Studimet kanë hedhur dritë mbi përvojat e përjetuara nga gratë me autizëm në lidhje me ciklin menstrual. Mes vështirësive dhe tabuve, ja çfarë duhet të dini dhe këshillat e ekspertëve për të mbështetur sa më mirë vajzat.
Autizmi dhe cikli menstrual, një temë që në shumë mënyra përfaqëson një tabu dhe për të cilën flitet ende shumë pak. Nëse është e vërtetë që puberteti përfaqëson një periudhë delikate për këdo dhe shpesh e karakterizuar nga pasiguri dhe frikë, vështirësitë me të cilat përballen mund të jenë edhe më të mëdha për njerëzit me autizëm. Menstruacionet, në veçanti, dhe ndryshimet që sjellin, shpesh përbëjnë një sfidë shtesë për njerëzit që mendojnë, ndjejnë dhe përpunojnë informacionin ndryshe. Një sfidë që mund të vërë në provë jetën e shumë grave, por për të cilën ne ende priremi të mos flasim sot.
Kjo u demonstrua nga një studim i porositur nga Intimina me synimin për të hedhur dritë mbi përvojat e përjetuara nga gratë autike dhe jo autike në lidhje me ciklin menstrual. Gjetjet, të publikuara në muajin prill, Muajin e Ndërgjegjësimit për Autizmin, nënvizojnë rëndësinë e thyerjes së tabusë rreth autizmit dhe rritjen e ndërgjegjësimit për sfidat me të cilat përballen vajzat me autizëm.
Cilat janë problemet kryesore?
Studimi ka nxjerrë në pah se si në mesin e shumë njerëzve me autizëm që ndihen të padëgjuar dhe të painformuar, pothuajse gjysma, ose 49%, raportojnë se nuk kanë një perceptim të ciklit të tyre menstrual, ndërsa një e treta (30%) ka deklaruar se duhen 4 deri në 5 vjet, për të mësuar se si ta trajtojnë atë, krahasuar me 1 vit që marrin 38% e njerëzve neurotipikë. Ka arsye të ndryshme, por studimet tregojnë se faktorët e përcaktuar mund të jenë vëmendja më e madhe ndaj aspekteve shqisore, vështirësia në pranimin e ndryshimeve, frika që lidhet me efektet fizike të ciklit por edhe rezistenca ndaj të folurit për të. Këtyre i shtohen edhe mungesa e njohurive për sistemin riprodhues si dhe produktet e shëndetit menstrual. Në fakt, sipas asaj që doli, mbi gjysma e kampionit (59%) nuk ndihen rehat duke folur për ciklin menstrual, ndërsa 83% thanë se i shohin produktet menstruale të vështira për t’u përdorur.
Autizmi dhe puberteti
Puberteti është një moment i rëndësishëm i tranzicionit në botën e të rriturve – nënvizon Alessandra Bitelli, Trajnere e Fuqizimit të Gruas – me një ndryshim domethënës si nga pikëpamja e vetëperceptimit, për shkak të ndryshimeve në trupin dhe humorin e dikujt, dhe nga ai praktik menaxhimi. Studimet tregojnë se menaxhimi i kësaj ngjarje nuk është gjithmonë i lehtë, veçanërisht në rastet kur individi e ka të vështirë të përjetojë ndryshimet në mënyrë paqësore. Ndaj bëhet edhe më e rëndësishme mbështetja dhe lehtësimi i pranimit të menstruacioneve në mënyrë natyrale, duke ndihmuar në krijimin e një rutine në një kohë të shkurtër”.
Vështirësia e pranimit të ndryshimeve
“Vështirësia për të perceptuar atë që është e ndryshme nga vetvetja mund të krijojë ndjesinë e mosdëgjimit dhe ky perceptim i ndryshuar i realitetit çon në mosnjohjen e ngjarjes si të natyrshme – shpjegon Alessandra Bitelli. – Për më tepër, ndryshimet normale të humorit, tipike për periudhën para menstruacioneve. shtojnë një çekuilibër të normalitetit që përjetohet, nganjëherë, në një mënyrë të përforcuar. Cikli menstrual është vetëm një aspekt i një ndryshimi që prek të gjithë trupin, prandaj është e rëndësishme të tregojmë për këtë ndryshim më të gjerë që nga koha kur vajzat janë më të reja, vetëm për t’u siguruar që ato të vijnë të përgatitura”.
