Mirëqenie

April 20, 2018 | 10:01

6 sëmundjet shëndetësore që nuk kanë simptoma derisa të jetë shumë vonë

PRESIONI I LARTË I GJAKUT

Pothuajse gjysma e të gjithë njerëzve me tension të lartë nuk e dinë se e kanë atë, sipas një studimi kanadez të botuar në Journal of the American Medical Association. “Ju mund jetoni gjatë duke e anashkaluar këtë problem deri sa arrin në atë pikë kur papritur përfundoni duke pasur një sulm në zemër, një goditje, ose sëmundje të veshkave“, thotë Mary Bauman, një kardiologe në Oklahoma City dhe zëdhënësja kombëtare për lëvizjen Go Red For Women të Shoqatës Amerikane të Zemrës.

Mbroni veten

Kontrolloni tensionin e gjakut të paktën një herë në vit edhe në qoti se nuk keni shenja të tensonit. “Ju as nuk keni nevojë të shkoni në spital, pasi mund ta masni në çdo farmaci”, shprehet Bauman. Nëse keni pre-hipertension të përcaktuar si presion gjaku midis 120 dhe 129 mmHg (numri sistolik ose i sipërm) dhe / ose 80-89 mmHg (numri diastolik ose më i ulët), mjeku juaj ka gjasa të rekomandojë masa jetese si humbje peshe: Sipas një rishikimi të fundit të Cochrane, humbja prej rreth 9 kg mund të zvogëlojë presionin e gjakut sistolik me 4.5 pikë. Nëse keni hipertension të plotë (që do të thotë që presioni i gjakut është mbi 140/90 mmHg), ju mund të keni nevojë për një ilaç ACE inhibitor ose beta-blocker, thotë Bauman.

APNEA E GJUMIT

Ky problem nuk është vetëm për djemtë që janë mbipeshë. Sipas një studimi suedez, gati  gjysma e të gjitha grave ndërmjet moshës 20-70 vjeç vuajnë nga apnea e gjumit obstruktiv. Kjo gjendje, ku përjetoni pushime të frymëmarrjes gjatë gjumit, lidhet me një rrezik në rritje të sëmundjes së zemrës dhe diabetit të tipit 2.

Gratë janë shumë më pak të prirura për t’u diagnostikuar me apnea gjumi dhe zakonisht është sepse simptomat e tyre janë shumë më delikate. Në vend të gërhitjes dhe përgjumjes ekstreme gjatë ditës, ata përjetojnë dhimbje koke në mëngjes, shqetësime në humor dhe lodhje“, shpjegon Richard Rose, MD, CEO dhe CMO e Sommetrics (një prodhues i trajtimeve për apnea gjumë) dhe profesor i asociuar i mjekësisë në Shkollën e Mjekësisë UCSD.

Mbroni veten

Kontaktoni me mjekun tuaj nëse keni një nga shenjat e sipërpërmendura. Ju mund të keni nevojë për një referim tek një specialist i mjekimit të gjumit, i cili do t’ju bëjë një studim gjumi, ku jeni i lidhur me pajisjet që monitorojnë shkallën e zemrës, modelet e frymëmarrjes dhe nivelet e oksigjenit të gjakut. Nëse keni apnea gjumi, mjeku ka të ngjarë t’ju jap një CPAP, një makinë që siguron presionin e ajrit nëpërmjet një maskë të vendosur mbi hundë gjatë kohës që ju flini.

GLAUKOMA

Gratë jo-hispanike, të bardha përbëjnë grupin më të madh të njerëzve me glaukomë, një sëmundje që ju bën të pavëmendshëm duke dëmtuar sistemin nervor optik në 53% të të gjitha rasteve. “Ndryshimi mund të ndodhë kaq ngadalë saqë nuk vëreni ndonjë humbje të shikimit derisa gjendja të jetë në një fazë shumë të avancuar,” shpjegon Joel Schuman, kryetar i Departamentit të Ophthalmologjisë në Qendrën Mjekësore të Universitetit të Nju Jorkut në NYC. “Truri juaj mbush pjesën që mungon me informacionin nga zona përreth, kështu që ju nuk shihni ndonjë gjë të çuditshme edhe nëse vizioni juaj është i kufizuar në një zonë mjaft të vogël”.

Disa të dhëna të mundshme? Ju mund ta gjeni veten duke ecur buzë trotuarit ose duke përplasur gjërat si gotë apo syze kur i vendos në vendin e vet, kjo për shkak të humbjes së perceptimit në thellësi. Gjithashtu ju mund të keni probleme me dhënien e makinës natën.

Mbroni veten

Akademia Amerikane e Oftamologjisë rekomandon që të gjithë duhet të bëjnë një vizitë në moshën 40-vjeçare dhe pastaj çdo 2 deri në 4 vjet në varësi të faktorëve të rrezikut tuaj personal. Pas moshës 65 vjeç, duhet të kontrolloheni çdo vit.

