A është e përshtatshme të thuash gjithmonë të vërtetën? A e vlerësojmë vërtet sinqeritetin e njerëzve? Kur flasim me sinqeritet dhe kur e bëjmë me ‘sinqericid’? Me ‘sinqericid’ nënkuptojmë të thuash të vërtetën pa asnjë kujdes, pa kufi, pa marrë parasysh se çfarë ndjen apo dëshiron tjetri. Me pak fjalë, me fjalë të tjera, sinqeriteti i aplikuar pa inteligjencë mund të shkaktojë dëme të panevojshme.
Idealja do të ishte të përdorësh të vërtetën për të ndihmuar dhe sinqeritetin për të ndërtuar, por kurrë për të shkatërruar ose shkatërruar të tjerët. Duhet të kemi parasysh se e vërteta është një armë shumë e fuqishme, së cilës nuk duhet t’i mungojë ndjeshmëria dhe inteligjenca sociale.
Nga ana tjetër, kur kryejmë lëndim të sinqertë, ndoshta nuk gënjejmë, por përçojmë të vërtetën, por kur e bëjmë këtë pa marrë parasysh të tjerët, ose vetëm për të shfryrë, nuk bëjmë asnjë të mirë edhe nëse kemi thënë të vërtetën ashtu siç do të ishte e dëshirueshme. Ne thjesht shprehim realitete objektive që lëndojnë në momente të papërshtatshme.
Pra, për të mos lënduar, a duhet të gënjejmë? Shpjegimi nuk është aq i thjeshtë sa të thuash të vërtetën apo të gënjesh; ndonjëherë, një e vërtetë është e padobishme ose madje mund ta përkeqësojë situatën. Gjëja më e mirë është të komunikojmë atë që duam të themi me ndjeshmëri, duke gjetur momentin dhe kontekstin e duhur ose duke kërkuar mënyrën më të mirë për ta bërë atë.
Çfarë ndodh me trurin tonë kur gënjejmë?
Një studim i publikuar në revistën Nature Neuroscience ka treguar se kur gënjejmë, amigdala, zona e trurit që aktivizohet kur kryejmë këtë veprim, mësohet me të. Domethënë po humbet ndjeshmërinë ndaj përsëritjes së këtij veprimi. Si përfundim, duke gënjyer ne e bëjmë trurin tonë të relaksohet dhe mësohemi të mos themi të vërtetën. Megjithatë, detyra jonë nuk është të gënjejmë , por të mësojmë të zgjedhim dhe të përcjellim të vërtetën. Marrëdhëniet tona shoqërore nuk do të qëndrojnë shumë nëse nuk vendosim disa filtra mbi atë që komunikojmë, pavarësisht nëse mesazhi i përcjellë bazohet në realitet apo jo.
Siç e kemi parë, sinqeriteti nuk na jep aftësi më të mira, nuk përmirëson vetëvlerësimin tonë ose nuk na ndihmon të përmirësojmë marrëdhëniet tona shoqërore. Megjithatë, ajo që na ndihmon është ndjeshmëria: disa të vërteta duhen transmetuar me delikatesën e një pende, të tjerat duhen ruajtur deri në momentin që vjen, të tjerat nuk duhet të ndahen kurrë pasi nuk janë thelbësore dhe me të tjera duhet përdorur komunikimi gradual. , në mënyrë që personi të ketë kohë për t’i asimiluar ato. Ata që janë në gjendje të shprehin atë që ndjejnë pa lënduar janë heronjtë e vërtetë, ata që marrin kohë për të matur fjalët e tyre dhe për t’u siguruar që veprimet dhe gjuha e tyre gjenerojnë një përmirësim në mjedisin dhe njerëzit që i rrethojnë.
Të thuash të vërtetën gjithmonë është sinqeritet apo dobësi?
Një studim kognitiv mbi gënjeshtrën konfirmon se gjatë ditës ne themi të paktën një ose dy gënjeshtra, qofshin të vogla apo të mëdha, por që i përdorim për ta kthyer realitetin në favorin tonë. Thuhet se vetëm të dehurit, fëmijët dhe të çmendurit thonë gjithmonë të vërtetën. Kjo ndodh kur sistemet tona të censurës dhe frenimit të trurit relaksohen, si për shembull kur jemi të dehur ose fëmijë. Tek fëmijët ata nuk funksionojnë njësoj si tek të rriturit, janë në zhvillim e sipër, por kapaciteti i trurit dhe shoqëria na stërvitin ta fshehim të vërtetën ose ta manipulojmë atë në mënyrë që të kontrollojmë ndikimin e saj.
Ata që kanë aftësi të mira sociale dinë të jenë të sinqertë, por pa lënduar. Nuk bëhet fjalë për të gënjyer, por për të përcjellë informacionin në mënyrë të përshtatshme. Nuk ka të bëjë me të qenit më i sinqerti, por ai që komunikon më së miri të vërtetën. Gjëja më e mirë është të qëndrojmë besnikë ndaj vetes pa harruar dhimbjen që mund t’u shkaktojmë të tjerëve. E vërteta, e përcjellë me inteligjencë dhe e drejtuar nga qëllimi i mirë, do të jetë gjithmonë produktive.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