Rëndësia e rutinës
Megjithatë, këto pengesa mund të kapërcehen duke krijuar rutina qetësuese. “Në rastin konkret të personave me autizëm, vështirësia në përjetimin e ndryshimeve mund të mbështetet duke “dëgjuar” dhe për rrjedhojë duke mirëpritur pasigurinë në mënyrë që të ndihmojë në transformimin e ngjarjes si diçka gjithmonë të njëjtë dhe të përsëritur – nënvizon sërish Woman Empowering Coach – duke krijuar, për shembull, një rutinë që jep siguri dhe nuk sjell surpriza”.
Roli i ndjesive
Për më tepër, kur trajtohet kjo çështje, një faktor që duhet marrë në konsideratë, i zakonshëm për shumicën e njerëzve me autizëm, është interesimi më i madh për aspektet shqisore. Sipas sondazhit, në fakt, 70% e kampionit të përfshirë thanë se kishin vënë re parfume në produktet e menstruacioneve si tamponët, gotat e menstruacioneve dhe jastëkët higjienikë. 66% thanë se ishin të mërzitur nga kjo dhe përsëri 26% raportuan se aromat janë një nga problemet kryesore gjatë ciklit.
“Gjatë menstruacioneve organet e shqisave janë në fakt më të alarmuara – nënvizon sërish Alessandra Bitelli – dhe kjo ndjeshmëri e shtuar mund të shkaktojë padurim deri në destabilizimin”.
Ndryshimet e humorit
Tipike për periudhën menstruale dhe veçanërisht të vështira për t’u menaxhuar për gratë me autizëm, janë edhe ndryshimet e ndjera në humor.
Pothuajse të gjithë pjesëmarrësit e studimit, ose 96%, thanë se përjetuan ndryshime emocionale gjatë periudhës së tyre dhe mbi një e treta (38%) konfirmuan se ndryshimet e humorit ishin ndër shqetësimet kryesore që ata përjetuan përpara ciklit. Pra, si të silleni në këto raste?
“Frustrimi, mbingarkesa ndijore, luhatjet hormonale janë të gjithë shkaktarë që shkaktojnë ndryshime të humorit që mund të trajtohen duke ndërhyrë me monitorimin mujor për të mbajtur gjurmët e ndryshimeve hormonale dhe për të qenë të përgatitur – sugjeron ende Alessandra Bitelli. – Në përgjithësi, është e rëndësishme të ofrohet asistencë me qetësi dhe planifikim muaj pas muaji, në mënyrë që eventi të jetë sa më i natyrshëm. Kjo zbut paparashikueshmërinë që është shkaku kryesor i stresit në rastet e autizmit”.
Rëndësia e të folurit për ciklin
Ndër të dhënat më domethënëse që dolën nga studimi, ajo ka të bëjë me vështirësinë që përjetojnë personat me autizëm për të folur për menstruacionet. Në fakt, rezultatet tregojnë se 41% nuk ndihen të sigurt kur flasin për periodat me miqtë e ngushtë ose familjen, ndërsa 18% e tjerë ndihen shumë të pasigurt. Një shifër në kontrast të plotë me mostrën neurotipike në të cilën 74% thanë se ndiheshin të sigurt ose shumë të sigurt.
“Njerëzit me autizëm si unë mund ta kenë të vështirë të flasin për periodat sepse u vjen turp ose për shkak të frikës që lidhen me sfidat sociale që kanë përjetuar tashmë” – shpjegon Steph Jones, një psikoterapist aktiv në mediat sociale (Instagram @autistic_therapiste) i specializuar në neurodiversitetit dhe autizmit, se ajo u diagnostikua vonë.
Njohuri për trupin dhe menaxhimin e menstruacioneve
Së fundi, ndër vështirësitë më të mëdha që përjetojnë njerëzit me autizëm është ajo e të kuptuarit të plotë të ciklit të tyre menstrual dhe të mësuarit se si ta menaxhojnë atë. Sipas të dhënave të hulumtimit, 4 nga 5 persona me autizëm (deri në 83%) e kanë të vështirë përdorimin e produkteve menstruale dhe një e treta (34%) e konsiderojnë përdorimin e produkteve sanitare një burim shqetësimi.
Përgatiti O.T | Burimi IoDonna
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
