Fëmijët zhvillojnë aftësinë për të kuptuar se çfarë mendojnë dhe ndiejnë të tjerët—një aftësi e njohur si teoria e mendjes—përmes ndërveprimeve të hershme sociale, veçanërisht me kujdestarët e tyre. Një studim i ri i botuar në International Journal of Behavioral Development sugjeron se bindjet e prindërve për hierarkinë sociale dhe bindjen ndaj autoritetit mund të ndikojnë në zhvillimin e kësaj aftësie socio-kognitive.
Studiuesit synuan të shqyrtonin se si qëndrimet më të gjera shoqërore dhe politike të prindërve mund të lidhen me aftësinë e fëmijëve për të kuptuar perspektivën e të tjerëve. Studime të mëparshme kishin treguar se teoria e mendjes te fëmijët mund të përforcohet nga dëgjimi i gjuhës që i referohet mendimeve, ndjenjave, dëshirave dhe besimeve—çka quhet shpesh gjuhë e gjendjeve mendore.
Megjithatë, më pak dihej rreth ndikimit të qëndrimeve prindërore ndaj autoritetit dhe pabarazisë në këtë lloj komunikimi, sidomos kur bëhet fjalë për diskutimin rreth njerëzve nga grupe që perceptohen si të ndryshëm. Studimi i ri synoi të plotësonte këtë boshllëk duke shqyrtuar dy sisteme besimesh: orientimin drejt dominimit shoqëror—besimi se disa grupe meritojnë të dominojnë mbi të tjerët—dhe autoritarizmin e djathtë, ose besimi se njerëzit duhet t’u nënshtrohen autoriteteve të vendosura dhe normave shoqërore.
“Gjithmonë kam qenë i interesuar për ndjeshmërinë sociale dhe ndërveprimet njerëzore, por u përfshiva në këtë temë sepse doja të punoja me fëmijë, dhe kishte dy profesorë me të cilët mund të bashkëpunoja. Njëri prej tyre, David R. Olson, ishte jashtëzakonisht i sjellshëm dhe rastësisht studionte teorinë e mendjes. Doja të punoja me të sepse më pëlqente si njeri,” tha autori i studimit, Ted Ruffman, profesor i psikologjisë në Universitetin e Otago-s.
Ekipi kërkimor rekrutoi 79 çifte nënë-fëmijë në Zelandën e Re. Të gjithë pjesëmarrësit ishin me etni evropiane dhe flisnin anglisht. Fëmijët ishin të moshës nga dy deri në gati gjashtë vjeç, me një moshë mesatare rreth 3.7 vjeç. Studiuesit vlerësuan orientimin e nënave ndaj dominimit shoqëror dhe autoritarizmit të djathtë përmes pyetësorëve standardë psikologjikë.
Ata matën gjithashtu aftësitë gjuhësore të fëmijëve dhe aftësitë e tyre në teorinë e mendjes përmes detyrave të njohura. Këto përfshinin aktivitete si identifikimi i situatave kur një personazh në një tregim kishte një besim të gabuar apo kishte dëshira të ndryshme nga të tjerët—detyra të përdorura zakonisht në psikologjinë zhvillimore për të vlerësuar kuptimin social të fëmijëve.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
