Plagët emocionale janë gjurmë të përvojave traumatike nga e kaluara që zvarriten dhe kushtëzojnë të tashmen. Njerëzit që vendosin të përpunojnë dhe shërojnë këto lëndime, kalojnë përmes një procesi restaurues, që u lejon atyre të jetojnë më plotësisht. Por si është kjo rrugë dhe ku përfundon?
Në këtë artikull, ju tregojmë katër fraza që tregojnë se si disa njerëz përfundojnë duke shtjelluar plagët e tyre emocionale. A ndiheni të identifikuar në ndonjë prej tyre?
Plagët emocionale të fëmijërisë
Plagët emocionale janë gjurmë dëmtimesh, përgjithësisht të ndodhura gjatë fëmijërisë. Kjo fazë njihet si “periudha e ndjeshme e zhvillimit” sepse është një moment themelor në formimin e personalitetit. Prandaj, gjurmët emocionale të shkaktuara në fëmijëri, pjesërisht, do të përcaktojnë plotësinë e përvojës së fazës më të rritur. Të gjithë njerëzit kanë plagë emocionale në një masë më të madhe ose më të vogël, me të cilat përballen në marrëdhëniet e reja të krijuara. Megjithatë, disa mund të jenë aq të dhimbshme saqë parashikojnë një të tashme të ankoruar thellë në këtë dhimbje të kaluar. Zakonisht në këto raste ndër të tjera lindin simptoma si ankthi, somatizimet, të cilat vendosin në fund që personi të kërkojë ndihmë psikologjike.
Si lindin plagët emocionale?
Plagët emocionale ndodhin përgjithësisht për shkak të përvojave traumatike. Dhe, nuk nënkupton vetëm neglizhencën e rëndë prindërore apo situata dhune. Kriteri traumatik shfaqet nga personi që e përjeton si të tillë. Kjo do të thotë, se një plagë emocionale formohet kur një person pëson një përvojë të perceptuar si negative, e cila ka pasoja në jetën e tij si i rritur. Figurat kryesore të lidhjes duhet t’i ofrojnë fëmijës funksione të ndryshme, si: orientim emocional, përgjigje të shpejtë dhe adekuate ndaj nevojave ose besim në cilësitë e fëmijës, dhënien e autonomisë përkatëse. Dështimi i ndonjë prej këtyre çështjeve mund të gjenerojë disa nga të ashtuquajturat plagë emocionale të fëmijërisë. Disa nga këto lëndime lidhen me stilin e lidhjes së fëmijës, pra me marrëdhënien e fëmijës me prindërit e tij. Kjo marrëdhënie do të shënojë interpretimin e botës dhe të marrëdhënieve që bëhen më vonë. Kështu, katër plagët e lidhjes emocionale janë: frika nga braktisja, frika nga refuzimi, plaga e poshtërimit ose e paefektshmërisë.
4 fraza që shërojnë plagët emocionale
Shërimi i këtyre lëndimeve është një proces kompleks. Disa plagë kalojnë përmes shërimit të tyre me konsultime psikologjike ose duke pasur përvoja të tjera jetësore riparuese. Ajo që është e qartë është se shtjellimi i ngjarjeve traumatike që kanë shkaktuar plagët emocionale, kalon përmes njohurive për atë që janë dhe origjinën e tyre. Këtu janë disa nga frazat që përmbledhin procesin elaborues të katër plagëve kryesore emocionale.
1.”Të jesh vetëm nuk është aq e keqe sa mendonit”
Kjo frazë ka të bëjë me plagët emocionale që i referohen frikës nga braktisja. Ky dëmtim emocional zakonisht bëhet i dukshëm nga shmangia dhe frika, me çdo kusht për të qenë vetëm në çdo situatë. Përveç kësaj, këta njerëz shpesh krijojnë marrëdhënie të varura dhe qëndrojnë në gatishmëri të vazhdueshme nga frika e braktisjes.
Personi që vuan nga ky lloj dëmtimi zakonisht kërkon ndihmë kur mekanizmat e tij për të mos qëndruar vetëm kthehen kundër tij, pikërisht duke distancuar të dashurit e tyre. Pas një procesi shtjellues të këtij dëmtimi emocional dhe kërkimit të rrënjëve në fëmijëri, personi ndonjëherë përballet me frikën e tij më të keqe, i habitur që është në gjendje ta përballojë atë dhe madje ta shijojë atë me kalimin e kohës.
2.”Meritoni dashuri, mirëkuptim dhe dhembshuri”
Dhimbjet emocionale që lidhen me frikën nga refuzimi mund të rrjedhin nga ndjenjat e mospranimit nga të dashurit. Në këtë mënyrë, po zhvillohet ideja se vetvetja nuk është e denjë për dashurinë apo dhembshurinë e të tjerëve. Njerëzit me këtë frikë shpesh kanë një imazh të dhimbshëm për veten dhe ndihen jashtëzakonisht të pasigurt. Megjithatë, kur plaga e fëmijërisë fillon të shërohet, personi fillon të krijojë një themel të dashurisë për veten dhe një vizion të denjë për gjërat pozitive dhe dashurinë e të tjerëve.
3.”Nuk mund t’i kënaqësh të gjithë, as nuk dëshiron vërtet”
Ka disa plagë emocionale që lindin nga përvojat që lidhen me poshtërimin në fëmijëri. Kjo barrë e papranueshme për një fëmijë mund të kthehet në mbrojtje, të tilla si tallja me veten ose kërkimi i vazhdueshëm për miratim nga të tjerët. Ndërsa këta fëmijë rriten, kjo mbrojtje shpesh bëhet problem në vetvete, duke e bërë të vështirë lidhjen me dëshirat dhe shqetësimet e tyre. Kur personi arrin të lërë të shkojë dhe të falë atë që lidhet me këtë barrë, ai heq dorë nga kënaqja e vazhdueshme e të tjerëve dhe fillon të shfaqë qëndrime që lidhen me kujdesin për veten dhe autonominë.
4.”Nuk mund të kontrollosh gjithçka dhe pjesërisht ky është hiri i jetës”
Është e zakonshme që këto lloje të plagëve emocionale të shfaqen tek të rriturit, edukimi i të cilëve ishte tepër autoritar ose emocionalisht i ftohtë. Këta fëmijë jetojnë në mëshirën e një kërkese të tepruar dhe të vazhdueshme me të cilën ata luftojnë në mënyrë të dëshpëruar. Megjithatë, ndërsa bëhen të rritur dhe ndahen nga prindërit e tyre, ata ka të ngjarë ta përvetësojnë këtë kërkesë. Në këtë mënyrë, ata bëhen të rritur që përpiqen me ankth të marrin kontrollin e gjithçkaje dhe që janë të ngurtë në bindjet e tyre. Në përgjithësi, ata vijnë për të kërkuar ndihmë kur nuk ndihen të aftë për të kontrolluar disa aspekte të jetës. Më vonë gjatë procesit shtjellues, do të jenë në gjendje të vlerësojnë se e papritura nuk është gjithmonë negative.
Përgatiti Orjona Tresa / Burimi La Mente e Meravigliosa
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
