Kungulli është një burim i shkëlqyer i vitaminës A, me një gjysmë filxhani që ofron 288 mikrogramë (mcg). Vitamina A është një vitaminë thelbësore që mbështet shikimin dhe ju ndihmon të mbani dhëmbë, kocka dhe inde të buta të forta. Ndërsa kungulli është shumë i pasur me vitaminë A, ka disa ushqime bimore dhe shtazore që janë edhe më të larta.
1.Karota
Një gjysmë filxhani me karrota ofron:
Vitamina A: 835 mcg
Vlera ditore: 93% për burrat dhe 119% për gratë
Ashtu si kungujt, ngjyra portokalli e karrotave është për shkak të karotenoideve, një formë e vitaminës A që gjendet vetëm te bimët. Beta-karoteni është ajo që u jep karrotave ngjyrën e tyre të ndritshme.
Karotat përmbajnë disa nga sasitë më të larta të vitaminës A nga çdo ushqim tjetër, prandaj ato kanë reputacionin se janë të mira për shikimin.
2.Patate e ëmbël
Një gjysmë filxhani patate të ëmbla ofron:
Vitamina A: 961 mcg
Vlera ditore: 107% për burrat dhe 137% për gratë
Patatet e ëmbla, një tjetër perime rrënjore portokalli, përmbajnë gjithashtu nivele shumë të larta të vitaminës A, me një gjysmë filxhani që ofron më shumë se sasia e rekomanduar ditore për burrat dhe gratë. Ashtu si karotat, patatet e ëmbla janë të mbushura me beta-karoten, një antioksidant që mbron trupin nga dëmtimi qelizor. Kur hani ushqime me beta-karoten, trupi juaj e shndërron atë në vitaminë A.
3.Spinaq
Një gjysmë filxhani spinaq i gatuar ofron:
Vitamina A: 524 mcg
Vlera ditore: 58% për burrat dhe 75% për gratë
Disa perime me gjethe jeshile njihen për përmbajtjen e tyre të vitaminës A. Nga këto, spinaqi përmban disa nga nivelet më të larta të vitaminës A, më shumë se kungulli. Kjo kryesisht për shkak të beta-karotenit dhe karotenoideve të tjera që trupi më pas i shndërron në vitaminë A. Mund të pyesni veten pse spinaqi është i gjelbër, ndryshe nga patatet e ëmbla, karotat dhe kungujt me ngjyrë portokalli të ndezur, meqenëse përmban beta-karoten. Spinaqi është i gjelbër sepse përmbajtja e klorofilit në të është më e fortë se pigmenti portokalli nga beta-karoteni.
4.Mëlçia e viçit
Një porcion prej gjysmë filxhani (ose afërsisht 3.5 ons) me mëlçi viçi ofron:
Vitamina A: 7740 mcg
Vlera ditore: 860% për burrat dhe 1,105% për gratë
Vitamina A ruhet në mëlçi, që do të thotë se mishrat e organeve si mëlçia e viçit përmbajnë sasi të konsiderueshme të vitaminës A. Mëlçia e viçit është gjithashtu e pasur me yndyrna të ngopura dhe kolesterol, kështu që ekspertët rekomandojnë kufizimin e konsumit dhe mos përdorimin e saj si burimin kryesor të vitaminës A.
5.Mëlçia e qengjit
Një gjysmë filxhani (ose afërsisht 3.5 ons) mëlçi qengji ofron:
Vitamina A: 7780 mcg
Vlera ditore: 864% për burrat dhe 1,111% për gratë
Mëlçia e qengjit është një delikatesë që shpesh shërbehet në restorante luksoze. Ashtu si mëlçia e viçit, edhe mëlçia e qengjit përmban nivele të larta të vitaminës A, sepse mëlçia është vendi ku ruhet kjo vitaminë thelbësore tek kafshët. Megjithatë, ajo është po aq e pasur me yndyrna të ngopura dhe kolesterol, kështu që nuk duhet ta konsumoni si burimin tuaj kryesor të vitaminës A.
6.Salsiçe me mëlçitë e kafshëve
Një gjysmë filxhani (ose afërsisht 3.5 ons) me liverwurst ofron:
Vitamina A: 8310 mcg
Vlera ditore: 923% për burrat dhe 1,187% për gratë
Salçiçe e bërë nga mëlçitë e kafshëve, liverwurst është një lloj salçiçeje e bërë nga mëlçitë e kafshëve. Origjina e saj është në Gjermani, por tani është e njohur në shumë vende si mish i prerë në feta ose i lyer me lyerje. Ashtu si mishrat e tjerë të mëlçisë, liverwurst është shumë i pasur me vitaminë A, por ka nivele të larta të yndyrës së ngopur, kolesterolit dhe natriumit.
7.Vaj i mëlçisë së merlucit
Një lugë gjelle vaj mëlçie merluci ofron:
Vitamina A: 4080 mcg
Vlera ditore: 453% për burrat dhe 583% për gratë
Vaji i mëlçisë së merlucit prodhohet duke nxjerrë vaj nga mëlçitë e peshkut merluc. Meqenëse vitamina A ruhet në mëlçi, vaji i mëlçisë së merlucit është i pasur me këtë vitaminë të rëndësishme.
Gjithashtu është natyrshëm i pasur me vitaminë D, E dhe acide yndyrore të shëndetshme omega-3, prandaj disa njerëz e marrin si suplement të përditshëm.
Sa vitaminë A ka në kungull?
Ndërsa kungujt njihen për përmbajtjen e lartë të vitaminës A, ushqime të tjera i tejkalojnë shumë ato për sa i përket përmbajtjes së tyre të vitaminës A.
Një gjysmë filxhani me kungull të gatuar përmban:
Vitamina A: 288 mcg
Vlera ditore: 32% për burrat dhe 41% për gratë
Për të kuptuar se sa vitaminë A ju nevojitet, profesionistët e shëndetit përdorin ekuivalentin e aktivitetit të retinolit (RAE).
Ekzistojnë forma të shumta të vitaminës A, që ndryshojnë midis burimeve bimore dhe shtazore. Trupi juaj mund ta thithë lehtësisht vitaminën A nga burimet shtazore, por duhet ta shndërrojë vitaminën A nga burimet bimore në retinol. RAE i ndihmon ekspertët të përcaktojnë se sa vitaminë A të përdorshme ofron një ushqim i caktuar.
Çfarë ndodh nëse konsumoni shumë vitaminë A?
Shumë ushqime ofrojnë më shumë sesa vlera ditore e vitaminës A për burrat dhe gratë. Mund të ndiheni të lehtësuar kur të mësoni se ekzistojnë kufij të sipërm për sasinë e vitaminës A që mund të konsumoni çdo ditë pa përjetuar efekte anësore.
Kufiri i sipërm i vitaminës A për burrat dhe gratë e rritur është 3,000 mcg.
Nëse merrni shumë vitaminë A në formë suplementi (e njohur edhe si “vitaminë A e parapërgatitur”), mund të përjetoni efekte anësore të tilla si:
Shikim i turbullt
Marramendje
Dhimbje muskujsh
Të përziera
Probleme me koordinimin
Dhimbje koke e fortë
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
