Ky artikull nuk synon të jetë historia klasike e vjetër për feminizmin dhe solidaritetin femëror, por synon të sigurojë ushqim për mendime, “pika kritike” nga të cilat të fillohet përsëri për të ndërtuar sigurinë vetjake. E vërteta është se shumë prej nesh luftojnë për të krijuar hapësirën tonë në botë, madje duke përfunduar të jetojnë në margjinat e jetës së njerëzve të tjerë.
Shumë shpesh, në fakt, ne ua besojmë të tjerëve jo vetëm lumturinë tonë, por edhe idenë që kemi për veten! Ia besojmë identitetin tonë syve të të tjerëve (fjalë për fjalë, e shikojmë veten me sytë e të tjerëve dhe jo me sytë tanë) duke harruar se jemi njerëz të plotë, të denjë për t’u vlerësuar dhe që meritojmë dashuri, duke harruar mbi të gjitha se nëse mësuam vërtetë të shikojmë veten me sytë tanë, nuk do të ndjenim më nevojën për të kërkuar siguri tek të tjerët, do të ecnim përpara me vetëdijen intime për të mos pasur nevojë t’i provojmë asgjë askujt.
Pse është kjo një çështje tipike femërore?
Çështja e vetëpohimit nuk njeh identitet gjinor. Ky diskutim mund të shqetësojë edhe disa burra, por sigurisht që flet për shumë gra! Vetëm shikoni statistikat për kirurgjinë estetike: 86% e klientëve janë femra. Megjithatë ka shumë meshkuj me hundë të shtrembër, fund të sheshtë dhe bark të rrumbullakosur… por ata nuk preken domosdoshmërisht prej saj. Ata nuk kanë nevojë të “jenë perfekt” për t’u ndjerë mirë me veten, dhe ky është një avantazh i madh pasi perfeksioni nuk ekziston! Meshkujt janë sigurisht të ekspozuar ndaj një gjykimi tjetër shoqëror, por në një periudhë historike në të cilën gjithçka ndryshon shpejt, evolucioni i vërtetë mund të fillojë nga ne, nga marrëdhënia që kemi me trupin dhe me identitetin tonë.
Dy arritje thelbësore
Trupi që kemi nuk është i yni që nga lindja. Ajo trupore është një arritje që ne të gjithë e bëjmë – me njëfarë vështirësie dhe, mjerisht, një arritje që disa nuk mund ta arrijnë kurrë -. Tani mund të kundërshtoni: “trupi nuk është aspak një arritje, është diçka që na takon që nga lindja”. Kjo është e pasaktë. Kur ne vijmë në botë, menaxhimi i trupit tonë i është besuar kujdesit prindëror. Rrobat, higjiena, ushqimi, lëvizja… gjithçka i besohet dikujt tjetër. Vetëm kur rritemi, fillojmë të pushtojmë veten dhe marrëdhënia që kemi me trupin tonë varet kryesisht nga mënyra se si na “kthehet”. Nëse me ngurrim (tipike për prindërit pulë që nuk do të donin kurrë të ndaheshin, të mos shihnin kurrë fëmijët e tyre të rriteshin), nëse me nxitim (tipike për prindërit e hutuar), nëse në një mënyrë ambivalente (tipike për prindërit që kanë përvoja të kundërta), nëse në një mënyrë shtypëse (tipike e prindërve të pazgjidhur që shohin një shtrirje të vetes tek fëmija i tyre)… Përvojat që mund të kemi në lidhjen prindërore janë të shumta dhe të gjitha kanë pasoja trupore. Ata të gjithë ndërmjetësojnë pranimin ose mospranimin tonë në të ardhmen të vetes, të tipareve somatike dhe personale.
Pra, nëse ndiejmë nevojën për të qenë të përsosur, nëse ndiejmë nevojën e dëshpëruar për të provuar vlerën tonë, kjo ndodh sepse diçka – në vitet e para të jetës – shkoi keq. Së bashku me pushtimin fizik, prindërit tanë duhet të na lejojnë një pushtim të mëtejshëm: atë të autonomisë emocionale. Pikërisht, së bashku me autonominë trupore (me të cilën mësojmë të mirëpresim trupin tonë dhe të vetëmenaxhojmë, pra të zgjedhim çfarë të veshim, të krehim flokët, të pastrojmë dhëmbët…) duhet të fitojmë edhe një autonomi të caktuar emocionale (me të cilën ne mësojmë të mirëpresim emocionet tona, gjithashtu në këtë rast, mësojmë të vetëmenaxhojmë, të vlerësojmë veten për atë që jemi, të ngushëllojmë veten, të numërojmë emocionet tona dhe pak nga pak mësojmë t’i kuptojmë ato…).
Nëse këto dy pushtime nuk ndodhin në mënyrë harmonike, ne do të përfundojmë duke i zhvendosur të gjitha barrat tona tek të tjerët, duke e privuar veten nga mundësia më e madhe që kemi: të jemi vetvetja, të shprehemi dhe të pranojmë veten pa kushte! Tjetri do të jetë gjithmonë busulla jonë, personi që do të duhet të na thotë “po, je mirë kështu”, tjetri do të jetë gjithmonë personi që do të duhet të përmbajë dashuritë tona, të garantojë – për ne – emocione pozitive dhe kënaqësi. Na mungon një realitet në të cilin mund të kënaqemi, të ngushëllohemi dhe të kënaqemi. Pra, nëse jemi të trishtuar, është e nevojshme që dikush nga jashtë të na ngushëllojë, nuk mjaftojmë vetëm! Nuk mjaftohemi kurrë! Gabimi më i madh që bëjmë është të nënvlerësojmë veten, ndaj për të kompensuar vendosim standarde shumë të larta (të paarritshme), kërkojmë maksimumin dhe, megjithatë, duket sikur nuk mjafton kurrë. Edhe një herë presim që tjetri të na thotë “po mirë je kështu”.
Luksi i të ndjerit të lirë, gjithmonë
Në çdo mjedis, ne duhet t’i lejojmë vetes gjithmonë luksin për t’u ndjerë mirë. Sigurisht, grimi, etiketat e stilistëve, një trup në formë, mund të jenë burim sigurie, por duhet të kujtojmë se në asnjë rast nuk duhet të jenë burimi i vetëm i sigurisë. Në asnjë rrethanë nuk duhet ta vlerësojmë veten bazuar në atë se sa besojmë se vlerësohemi nga të tjerët! Secili prej nesh, qoftë burrë apo grua, ka vlerën e vet të brendshme, është unik, i veçantë, i papërsëritshëm. Ky ndërgjegjësim duhet të jetë i mjaftueshëm për të na bërë të ndihemi mirë me veten.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
