Të jetosh një jetë të plotë dhe të qëllimshme është një nga mendësitë dhe aftësitë më të nënvlerësuara për të pasur. Por cilat janë mënyrat më të mira që mund të shkoni për të gjetur përmbushjen në jetë?
Søren Kierkegaard, një filozof, teolog dhe poet danez konsiderohet nga shumë njerëz si babai i ekzistencializmit. Puna e tij fokusohet në përvojën individuale dhe rëndësinë e zgjedhjes dhe angazhimit personal, dhe filozofia e tij ofron njohuri për të jetuar në mënyrë autentike dhe për të gjetur përmbushjen mes shpërqendrimeve dhe presioneve të botës moderne. Në rrjedhën e shkrimeve të Kierkegaard-it, shfaqen tema udhëzuese se si të lundrohen ndërlikimet e jetës me integritet dhe qëllim. Këtu janë katër.
1.Kultivoni vetëdijen dhe introspeksionin
Kierkegaard theksoi rëndësinë e vetëdijes dhe introspeksionit si bazë për të kuptuar ekzistencën e dikujt dhe për të bërë zgjedhje autentike. Ai argumentoi se vetënjohja e vërtetë kërkon një ekzaminim të thellë dhe të ndershëm të mendimeve, ndjenjave dhe motivimeve të dikujt, duke përfshirë vënien në dyshim të supozimeve dhe besimeve të trashëguara nga kultura dhe edukimi, një temë që i bën jehonë magjepsjes së tij me vetënjohjen Sokratike.
Në reflektimet e hershme autobiografike, Kierkegaard pranoi gëzimin e vëmendjes dhe njohjes si një dobësi personale, duke ilustruar llojin e vetëkontrollit që ai mbrojti. Në “Sëmundja deri në vdekje”, ai eksploroi dëshpërimin si rrjedhojë nga mungesa e vetëdijes dhe dështimi për të jetuar sipas idealeve të veta.
Lufta e Kierkegardit me melankolinë dhe vetëkritikën e mprehtë është e dukshme në ditarët dhe korrespondencat e tij, ku ai shpesh reflektonte mbi të metat e veta dhe natyrën e ekzistencës.
Introspeksioni pas angazhimit të tij të prishur me Regine Olsen kontribuoi në shumë nga njohuritë e tij të thella për veten dhe kompleksitetin e tij. Diku tjetër, ai shqyrtoi rolin e vetëdijes në autenticitet.
2.Përqafoni pasigurinë dhe paqartësinë
Filozofia e Kierkegaard-it gjithashtu na sfidon të përqafojmë pasigurinë dhe paqartësinë. Ai pohoi se kompleksiteti i jetës nuk mund të reduktohet në përgjigje ose zgjidhje të thjeshta. Në vend të kësaj, ne duhet të jemi të gatshëm të jetojmë me paradoks dhe kontradiktë, duke qëndruar të hapur ndaj ideve dhe perspektivave të reja. Kjo hapje kërkon një gatishmëri për të ndryshuar mendjen përballë informacionit të ri, një qëndrim që qëndron në kontrast me kërkimin e sigurisë absolute.
Kierkegaard kritikoi një koncept të pastër estetik ose kontemplativ të vetënjohjes dhe theksoi rëndësinë e përfshirjes me pasiguritë e jetës në mënyrë aktive dhe të përgjegjshme.
Kierkegaard përdori një teknikë shkrimi që ai e quajti “komunikim indirekt” për të ilustruar kompleksitetin e ekzistencës dhe kufizimet e njohurive të drejtpërdrejta. Ai e bëri këtë në disa mënyra, veçanërisht duke botuar shkrime në të cilat autorë fiktivë angazhoheshin në dialog dialektik, ku secili përfaqësonte perspektiva dhe botëkuptime të ndryshme.
Ai përdori gjithashtu ironinë dhe paradoksin për të nxitur lexuesit të mendojnë përtej të kuptuarit në nivel sipërfaqësor. Dhe ai përdori një teknikë që e quajti “reflektim i dyfishtë” në të cilën ai prezantoi idetë në një mënyrë që kërkonte nga lexuesit të reflektonin jo vetëm mbi përmbajtjen e tekstit, por edhe mbi ekzistencën e tyre dhe marrëdhënien me idetë e paraqitura.
