Çrregullimet e ankthit dhe stresit janë të shumta në brezin mijëvjeçar dhe nuk është rastësi. Ja përse!
Mijëvjeçarët janë ai brez i diskutueshëm, në të cilin sapo dëgjojmë se janë të lidhur në rrjete, dëgjojmë se kanë më shumë probleme jetësore sesa prindërit e tyre. Megjithatë, ajo që na tregojnë të dhënat është se ankthi në brezin mijëvjeçar është më i larti në histori. A keni menduar ndonjëherë pse ekzistojnë të gjitha këto të dhëna kontradiktore?
Duke folur kronologjikisht, një mijëvjeçar është kushdo i lindur midis 1981 dhe 1993. Në këto data ndodhen disa procese dhe piketa në histori që shënuan thellë gjithë këtë brez. Më poshtë po shpjegojmë se si.
Konteksti sociokulturor i mijëvjeçarëve
Periudha midis viteve 81 dhe 93, si dhe vitet e saj pasuese, ishte djepi i ndryshimit të madh teknologjik dhe shoqëror që ka krijuar botën që njohim sot. Ata që lindën në këtë pikë u rritën me ardhjen e internetit në shumë shtëpi, por jo vetëm kaq: shoqëria, në mes të një bumi ekonomik, nuk ishte në dijeni se po shkonte drejt krizës ekonomike të 2008-ës. Nga ana tjetër, edukimi seksual në shkolla u bë forca shtytëse e një kulture seksualiteti të shëndetshëm, e lidhur nga ana tjetër me një mendjehapësi që mbështeti pritjen e grupeve që deri atëherë ishin shumë të shënuara nga stereotipe dhe stigma sociale. Një evolucion social dhe ekonomik që pësoi një tërmet me krizën ekonomike të vitit 2008. Si lidhet e gjithë kjo me çrregullimet e ankthit?
Faktorët që shkaktojnë ankth në brezin mijëvjeçar
Ankthi, si gjendje mendore – jo si simptomë – karakterizohet nga shqetësimi ose nervozizmi për ngjarje që nuk kanë ndodhur ende. Kur ky shqetësim arrin nivele shumë të larta dhe vazhdon me kalimin e kohës përtej asaj që është e shëndetshme, mund të flasim për një çrregullim ankthi. Normalisht, faktorët e brendshëm dhe të jashtëm që shkaktojnë këtë ankth janë të njëkohshëm dhe ndërveprojnë me njëri-tjetrin. Disa psikologë socialë spanjollë, si Victoria Docu, na japin disa arsye pse ankthi në brezin mijëvjeçar është kaq i zakonshëm . Këtu janë disa:
Pritshmëritë e larta që u vendosën atyre me krizën e vitit 2008 në gjysmë të rrugës
Ndjenja e dinamizmit dhe e përparimit në fëmijërinë e hershme të këtij brezi vendosi pritshmëri shumë të larta: të vazhdojë zhvillimin eksponencial pothuajse në të gjitha nivelet. Një prosperitet që u dha atyre hapësirë për t’u trajnuar dhe përgatitur , pa nxituar për të hyrë në tregun e punës të gjeneratave të mëparshme.
Megjithatë, tkurrja e tregut mjegulloi optimizmin, mbylli kompanitë dhe i dha fund shumë nismave , edhe para se ato të materializoheshin. Nga “ju mund të merrni atë që dëshironi” në “ju do të duhet të kënaqeni me atë që ka”, nëse ka ndonjë gjë. Një terren pjellor për zhgënjimin dhe ankthin kronik.
Të lindur në një mjedis të mbimbrojtjes, atyre u është dashur të përshtaten me një kohë ndryshimi të vazhdueshëm
Brezi i mëparshëm jetoi në një botë ku burimet ishin të pakta dhe mundësitë ishin të kufizuara. Kjo shkaktoi një stil prindërimi tepër mbrojtës, ku kishte edhe burime për të investuar për të pasur një “fëmijë trofe”. Megjithatë, kur shoqëria dhe ekonomia filluan të ndryshojnë me shpejtësi të madhe, pasiguria për sfidat e reja që do të duhej të përballeshin u bë një nga shkaqet kryesore të ankthit.
Zhvillimi psikosocial drejt individualizmit
Shoqëria konsumatore dhe lindja e rrjeteve sociale u ka dhënë mijëvjeçarëve një ndjenjë të vetvetes të bazuar në individualitet dhe të ushqyer nga përforcimi i miratimit publik që kjo e fundit sjell. Edhe pse më vonë u paralajmëruan për mashtrimet e jetës virtuale, shumë mijëvjeçarë krijuan një varësi të caktuar nga miratimi.
Rrethanat jetike të papajtueshme me mirëqenien psikologjike
Shumë mijëvjeçarë e kanë të vështirë të gjejnë një shtëpi ose punë të mirëpaguar, duke vonuar pjekurinë psikosociale në fusha të caktuara – të tilla si lundrimi në moshën madhore pa ndihmën e prindërve. Mosha mesatare e emancipimit është vonuar ndjeshëm, me zhgënjimin dhe ndjenjën e stagnimit që kjo shkakton tek disa njerëz.
Zakonet e këqija të jetesës
Abuzimi i kafeinës ose higjiena e dobët e gjumit, si dhe vëmendja e tepërt ndaj pajisjeve celulare, ndër të tjera, janë zakone tipike të këtij brezi që predispozojnë për një gjendje mendore të pajtueshme me ankthin. Studimet që lidhin konsumin e kafeinës dhe substancave të tjera me ankthin kanë gjetur një lidhje të drejtpërdrejtë midis të dyjave.
Ndryshimi në modelet e familjes
Modeli tradicional i familjes, i dy prindërve të gjinive të ndryshme plus fëmijë, u ndikua nga ndryshimet politike dhe sociale të përjetuara nga brezi i mëparshëm. Mijëvjeçarët duhej të përshtateshin me divorcet, familjet me një prind apo rezistencën që ofronte shoqëria kur pranonte çifte joheteroseksuale në rolin e prindërve; modele të paimagjinueshme deri atëherë, në mungesë të burimeve psikosociale që kemi tani.
Shpresa nuk humbet
Megjithatë, jo gjithçka që e rrethon këtë brez ka të bëjë me ankthin dhe problemet. Mijëvjeçarët konsiderohen si një nga gjeneratat me një kapacitet më të madh për t’u përshtatur me ndryshimin, duke gjetur për veten e tyre një mënyrë për të transmetuar mendjen e hapur dhe tolerancën e tyre tek ata që i ndjekin dhe i paraprijnë.
Në fakt, këto gjenerata të reja karakterizohen nga tejkalimi i stigmës së çrregullimeve psikologjike dhe krijimi i mjediseve të sigurta për të gjithë ata që vuajnë nga sëmundjet mendore. Prandaj, megjithëse ankthi në brezin e mijëvjeçarit është një problem që ende nuk është zgjidhur, burimet që kanë lindur prej tij kanë hedhur një themel të fortë për një menaxhim të mirë të shëndetit mendor.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.