Kushtojini vëmendje njerëzve që janë lënduar, ata dinë të mbijetojnë. Lëkura e tyre është e falsifikuar nga njëmijë beteja dhe zemra e tyre është e mbrojtur nga forca të blinduara të ndryshkura, por gjithmonë të pranishme. Ata nuk i tolerojnë gënjeshtrat ose egoizmin, ata dinë të mbrojnë veten nga fjalët e atyre që i dëmtojnë madje ata e pohojnë veten edhe në situatat më të komplikuara.
Këto situata kthese mund të varen nga disa faktorë. Mund të flasim për fakte traumatike, por nëse ekziston një dimension që sot shtrihet si një virus i pandalshëm, është dhimbje emocionale. Jeta dhemb dhe e bën këtë në shumë mënyra. Në të vërtetë, nganjëherë ju nuk keni nevojë të merrni një goditje të fortë dhe shkatërruese për të vuajtur një plagë të thellë, që askush nuk e sheh.
Ka një libër shumë interesant për këtë temë, të quajtur “Microaggressions in everyday life”, që flet për ato sulme të vogla që marrim çdo ditë përmes gjuhës ose mënyrës se si na trajtojnë dhe se, pa u goditur drejtpërdrejtë në trupi, konsumohemi nga pika e vizionit jetik dhe emocional.
Jeta dhemb dhe përdor kthetrat e saj agresive në mënyra të ndryshme dhe me mekanizma të ndryshëm. Ka shumë njerëz që ecin nëpër rrugë me plagë të hapura, të paaftë për t’i njohur, por që vuajnë ndjenjën e pafuqishme, të përulur, të mërzitur ose tepër të lodhur.
Megjithatë, ata që kanë qenë në gjendje të identifikojnë, të shërojnë dhe të nxjerrin mësime nga plagët e tyre, ata e kanë bërë nga një substancë e re. Zemra është aleate me një komponent pothuajse magjik: elasticitetin.
Elasticiteti na bën të veçantë: na transformon në heronj
Ngjarjet traumatike, që rrjedhin nga një aksident, humbje, abuzim ose fundi i një marrëdhënieje dashuri, janë në gjendje të na transformojnë. Ky ndryshim mund të ndodhë në dy mënyra: në njërën anë, duke penguar aftësinë tonë për të vazhduar të shijojmë jetën, në anën tjetër, duke vendosur veten përballë asaj që ka ndodhur, me qëllim gjetjen e një mundësi të dytë dhe të mrekullueshme.
Është një paradoks i vogël. Dhimbja emocionale është si të shikosh çdo ditë Gorgons, ato qenie mitologjike me koka të mbushura me gjarpërinjtë që mund ta shndërrojnë çdokënd në gur. Megjithatë, me një mburojë, ne mund të fitonim dhe shkatërronim monstrat duke parë reflektimin e tyre.
Heronj dhe kimia e trurit
Një gjë që psikologët dhe neurobiologët e dinë mirë është se jo të gjithë mund ta marrin këtë hap. Jo të gjithë mund ta aktivizojnë mekanizmin e mbijetesës së instaluar në tru, që është elasticiteti. Nëse frika fiton, ne mbërthehemi. Ne e transformojmë veten në gur. Faktorët e trashëgimisë gjenetike shpesh e përcaktojnë predispozitën tonë për të qenë elastikë. Për më tepër, fakti i të pasurit një fëmijëri traumatike ka një ndikim shumë të fortë në kiminë e trurit.
Stresi toksik ndërpret zhvillimin normal të trurit të fëmijës, duke rritur ndjeshmërinë e tij emocionale sapo të arrijë moshën e rritur. Lajm i mirë është se pavarësisht nga bazat neurologjike të elasticitetit që përcaktohet, është e mundur të stërvitim mekanizmat e kësaj aftësie.
Për shkak se heronjtë nuk janë të lindur, heronjtë e vërtetë dalin në momentet e fatkeqësisë.
Hans Selye, biokimist kanadez i shekullit të XX, ka treguar se elasticiteti është në radhë të parë aftësia për t’u përshtatur në një situatë stresuese. Sistemi ynë nervor simpatik ka nevojë të “kalibrojë”, për të rimarrë qetësinë dhe balancën. Prandaj, ajo lejon hormone të caktuara që të shërojnë këto homeostaza.
Kjo plagë na mësoi të mbijetonim
Fjala “traumë” fjalë për fjalë do të thotë “plagë”. Ka plagë që nuk mund të shihen, por ndikimi i tyre arrin të gjitha fushat e ekzistencës sonë. Richard Tedeschi, një psikolog në Universitetin e Karolinës së Veriut dhe një ekspert i njohur për këtë temë, shpjegon se kur një person plagoset shpirtërisht, gjëja e parë që humbet është besimi për botën.
I gjithë sistemi i tij i vlerave bie dhe besimi për të ardhmen zbehet plotësisht. Nuk ka të tashme, aq më pak të nesërme. Puna e “rindërtimit” është e përpiktë dhe komplekse, nuk është si të sigurohesh që një kockë e thyer të bashkohet në vendin e duhur, në realitet është sikur shpirti të thyhet në një mijë copa dhe të vendosësh secilën pjesë në vendin e saj.
Dr. Richard Tedeschi nënvizon një nga gabimet më konkrete të bëra shpesh nga shoqëria në përgjithësi. Kur një person është keqtrajtuar gjatë fëmijërisë së tij, kur një burrë duhet të përballet me humbjen e partneres të tij si pasojë e një aksidenti ose kur gruaja e dhunuar më në fund reagon duke u larguar, në këto situata është e zakonshme për këtë njerëz që të ndihen keq.
Por ka më shumë, ka nga ata që, pa thënë me zë të lartë, mendojnë: “Kjo është diçka që nuk mund të kapërcehet më”, “Ata njerëz që janë thyer brenda, jeta u ka mbaruar”.
Të menduarit në këtë mënyrë është i gabuar. Ne kurrë nuk duhet t’i nënvlerësojmë ata që janë lënduar. Neuroplasticiteti i trurit është i pafund, truri është riprogramues dhe elasticiteti na bën të fortë dhe na ofron mburoja të reja, jo vetëm për t’u marrë me ndonjë Gorgon. Ne gjejmë mënyra të reja për të gjetur lumturi të re.
Burimi / lamiatempestaperfetta.it
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
