Sëmundja çeliake është një gjendje e përhershme që ndikon në sistemin tretës të fëmijëve dhe të të rriturve. Fëmijët çeliakë kanë një intolerancë ndaj glutenit, një proteinë që gjendet në grurë, elb dhe thekër. Kur këta fëmijë konsumojnë gluten, sistemi i tyre imunitar reagon duke dëmtuar mukozën e zorrëve të vogla, çka ndikon në thithjen e lëndëve ushqyese.
Shenjat e dallueshme të sëmundjes çeliake
Fëmijët me sëmundje çeliake mund të shfaqin një sërë simptomash, të cilat mund të ndryshojnë nga një fëmijë te tjetri. Disa nga shenjat më të zakonshme përfshijnë:
Dhimbje barku dhe fryrje: Këta fëmijë shpesh kanë dhimbje barku dhe ndihen të fryrë pas konsumimit të ushqimeve që përmbajnë gluten.
Diarre kronike: Ata mund të kenë diarre të shpeshtë ose kronike.
Kapsllëk: Në disa raste, fëmijët mund të vuajnë nga kapsllëku.
Humbje e peshës: Fëmijët çeliakë mund të kenë vështirësi në shtimin e peshës ose mund të humbasin peshë papritur.
Lodhje e vazhdueshme: Për shkak të thithjes së pamjaftueshme të lëndëve ushqyese, fëmijët mund të ndihen të lodhur dhe të pafuqishëm.
Anemi: Mungesa e hekurit mund të çojë në anemi.Rritje e ngadalësuar: Fëmijët çeliakë mund të kenë vonesa në rritje dhe zhvillim.
Irritabilitet dhe ndryshime në humor: Ata shpesh janë të irrituar dhe mund të kenë ndryshime të humorit.
Diagnostikimi
Për të diagnostikuar sëmundjen çeliake, mjekët zakonisht përdorin testet e mëposhtme:
Analiza e gjakut: Ky test kërkon antitrupa specifikë që tregojnë për një reagim imunitar ndaj glutenit.
Biopsia e zorrës së vogël: Nëse testet e gjakut janë pozitive, një gastroenterolog mund të kryejë një biopsi për të konfirmuar diagnozën.
Trajtimi i duhur mjekësor
Trajtimi kryesor për sëmundjen çeliake është një dietë pa gluten. Kjo nënkupton që fëmijët çeliakë duhet të shmangin të gjitha ushqimet që përmbajnë grurë, elb dhe thekër. Kjo është një dietë që duhet të ndiqet gjatë gjithë jetës.Planifikimi i dietës: Bashkëpunimi me një dietolog është i rëndësishëm për të siguruar që fëmija merr të gjitha lëndët ushqyese të nevojshme pa konsumuar gluten.
Leximi i etiketave: Prindërit dhe fëmijët duhet të mësojnë të lexojnë me kujdes etiketat e produkteve ushqimore për të identifikuar përbërësit që përmbajnë gluten.
Zëvendësuesit e glutenit: Ka shumë produkte pa gluten në treg, si mielli i orizit, mielli i misrit dhe mielli i patates, që mund të përdoren në vend të produkteve tradicionale të grurit.
Mbështetja emocionale dhe edukimi
Mbështetja emocionale është gjithashtu e rëndësishme. Fëmijët duhet të ndihen të mbështetur dhe të informuar për gjendjen e tyre. Edukimi i familjes dhe i mësuesve për sëmundjen çeliake dhe dietën pa gluten është kyç për të siguruar që fëmija të mund të gëzojë një jetë të shëndetshme dhe të lumtur.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
