një shirit portokalli të varur në qytet. Kërkon veprime konkrete dhe të forta:
1.Reagim i menjëhershëm institucional: Rritja e besimit tek Policia dhe Prokuroria, duke garantuar se çdo urdhër mbrojtjeje respektohet dhe çdo denoncim ndiqet me seriozitetin maksimal.
2.Dënime shembullore: Drejtësia duhet të ndërpresë praktikën e dënimeve minimaliste. Vetëm me dënime të rrepta dhe të shpejta mund të thyhet zinxhiri i mosndëshkimit.
3.Fuqizim ekonomik: Dhuna shpesh lidhet me varësinë ekonomike. Të sigurojmë strehim dhe mbështetje ekonomike të qëndrueshme për viktimat, duke i hapur rrugën për një jetë të pavarur.
Nëse kjo plagë është e pashërueshme, ne duhet të ndërtojmë barriera mbrojtëse aq të forta sa të pengojnë infektimin. Secili prej nesh ka detyrimin moral të bëhet një zë, të raportojë dhe të mos tolerojë asnjë formë dhune.
Mos lejoni që 25 nëntori të jetë vetëm një datë. Bëjeni atë ditën kur shoqëria jonë refuzon të jetojë me këtë sëmundje vdekjeprurëse. Thyejeni heshtjen, përpara se radha e viktimave të shtohet sërish!
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
