Vitet e fundit, ushtrimet fizike, pa ngrënë, janë rikthyer në qendër të vëmendjes së mediave sociale, të promovuara nga influencuesit dhe entuziastët e fitnesit si një metodë “mrekullie” për djegien e dhjamit dhe përmirësimin e formës fizike. Por çfarë do të thotë në të vërtetë të stërvitesh me stomak bosh? Dhe më e rëndësishmja, a funksionon vërtet? Ideja themelore është e thjeshtë: ushtrimet fizike në mëngjes, para mëngjesit, e inkurajojnë trupin të përdorë dhjamin si burimin e tij kryesor të energjisë.
Disa studime mbi fiziologjinë e ushtrimeve kanë treguar se një stërvitje e shpejtë rrit oksidimin e yndyrës, aftësinë e trupit për të djegur yndyrën si lëndë djegëse. Kjo i ka bërë shumë njerëz të hipotetizojnë se stërvitja pa ngrënë do të nxisë humbje më të shpejtë të peshës dhe do të përmirësojë përbërjen e trupit. Megjithatë, shkenca na kujton se djegia e yndyrës gjatë një stërvitjeje të vetme nuk do të thotë automatikisht humbje të më shumë yndyrë në planin afatgjatë. Shumë faktorë, siç janë metabolizmi ditor, zakonet e të ngrënit dhe lloji i ushtrimit, ndikojnë në efektivitetin aktual të kësaj strategjie. Le të shohim se çfarë thotë shkenca.
Mbështetësit e stërvitjes me stomak bosh pretendojnë se ushtrimet të tilla mund të përmirësojnë ndjeshëm përbërjen e trupit, duke rritur masën e ligët dhe duke zvogëluar masën dhjamore. Kjo hipotezë rrjedh nga studimet që tregojnë se ushtrimet me stomak bosh dhe pas vaktit ndikojnë ndryshe në metabolizëm, veçanërisht në oksidimin e yndyrës gjatë seancës. Megjithatë, djegia e më shumë yndyrës në një kohë specifike nuk garanton humbje afatgjatë të yndyrës. Një rishikim sistematik i vitit 2017 tregoi se një program stërvitjeje me stomak bosh nuk duket se çon në ndryshime të rëndësishme në humbjen e yndyrës trupore krahasuar me stërvitjen pas vaktit.
A ka më shumë rëndësi ora e vakteve apo koha e ushtrimeve?
Konsumimi i një vakti që përmban karbohidrate dhe proteina pak para stërvitjes mund të ndihmojë në përmirësimin e performancës, veçanërisht gjatë aktiviteteve që zgjasin më shumë se një orë. Megjithatë, koha e vakteve duket se ka pak ndikim në përbërjen e trupit. Disa studime sugjerojnë se konsumimi i më shumë proteinave në mëngjes mund të nxisë humbjen e peshës dhe të përmirësojë përbërjen e trupit, por ky efekt varet më shumë nga koha e të ngrënit sesa nga koha e stërvitjes. Të ngrënit para ushtrimeve përmirëson qartë performancën gjatë aktiviteteve me kohëzgjatje të gjatë, por ka pak efekt në përpjekjet me kohëzgjatje të shkurtër, gjë që shpjegon pse atletët elitarë kanë tendencë të shmangin stërvitjen me stomak bosh, ndërsa kjo praktikë është më e zakonshme tek amatorët.
Lidhur me stërvitjen e ngritjes së peshave dhe rezistencës, provat shkencore tregojnë se stërvitja me stomak bosh ose pas ngrënies nuk prodhon ndryshime të rëndësishme në forcë, masë muskulore ose fuqi. Së fundmi, studimet klinike të kontrolluara kanë konfirmuar se stërvitja dy herë në javë për 12 javë, si me stomak bosh ashtu edhe pas ngrënies, nuk çon në ndryshime të rëndësishme në përbërjen e trupit ose në performancën e forcës.
Ajo që bën vërtet ndryshimin është stërvitja e rregullt
Stërvitja me stomak bosh mund të rrisë ndjenjën e urisë dhe të çojë në zgjedhje më pak të ekuilibruara ushqimore. Disa njerëz mund të përjetojnë të përziera ose dhimbje koke, ndërsa të tjerë raportojnë se ndihen më energjikë dhe të motivuar gjatë seancave me stomak bosh. Në fund të fundit, nuk ka qasje më të mirë: shkenca nuk vërteton se stërvitja me stomak bosh është superiore për humbjen e peshës ose performancën atletike, por gjithashtu nuk tregon rreziqe të konsiderueshme në shumicën e rasteve. Nëse anashkalimi i mëngjesit ju lejon të lëvizni dhe të ushtroheni, mund ta bëni këtë pa u shqetësuar. Anasjelltas, nëse stërvitja me stomak bosh ju demotivon, hani mëngjes: rezultatet tuaja nuk do të vuajnë.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
