A jeni dikush që gjithmonë ndjen nevojën për të ndërhyrë dhe për të shpëtuar ditën? A e gjeni veten duke marrë vazhdimisht më shumë përgjegjësi sesa mund të përballoni, të nxitur nga një dëshirë e pangopur për të qenë hero në çdo situatë? Le të eksplorojmë se çfarë është kompleksi i heroit dhe si mund ta kapërceni atë.
Çfarë është Kompleksi Hero?
Kompleksi i heroit, i njohur gjithashtu si sindroma e heroit ose kompleksi i shpëtimit, i referohet një modeli psikologjik ku një individ zhvillon një nevojë dërrmuese për të shpëtuar të tjerët ose për të qenë heroi në situata të ndryshme. Njerëzit me çrregullim kompleks të heroit shpesh ndiejnë një dëshirë të fortë për të bërë një ndikim të rëndësishëm, për t’u admiruar dhe për t’u perceptuar si të domosdoshëm. I njohur edhe si kompleksi i mesias, individët me këtë fenomen psikologjik zhvillojnë një nevojë të tepruar për të shpëtuar ose shpëtuar të tjerët.
Aspektet e çrregullimit kompleks të heroit
Ky kompleks mund të shfaqet në mënyra të ndryshme dhe ka aspekte pozitive dhe negative.
Aspekte pozitive – Të mësuarit rreth aspekteve pozitive mund të na ndihmojë të kuptojmë më mirë se çfarë është kompleksi i heroit. Kjo perfshin:
1.Empatia dhe dhembshuria – Individët me një kompleks heronjsh zakonisht shfaqin nivele të larta ndjeshmërie dhe dhembshurie. Ata me të vërtetë kujdesen për mirëqenien e të tjerëve dhe duan të lehtësojnë vuajtjet e tyre.
2.Ndihma e të tjerëve – Ata shpesh nxiten të ndihmojnë njerëzit në nevojë, duke i bërë ata kujdestarë të shkëlqyer, përgjigjen e parë dhe avokatë për drejtësinë sociale.
3.Ndjenja e qëllimit – Të kesh një kompleks heronj mund t’u japë individëve një ndjenjë qëllimi dhe përmbushjeje. Ata ndihen të vlefshëm dhe të nevojshëm kur ndihmojnë të tjerët.
4.Veprat e Mirësisë – Ata me këtë kompleks mund të kryejnë akte vetëmohuese mirësie, duke e bërë botën një vend më të mirë nëpërmjet veprimeve të tyre.
Aspekte negative – Aspektet e zakonshme negative zakonisht përfshijnë si më poshtë:
1.Çështjet e kufijve – Njerëzit me një çrregullim kompleks heroik mund të luftojnë me kufijtë dhe kufizimet personale. Ata mund ta zgjerojnë veten, të lënë pas dore kujdesin për veten dhe të rrezikojnë djegien.
2.Bashkëvarësia – Në disa raste, një kompleks heroik mund të çojë në marrëdhënie të ndërvarura, ku individët e marrin vetëvlerësimin e tyre nga kursimi ose rregullimi i vazhdueshëm i të tjerëve.
3.Arroganca – Ekziston rreziku i zhvillimit të një kompleksi superioriteti, ku individët besojnë se janë të vetmit që mund të shpëtojnë ose ndihmojnë të tjerët, duke çuar në arrogancë dhe mungesë respekti për autonominë e të tjerëve.
4.Frustrimi dhe Burnout – Përpjekja e vazhdueshme për të shpëtuar ose ndryshuar të tjerët mund të jetë zhgënjyese dhe emocionalisht rraskapitëse, duke çuar në djegie dhe pakënaqësi.
5.Ndërhyrjet e padëshiruara – Veprimet me qëllime të mira mund të perceptohen si ndërhyrëse ose të padëshiruara nga ata që marrin pjesë, duke shkaktuar fërkime në marrëdhënie.
6.Ndihmë joefektive – Kompleksi i heroit mund t’i shtyjë individët të ofrojnë ndihmë që as nuk kërkohet dhe as e nevojshme. Mund të shkaktojë dëm ose të prishë procesin natyror të rritjes personale dhe zgjidhjes së problemeve.
Kuptimi i kompleksit të heroit është i rëndësishëm sepse mund të ndikojë si tek individët që e zotërojnë atë ashtu edhe tek ata që kërkojnë të ndihmojnë. Arritja e një ekuilibri midis ndihmës së të tjerëve dhe respektimit të autonomisë dhe kufijve të tyre është thelbësore.
Njerëzit me një kompleks heronj mund të përfitojnë nga vetëdija, vendosja e kufijve të shëndetshëm dhe kërkimi i udhëzimeve nga terapistët ose këshilltarët për të kanalizuar ndjeshmërinë dhe dhembshurinë e tyre në mënyra produktive dhe të qëndrueshme.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