Kierkegaard shpesh refuzoi të përputhej me pritshmëritë e shoqërisë, siç shihet në kritikën e tij ndaj kishës së vendosur dhe rezistencës ndaj një karriere akademike.
Ai sfidoi pikëpamjet mbizotëruese të kohës së tij, duke mbrojtur për një kërcim personal besimi në vend të aderimit ndaj sistemeve të besimit sistematik ose të institucionalizuar.
3.Merrni përgjegjësi për jetën dhe zgjedhjet tuaja
Një parim qendror i filozofisë së Kierkegaard-it është imperativi për të marrë përgjegjësinë për jetën dhe zgjedhjet e veta. Ai argumentoi se individët nuk mund të fajësojnë rrethanat e tyre ose faktorët e jashtëm për problemet e tyre. Në vend të kësaj, ata duhet të zotërojnë mendimet dhe veprimet e tyre, duke pranuar dobësitë dhe të metat e tyre. Ky proces i vetë-përmirësimit dhe rritjes është thelbësor për të kapërcyer dëshpërimin dhe për të arritur një gjendje të vetë-pranimit.
Theksi i Kierkegaard-it mbi pikëpamjen teleologjike të vetvetes dhe kërkimin për unitetin narrativ nxjerr në pah natyrën e vazhdueshme të kësaj përgjegjësie.
Këmbëngulja e Kierkegaard-it për përgjegjësinë personale ishte një temë e përsëritur në punën e tij. Ai besonte se individët duhet të marrin përgjegjësinë për ekzistencën e tyre, zgjedhjet dhe kuptimin që i japin jetës së tyre.
Dikush mund të pretendojë se vendimi i tij për të ndjekur një karrierë shkrimi në një rrugë më konvencionale ishte një lloj pasqyrimi ekzistencial i kësaj teme. Punimet e tij, duke përfshirë Ose/Ose dhe Koncepti i Ankthit, eksplorojnë domosdoshmërinë e bërjes së zgjedhjeve dhe implikimet etike të këtyre zgjedhjeve.
4.Pranoni vdekshmërinë tuaj
Së fundi, Kierkegardi na nxit të përqafojmë vetë vdekshmërinë tonë, duke pranuar se jeta është kalimtare dhe e përhershme. Pranimi i pasigurisë së jetës dhe i pashmangshmërisë së vdekjes mund të çojë në një ndjenjë paqeje dhe kënaqësie që tejkalon frikën dhe ankthet.
Ky pranim inkurajon të jetuarit në momentin e tanishëm, duke u angazhuar plotësisht me pasurinë e përvojave të jetës. Perspektiva e Kierkegaard-it mbi besimin dhe praninë e Zotit e formësoi thellë konceptin e tij të pranimit, pasi ai sugjeroi se një kuptim më i thellë i qëllimit dhe kuptimit mund të gjendet në varësinë tonë të plotë nga Zoti.
Reflektimet e Kierkegaard-it mbi natyrën e fundme të ekzistencës janë qendrore për mendimin e tij. Në Përmbylljen e Postshkrimit Joshkencor, ai diskutoi rëndësinë e marrëdhënies subjektive të një individi me të vërtetën, duke përfshirë ndërgjegjësimin për vdekshmërinë.
Çështjet shëndetësore të Kierkegaard-it dhe vdekjet e hershme në familjen e tij, duke përfshirë të atin dhe disa vëllezër e motra, ndikuan në preokupimin e tij me vdekshmërinë dhe urgjencën për të jetuar në mënyrë autentike. Përvojat personale të Kierkegaard-it me humbjen dhe meditimet e vdekjes pasqyrohen në veprat e tij filozofike, ku ai theksoi rëndësinë e të jetuarit në të tashmen dhe marrjen e zgjedhjeve kuptimplota përballë kalueshmërisë së jetës.
Filozofia e Kierkegaard-it mbetet thellësisht e rëndësishme, duke ofruar njohuri të vlefshme për gjendjen njerëzore.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