DIABETI

Rreth 8 milionë nga rreth 29 milionë raste të diabetit janë të pa diagnostikuara, sipas Shoqatës Amerikane të Diabetit. “Për një kohë të gjatë ju mund të keni në gjak sheqer jashtë normave të lejuara  dhe të mos keni fare simptoma”, shpjegon Bauman. Shenja të tilla si goja e thatë, ndjenja shumë e etur, urinimi i shpeshtë dhe madje edhe shikim i turbullt mund të largohen dhe injorohet,” thotë Bauman.

Një shenjë tjetër që mund të shfaqet, sidomos nëse jeni tepër mbipeshë, janë zonat ngjyrë kafe që shfaqen në anën e pasme të qafës ose në lëkurë, siç janë sqetullat ose ijët. “Ne shpesh i shohim këto simptoma te njerëzit që ende nuk i plotësojnë kriteret për diabetin, por kanë filluar të prodhojnë gjithnjë e më shumë insulinë“, shpjegon Ashita Gupta, MD, një endokrinolog i stafit në Malin Sinai Roosevelt Hospital në NYC.

Mbroni veten

Duke filluar nga mosha 45-vjeçare filloni të kontrolloni diabetin çdo 3 vjet. Nëse jeni mbipeshë ose keni faktorë të tjerë të rrezikut, si presioni i lartë i gjakut ose kolesteroli i lartë, duhet që këtë kontroll ta bëni më shpesh.

SINDROMA POLICISTIKE OVARIANE (PCOS)

Deri në 10% të të gjitha grave të moshës së lindjes së fëmijëve janë prekur nga PCOS, një gjendje ku trupi i mbivendos hormonet mashkullore, duke ndërhyrë në ovulimin dhe duke rritur rrezikun e kushteve të tilla si sëmundjet e zemrës dhe diabeti i tipit 2.

Mund të humbasësh për vite, veçanërisht nëse në moshën 20 / 30 vjeçare keni marrë pilula për të shmangur shtatzëninë“, thotë David Keefe, kryetar i obstetrikës dhe gjinekologjisë në Qendrën Mjekësore NYU Langone. Ndërsa disa  gra i përdorin të njëjtat pilula për të krijuar një rregullsi në ciklin e tyre, pasi çrregullimi mund të shkaktojë shterpësi për shkak të ovulacionit të rrallë. “Nganjëherë atyre u jepet vetëm ilaçe si Clomid për të nxitur ovulimin dhe për të nisur rregullisht cilkin e tyre“, vëren Keefe. Kjo është shqetësuese, pasi rreth gjysma e të gjitha grave me PCOS do të zhvillojnë ose prediabet ose diabet para moshës 40 vjeç. Ato gjithashtu kanë një rrezik në rritje për zhvillim të presionit të lartë të gjakut, apnea të gjumit, kolesterol të lartë dhe kancer të endometrit.

Mbroni veten

Njihni trupin tuaj. Simptoma më e zakonshme janë ciklet menstruale të  parregullta (cikli juaj mund të jetë 35 ditë ose më shumë nëse nuk merrni pilula). Simptoma të tjera përfshijnë shtimin e akneve, shtimin e qimeve në fytyrë apo trup dhe yndyra në flokë. Mjeku ju diagnostikon me PCOS përmes një testi gjaku për të kontrolluar androgjenet dhe / ose sheqerin në gjak dhe ndoshta një eko për të kontrolluar vezoret tuaja për ciste.

KANCER NË MUSHKËRI

Është shkaku kryesor i vdekjes nga kanceri në mesin e burrave dhe grave, sipas Shoqatës Amerikane të Kancerit, i cili në fazat e hershme mund të jetë krejtësisht pa simptoma. “Shenjat shpesh shfaqen vetëm kur sëmundja është shumë e avancuar, kur normat e vdekshmërisë janë shumë më të larta,” thotë Nasser Hanna, një specialist i kancerit të mushkërive në Universitetin e Indiana University. Kjo është veçanërisht e frikshme, sepse më shumë se gjysma e rasteve te gratë janë ato që kurrë nuk ka pirë duhan dhe që nuk kanë indikacione që të jenë të rrezikuara.

Mbroni veten

Nëse jeni një duhanpirës i rregullt dhe e keni bërë këtë për më shumë 30 vjet dhe jeni mbi moshën 55 vjeçare duhet të kryeni një test të kancerit të mushkrive, ky test ka zvogëluar vdekjet nga kanceri i mushkërive me rreth 20%. Nëse nuk jeni duhanpirës, nuk rekomandohet shqyrtimi, sepse testi ka një shkallë shumë të lartë false pozitive. Por duhet të jeni të vëmendshëm për praninë e një kolle të thatë, e cila nuk zhduket pas rreth 2 javëve, fillimin e menjëhershëm të dhimbjeve të gjoksit, gulçim, ose zhurmë, këshillon Hanna.

Përgatiti: Brikela Daci | Burimi / https://www.msn.com

© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.

MARKETINGU:
Agjente Marketingu:
Erinda Topi: 0688019400
E-mail: [email protected]

© Revista Psikologjia. Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.

To Top