Rritja e fëmijëve është një sfidë komplekse që ndikon thellë në zhvillimin emocional të tyre. Psikologjia bashkëkohore sugjeron se mënyra se si prindërit sillen, komunikojnë dhe reagojnë ndaj fëmijëve të tyre mund të ndikojë në formimin e personalitetit, vetëbesimit dhe qëndrueshmërisë emocionale. Më poshtë janë shtatë sjellje të zakonshme që, sipas ekspertëve, kontribuojnë në rritjen e fëmijëve me shëndet emocional të dobët.
1.Mungesa e Vlerësimit Emocional
Kur prindërit shpesh minimizojnë ndjenjat e fëmijës duke thënë gjëra si “Mos qaj kot” ose “Nuk ke arsye të jesh i mërzitur”, ata e mësojnë fëmijën të mos i besojë emocioneve të veta. Mungesa e validimit ndalon zhvillimin e inteligjencës emocionale dhe ndikon në vetëvlerësimin e tyre.
2.Mbipërkujdesja ose Kontrolli i Tepruar
Prindërit që nuk i lënë fëmijët të përballen me sfida ose të bëjnë gabime, dëmtojnë zhvillimin e pavarësisë dhe aftësive përballuese. Fëmijët rriten duke pasur frikë nga dështimi dhe me varësi të tepruar ndaj të tjerëve.
3.Mungesa e Kufijve të Qartë
Fëmijët kanë nevojë për struktura dhe rregulla për të ndërtuar siguri dhe ndjenjën e përgjegjësisë. Prindërit që janë tepër të shkujdesur ose nuk vendosin kufij të qëndrueshëm, rrezikojnë të rrisin fëmijë impulsivë dhe të pasigurt.
4.Kritika e Tepruar dhe Krahasimi me Të Tjerët
Fjalët si “Shiko si sillet vëllai yt” ose “Pse nuk je si filani” krijojnë ndjenjë inferioriteti dhe konkurrencë jo të shëndetshme. Kritika e vazhdueshme mund të zhvillojë një zë të brendshëm negativ te fëmija, duke ndikuar në vetëbesim dhe stabilitet emocional.
5.Neglizhimi Emocional
Disa prindër janë fizikisht të pranishëm, por emocionalisht të padisponueshëm. Kur fëmija nuk ndjen se ndjenjat e tij janë të dëgjuara ose të rëndësishme, ai mund të zhvillojë probleme me lidhjen emocionale dhe ndjeshmëri të ulët ndaj të tjerëve.
6.Shprehja e Dashurisë me Kushte
Kur prindërit shfaqin dashuri vetëm kur fëmija është “i mirë” ose përmbush pritshmëritë, fëmija mëson se dashuria duhet fituar, jo që është e pakushtëzuar. Kjo ndikon në marrëdhëniet e ardhshme dhe vetëvlerësimin.
7.Modelet e Sjelljes të Paqëndrueshme ose Toksike
Prindërit që vetë nuk kanë kontroll emocional, që shpërthejnë në zemërim ose manipulojnë emocionalisht, modelojnë sjellje që fëmija i përvetëson. Këto modele shpesh çojnë në probleme afatgjata në marrëdhënie dhe vetë-rregullim emocional.
Askush nuk është prind i përsosur dhe të gjithë bëjnë gabime. Megjithatë, ndërgjegjësimi për ndikimin që kanë sjelljet tona mbi mirëqenien emocionale të fëmijëve është një hap i rëndësishëm drejt prindërimit të ndërgjegjshëm dhe të shëndetshëm. Duke ndërtuar një marrëdhënie të bazuar në empati, kufij të qartë dhe dashuri të pakushtëzuar, prindërit mund të kontribuojnë ndjeshëm në zhvillimin e një brezi emocionalisht të qëndrueshëm dhe të vetëdijshëm.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
