Jetojmë në një botë të çuditshme, plot stimuj dhe shpërqendrime, plot mundësi për t’u kapur dhe mbi të gjitha, jetojmë në një botë që shkon shpejt, shumë shpejt. Rreziku për të humbur është i lartë.
Sot kemi norma shoqërore dhe institucionale, kemi ekonominë, kulturën, argëtimin, marrëdhëniet e disponueshme, bashkimin, lundrimet për beqarët… por nevojat tona bazë kanë mbetur të pandryshuara që në agim. Ne jemi organizma të thjeshtë në një botë komplekse. Na takon neve të rizbulojmë dhe t’i kthehemi thjeshtësisë sonë dhe siç them gjithmonë, na takon ne të nxjerrim në dritë ishullin tonë të lumtur. Busulla juaj emocionale do të na çojë në atë ishull.
Busulla emocionale nuk është diçka që e blen ose del nga ajri, është diçka që e ndërton me kalimin e kohës. Me pak fjalë, nëse nuk jeni saktësisht të kënaqur me një aspekt të jetës tuaj, shikoni mbi supe zgjedhjet që ju çuan atje. Bota në të cilën jetojmë është padyshim komplekse dhe kaotike, por ju, pavarësisht nëse doni apo jo, keni shumë më tepër fuqi sesa imagjinoni, thjesht nuk jeni ende të vetëdijshëm për këtë.
Kur jeni përballë një vendimi (ta them apo jo? A apo B? Ta mbështes apo jo?) ose nëse jeni duke përjetuar një moment konflikti, mënyra se si reagoni udhëhiqet nga emocionet tuaja, ose më mirë, mënyra se si i trajtoni emocionet tuaja. Ekziston një mit i rremë se arsyeja dhe emocionet janë pole të ndryshme.
Aftësitë emocionale dhe njohëse janë, në realitet, të lidhura ngushtë, ato plotësojnë njëra-tjetrën. Një busull që funksionon mirë integron emocionet tuaja në proceset tuaja të mendimit. Kjo do të thotë që do të filloni t’i jepni më shumë hapësirë asaj që dëshironi vërtet dhe asaj që të tjerët presin. A besoni se jeni të lirë nga presionet e pritshmërive të të tjerëve? Atëherë mendoni për këtë. Kur bëni diçka, e bëni atë për kënaqësinë që ta bëni apo për të thënë apo postuar atë që keni bërë? Kur ju kërkohet një favor, a mund të thoni gjithmonë “jo”? Në të vërtetë, duke vëzhguar njerëzit, vërej dy dallime të mëdha. Le të marrim padrejtësitë. Nga njëra anë ka njerëz që mbledhin në heshtje, që nuk janë në gjendje të rebelohen. Nga ana tjetër, ka njerëz që shpërthejnë, duke rënë në një tepricë rebelimi. Në të dyja rastet, reagimi është rezultat i pafuqisë së mësuar.
Kur jemi fëmijë, ne mësojmë për këmbënguljen, qëndrueshmërinë ose pafuqinë. Mësojmë se nuk mund t’i ndryshojmë gjërat kur vazhdojmë të përplasemi me muret e prindërve që nuk marrin parasysh nevojat tona. Në mënyrë sistematike, disa prindër (për shkak se janë shumë të hutuar nga diçka tjetër, për shkak të pavetëdijes apo shqetësimeve) i shpërfillin nevojat e fëmijëve të tyre dhe i zëvendësojnë me të tyret. Një fëmijë së shpejti do ta gjejë veten duke jetuar jetën që dëshiron prindi i tij dhe nuk do të ketë kurrë mundësinë të mprehë busullën e tij. Si i rritur, ai do ta gjejë veten duke jetuar totalisht i çorientuar, në mëshirën e mijëra mundësive që ofrojnë kohët moderne, të cilat në vetvete janë të mira, por kur një person tashmë është i çorientuar vetë, shoqëria jonë nuk e ndihmon.
Si të ndërtoni busullën tuaj?
Ju nuk mund ta bëni për dy ditë atë që do të bënit natyrshëm pas shumë vitesh. Koha që do t’ju duhet për të ndërtuar busullën tuaj varet nga pikat tuaja fillestare. Megjithatë, para se të dekurajoheni, mbani mend se ia vlen. Toka vazhdon të kthehet, koha vazhdon të lëvizë, kështu që pse të mos përpiqeni ndërkohë ta bëni jetën tuaj më të mirë? Njëlloj do të duhet të shqetësoheni për diçka, sigurohuni që diçka të jeni vetvetja, ndoshta edhe para se ta kuptoni, do të keni “gjetur” ishullin tuaj të lumtur. Për të filluar ndërtimin e busullës tuaj, ju nevojiten tre elementë “të thjeshtë”.
Vëzhgimi | Këtu, racionaliteti dhe emocionet takohen. Siç u përmend, jetojmë në një botë me ritme të shpejta, prandaj ngadalësojuni. Ngadalësoni sa herë që ndjeni se vëllimi i emocioneve tuaja është shumë i lartë. Shpesh bëjani vetes këtë pyetje: “Pse ndihem kështu?”. Kujdes për të reflektuar mbi përgjigjen. Introspeksioni nuk është një rrjedhë e lirë e mendimeve, por është një arsyetim për mendimet dhe gatishmërinë e dikujt. Nuk është aspak e lehtë, sepse tek mendimet që na mbushin mendjen ne gjithmonë e lëmë veten të udhëhiqemi nga bindjet, domethënë nga diçka që e kemi mësuar shumë kohë më parë dhe që sot nuk është më e dobishme.
Gjeni përgjigje alternative | Ngadalësoni, bëjini vetes pyetje për botën tuaj të brendshme dhe gjendjen e gjërave, por kushtojini vëmendje përgjigjeve që jepni, përpiquni të gjeni gjithmonë tre ose katër përgjigje alternative dhe mbajini parasysh të gjitha kur veproni. Emocionet dhe mendimet që kemi, në fakt, kanë për detyrë të drejtojnë sjelljen tonë, ato janë busulla jonë emocionale! Duhet të sigurohemi që gjithçka të zhvillohet në drejtim të nevojave tona autentike, dhe jo në drejtim të presioneve, mësimeve, modeleve dhe besimeve shoqërore.
Jini të ndërgjegjshëm dhe praktikoni | E vërteta është, nëse një person si ju është i motivuar në mënyrën e duhur, ai është i aftë për të arritje të mahnitshme. Fatkeqësisht, pak njerëz kanë pasur mundësinë të rriten në një mjedis mbështetës që ofron stimujt e duhur. Shumica prej nesh duhet t’i ndërtojmë ato motive për veten, nuk ka njeri të gatshëm të të inkurajojë ose të të japë një goditje dashamirëse pas shpine në rast të një gabimi. Në realitet, është dikush, dhe Ai je Ti. Thjesht duhet të jesh i gatshëm të dëgjosh veten.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
