Një formë e veçantë ankthi është ajo që mund të na godasë në mëngjes. Pse vjen? Cilat janë simptomat karakteristike të saj? Çfarë mund të bëjmë për ta luftuar atë? Ka strategji të thjeshta por efektive për ta larguar shpejt këtë çrregullim dhe të gjitha bazohen në një koncept bazë: ankthi, edhe ai i mëngjesit, është zëri i një ane të neglizhuar të vetes që bëhet sëmundje për t’u parë, mirëpritur dhe integruar në personalitetin tonë. Le ta shohim më nga afër këtë sëmundje.
Sulmet e ankthit në mëngjes, ai shqetësim që na kap sapo hapim sytë ose më progresivisht në orën në vijim, shkaktojnë një ndjenjë lodhjeje të thellë, shqetësimi dhe pasigurie gjatë ditës. Vëmendja dhe përqendrimi janë të dobëta, entuziazmi është i ulët dhe mbizotëron pesimizmi. Mund të shfaqen edhe disa simptoma somatike: kolit, dhimbje koke, ngërçe në stomak, dhimbje qafe, ndjenjë çorientimi. Tipari mbizotërues i ankthit të mëngjesit është shpenzimi i lartë i energjisë që na varfëron për pjesën tjetër të ditës. Në planin psikologjik duket sikur mungon një “filtër”: ndihemi të ekspozuar ndaj angazhimeve të ditës sikur të ishin shumë të rrezikshme ose shumë të rënda për t’u përballuar.
Dy forma të ankthit në mëngjes
Ankthi i mëngjesit që lind menjëherë pas hapjes së syve, ndërsa jeni ende në shtrat. Shfaqet me një gjendje tensioni të të gjithë trupit dhe me palpitacione që fillojnë sapo kuptojmë se nata ka mbaruar dhe se një ditë e re do të fillojë.
Ankthi në mëngjes që shfaqet pas disa dhjetëra minutash pas zgjimit, me një gjendje shqetësimi në rritje që mund të çojë në një ndjesi të pakëndshme shtrëngimi në gjoks.
Simptomat më të shpeshta
Lodhje pa mundësi shërimi të menjëhershëm
Marrja e shumë përgjegjësive, ose tejkalimi i kohërave boshe dhe të pakuptimta
Çrregullim i stilit të jetesës ose paaftësi organizative
Mungesa e interesit për aktivitetet që do të kryhen
Mjedisi i punës ndihej armiqësor
Pritjet e forta vetjake ose të perceptuara
Rënie në performancën profesionale
Nervozizmi, nervozizmi dhe cilësia e dobët e marrëdhënieve
Nxitimi i vazhdueshëm dhe ndjenja e afërsisë ankthioze, takikardi
Ankthi në mëngjes: një teknikë e thjeshtë për ta përballuar atë
Ankthi i mëngjesit është një formë e veçantë e ankthit parashikues. Për ta mposhtur atë, gjëja e parë që duhet të bëni është të ndaloni hetimin e shkaqeve të supozuara që e shkaktojnë atë, duke braktisur idenë për të gjetur një mënyrë për të larguar simptomat. Duke llogaritur se është një shqetësim i parashikueshëm (ai vjen gjithmonë në të njëjtën kohë…) një strategji e mirë është të planifikosh përpara. Bëhet kështu: në mbrëmje, para se të flini, duhet t’i thoni vetes një frazë kyçe, sa vijon. “Nëse nesër në mëngjes më vjen ankthi të më vizitojë, do të dorëzohem, nuk do të përpiqem ta luftoj, por do ta mirëpres. Nuk dua ta di pse vjen, por do të jem këtu duke e pritur dhe unë do të bëjë vend për të.” Ne i shqiptojmë fjalët sikur të ishim pjesë e një rituali intim, diçka e shenjtë që ka të bëjë vetëm me ne. Është një ushtrim shumë i thjeshtë, megjithatë, i aftë për të përmbysur perspektivën përmes së cilës zakonisht veprohet ndaj çrregullimeve psikologjike. Të nesërmen në mëngjes, ne ndjekim ato fjalë…
Kur shfaqet ankthi, strategjia më e mirë nuk është të luftoni ose të shpërqendroheni, por të dorëzoheni, ta lini të ngrihet, të perceptojë mirë praninë e tij në trup duke masazhuar butësisht me sy të mbyllur pjesën tonë ku ndihet shqetësimi më intensivisht, pa asnjë qëllim, nëse jo atë të dëgjimit të brendshëm. Të bësh këtë do të thotë të fillosh të integrosh mesazhin simbolik që sjell ankthi i mëngjesit, i cili do të jetë i ndryshëm nga personi në person. Qëndrimi psikologjik mikpritës, i përsëritur me kalimin e kohës, do të prodhojë në vetvete atë vetëdije të nevojshme për të sjellë natyrshëm ndryshimet që do ta bëjnë praninë e ankthit të mëngjesit jo më “të nevojshëm” dhe për rrjedhojë gradualisht më pak të përditshme. Në momentin e duhur, dikush do të veprojë në planin e punës, dikush do të reflektojë për marrëdhëniet e tyre, për dikë tjetër tema do të jetë ekzistenciale…
Burimi Riza.it
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
