Psikologjia është shkenca që studion sjelljet njerëzore të tilla si frika, motivi për depresion, çrregullime psikologjike dhe mendore. Nga ana tjetër, arti ndikon për t’i dhënë kuptim dhe vlerë koncepteve që prekin dhe ndjejnë njerëzit. Prandaj, mund të konsiderohet si një mjet efikas për të rritur vetëvlerësimin e fëmijëve dhe të adoleshentëve, ose si një mjet për trajtimin e problemeve psikologjike. Vetë individi është konsideruar si subjekt i artit për një kohë të gjatë nga ana e dijetarëve dhe filozofëve, si Aristoteli dhe lidhjet profesionale të veprave të artit me psikologjinë mijëra vjet më parë në kohë të Katarsisit.
Adelina Pjetra
Psikologe Klinike & Terapiste Emdr
Aplikimet psikologjike të artit mendohet se për herë të parë janë përdorur nga Frojdi. Ishte pas një kohe të shkurtër që arti dhe psikoanaliza përfituan nga ndikimet e tyre të ndërsjella. Në disa nga shkrimet e tezat e tij, Frojdi i përcakton aktivitetet e artit si një instrument i fuqishëm për analizën psikoanalitike të personalitetit. Vite më pas, për zgjidhjen e çrregullimeve emocionale te fëmijët, ai përdori terapinë e vizatimit. Frojdi e përshkruan qëllimin e terapisë së artit si të bësh situata për zgjidhje dhe ndryshimin e sjelljeve dhe beson se, kjo krijon mundësi për konflikte të ripërjetuara në mënyrë për të zgjidhur, për të analizuar apo për t’u përgjigjur atyre. Në përgjithësi, psikologjia është studimi i sjelljeve objektive të qenieve të gjalla, shkencërisht të lidhura me mjedisin dhe vlerësimin e arsyeve dhe cilësisë së këtyre sjelljeve. Për më tepër, sjellja përfshin të gjitha aktivitetet e vrojtueshme të njerëzve.
Terapia e artit
Aktivitetet krijuese synojnë të zhvillojnë identitetin dhe personalitetin dhe të nxjerrë kuptimin e arritjeve të fëmijëve me anë të mjeteve të reja egocentrike. Arti psikoanalitik përfshin vëmendje ndaj nevojave mendore të pacientëve të tilla si, nevoja për liri, e vetë-shprehjes dhe qetësimit. Psikologjia e artit është e ndarë në mënyrë të veçantë në psikologji strukturore dhe mjedisore. Ata që janë të interesuar në muzikë, arkitekturë, vizatim, skulpturë dhe degë të tjera të artit, e marrin konceptin e perceptimit psikologjikisht serioz. Për shembull, prodhim arti është një aktivitet domethënës nga e cila mund të kuptohet fuqia e krijimtarisë së njeriut. Një tjetër shenjë për të besuar lidhjen mes artit dhe psikologjisë është kreativiteti. Psikologjia moderne ndoshta ka ekspozim të lartë ndaj artit. Bukuria për shembull kuptohet nga shumica e psikologëve kulturarisht dhe shoqërisht. Në sociologjinë e artit janë studiuar koncepte si: situata sociale, gjendja ekonomike, audienca dhe statusi social i artistit. Në këtë nën-degë të sociologjisë, koncepti i artit do të thotë: cila klasë shoqërore apo besim ka frymëzuar këtë subjekt për artistin. Ajo gjithashtu mat se cila nga këto klasa është portretizuar. Ka disa probleme të rëndësishme argumentuese dhe koncepte në lidhje me artin dhe rolin e artistit nga njëra anë dhe shoqërisë në anën tjetër. Një tjetër temë e rëndësishme, është ndryshimi që arti krijon në vlerat dhe normat sociale. Për shembull, sociologët janë të mendimit që muzika Pop ka rritur adoleshentët në mënyra të ndryshme dhe ka zhvilluar vlerat dhe normat e reja. Arti është një lloj shpengimi që na çliron nga ajo që duam p.sh. një lloj dhimbje dhe pikëllimi. Beet’hoven mbi rolin e artit në arsimim thotë: “Arti im është një rrugë për prosperitetin e mjerimit”.
Misioni i artit përbëhet nga shpjegimi objektiv, rritja dhe përsosmëria për komunitetin njerëzor. Nga ana tjetër, psikologjia përshkruan dhe shpjegon përparimin e njeriut në aspekte të ndryshme dhe e konsideron atë shumëdimensionale. Një prej tyre është perceptimi dhe dimensioni estetik. Arti është një shkallë drejt realitetit në kushte të përcaktuara në mure besimi. Lidhja e artit të përgjegjshëm me moralin është i njëjtë. Arti duhet të jetë përgjegjës për vlerat morale në mënyrë që të bëhen të vlefshme. Në thelb, arti dhe krijimi i veprave të artit parandalojnë njerëzit nga devijimet shoqërore dhe si një nevojë mendore dhe psikologjike qetëson zemrat ankthioze. Një instruktor artist duke pasur këto furnizime dhe aplikimin e artit tek studentët e tij do të jetë në një gjendje fantastike për t’i përthithur ato, duke qenë se vetë arti ka aftësi gjigante në zvogëlimin e problemeve mendore madje dhe të problemeve fizike. Arti i fton njerëzit për një jetë më shoqërore dhe, para se të vuajnë nga problemet e shëndetit mendor, lë efekte të rëndësishme në përmirësimin e jetës njerëzore. Gatishmëria e individëve ndaj arteve të ndryshme kinestetike, verbale, ekspresive, fantazie dhe punës, jo vetëm që do të përmirësojnë kushtet mendore dhe psikologjike, por gjithashtu do të luajnë një rol Arti përmirëson të rëndësishëm në progresin ekonomik.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
