Demenca është një çrregullim serioz dhe i mundimshëm i trurit që ndikon në kujtesë, mësim, gjykim dhe aftësinë për të kryer aktivitete të përditshme. Me kalimin e viteve, gjithnjë e më shumë njerëz po përballen me këtë sëmundje, por lajmi i mirë është se hulumtimet kanë treguar se mund të parandalohen shumë raste të demencës përmes një mënyre jetese të shëndetshme, duke përfshirë dietën. Një nga dietat që ka fituar popullaritet për parandalimin e demencës është dieta MIND.
Çfarë është dieta MIND?
Dieta MIND (Mind Intervention for Neurodegenerative Delay) është një plan ushqimor që kombinon elemente të dietës Mesdhetare dhe dietës DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension). Kjo dietë është krijuar për të mbrojtur trurin dhe për të zvogëluar rrezikun e zhvillimit të sëmundjeve neurodegjenerative si demenca dhe Alzheimeri. Në thelb, dieta MIND fokusohet në konsumimin e ushqimeve që janë të pasura me antioksidantë dhe përbërës të tjerë që ndihmojnë në mbrojtjen e trurit nga dëmtimi dhe inflamacioni. Dieta inkurajon ngrënien e ushqimeve që mbështesin shëndetin e trurit, duke përfshirë perime të gjelbra, arra, drithëra të plota dhe proteina të shëndetshme si peshku dhe pulat.
Ushqimet kyçe në dietën MIND
Perimet me gjethe të gjelbra: Këto janë të pasura me vitamina dhe minerale që ndihmojnë në forcimin e trurit. Spinaci, kale (lulelakra), dhe sallata janë disa nga perimet që rekomandohen. Së paku pesë herë në javë.
Arra: Arra janë një burim i shkëlqyer i yndyrnave të shëndetshme dhe antioksidantëve, të cilat mund të përmirësojnë funksionin e trurit. Rekomandohet që të konsumohen çdo ditë.
Peshk: Peshqit e pasur me acide yndyrore omega-3, si salmoni, sardelet dhe toni, janë të rëndësishëm për shëndetin e trurit. Ata ndihmojnë në forcimin e kujtesës dhe rrisin funksionin mendor.
Drithërat e plota: Drithërat si orizi i papërpunuar, qumështi i orizit dhe elbi janë të pasura me fibra dhe ndihmojnë në ruajtjen e niveleve të shëndetshme të glukozës në gjak, të cilat janë të lidhura me një funksion të mirë të trurit.
Një sasi e moderuar e gjelbrës dhe frutave të tjera: Frutat dhe perimet e tjera që janë të pasura me antioksidantë si mjedra, boronicat dhe arrat janë gjithashtu pjesë e dietës MIND dhe ndihmojnë në mbrojtjen e qelizave të trurit.
Ndërrimet e thjeshta që mund të zvogëlojnë rrezikun e demencës
Ndërsa ndryshimi i mënyrës së jetesës mund të duket i vështirë, dietat si MIND mund të bëhen pjesë e jetës së përditshme me disa ndërrime të thjeshta:
Zëvendësoni yndyrnat e ngopura me yndyrna të shëndetshme: Përdorni vaj ulliri në vend të vajrave të tjera të ngopura për gatim dhe përmbajuni produkteve të bulmetit të ulët në yndyrë.
Hidratimi: Pini shumë ujë dhe kufizoni konsumin e pijeve të sheqerosura ose alkoolit, pasi dehidrimi mund të ndihmojë në përkeqësimin e funksionit mendor.
Zvogëloni konsumin e mishit të kuq: Përdorni më shumë mish të bardhë si pulat dhe kalkuni dhe kufizoni konsumimin e mishit të kuq. Mishrat e përpunuar si sallamet dhe proshutat gjithashtu janë të kufizuara në dietën MIND.
Ushqimet me sheqer të lartë: Shmangni ushqimet me sasi të lartë sheqeri dhe mishrat e përpunuar, pasi këto mund të shkaktojnë inflamacion që ndikon negativisht në shëndetin mendor.
Përfshini ushqime të pasura me fibra: Ushqimet si fasule, thjerrëza dhe të tjera janë të pasura me fibra dhe mund të ndihmojnë në ruajtjen e niveleve të shëndetshme të glukozës dhe të kolesterolit.
Përfitimet e dietës MIND
Dieta MIND ka treguar rezultate të premtuara në studime të ndryshme. Një studim i publikuar në “Alzheimer’s & Dementia” zbuloi se ata që ndiqnin këtë dietë kishin një rrezik më të ulët të zhvillimit të demencës dhe dëmtimit të kujtesës. Pavarësisht se dieta MIND mund të mos jetë një ilaç magjik, ndihmon në ruajtjen e funksionit të trurit dhe ngadalëson proceset e plakjes mendore. Përveç parandalimit të demencës, dieta MIND gjithashtu mund të përmirësojë shëndetin e zemrës, të zvogëlojë rrezikun e sëmundjeve të tjera dhe të promovojë një jetë më të shëndetshme dhe të balancuar.
Dietat e shëndetshme janë një pjesë e rëndësishme e mbrojtjes së trurit nga demenca dhe sëmundje të tjera neurodegjenerative. Dieta MIND ofron një qasje të thjeshtë dhe të shëndetshme për të përmirësuar funksionin e trurit dhe për të ulur rrezikun e demencës. Duke bërë disa ndërrime të vogla në stilin e jetesës dhe duke përfshirë ushqime të pasura me antioksidantë dhe acide yndyrore të shëndetshme, mund të kontribuoni në mbrojtjen e trurit tuaj për një jetë të gjatë dhe të shëndetshme.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
