Në një shoqëri që kërkon nga ne të përmbushim standardet e përsosmërisë dhe suksesit, dashuria për veten përfaqëson një akt rezistence dhe vetë-afirmimi, ku ne e vlerësojmë thelbin tonë mbi pritshmëritë e jashtme.
Romantike, miqësi, familje… Ka lloje të ndryshme dashurie dhe të gjitha përfshijnë dhënien e një pjese të vetes një personi tjetër. Por ku është dashuria për veten? Ai që ndihet i ngrohtë si një puthje, megjithëse nuk e marrim nga dikush tjetër, por nga vetja. Të flasësh për të ngjall një ndjenjë të pashmangshme lumturie, pasi bëhet fjalë për ne, të cilët duhet ta nxisin atë ndjenjë.
Me pak fjalë, është njohja e vetvetes dhe pranimi i vetvetes ashtu siç jemi. Kjo do të thotë që ne përqafojmë të gjitha defektet që na banojnë. Imagjinoni si kur shikoni në pasqyrë dhe ndiheni sikur çdo grimcë prej jush është perfekte. Nuk i gjykoni ato kilogramët e tepërt, apo që njëri sy është më i vogël se tjetri. Pa rënë në narcisizëm, ne mund të njohim vlerën tonë. Kultivimi i kësaj cilësie është thelbësor për mirëqenien tonë emocionale dhe mendore. Ndonjëherë pasiguritë, ato zëra të vegjël që përpiqen t’ju minojnë, lindin për të na dobësuar dhe për të na bërë të dyshojmë për vlerën tonë, por të mësuarit për t’i menaxhuar ato është pjesë e procesit.
Çfarë do të thotë të duash veten?
Vetë-dashuria është aftësia për të njohur pikat tona të forta dhe të dobëta , për të pranuar veten dhe për ta trajtuar veten me të njëjtën dhembshuri dhe dashuri me të cilën do të trajtonim një të dashur. Ai gjithashtu nënkupton një marrëdhënie pozitive me atë që jemi, pa u varur nga miratimi i jashtëm për t’u ndjerë të vlefshëm. Në ditët e sotme, ky koncept ka fituar rëndësi, veçanërisht në një shoqëri që kërkon që ne të përmbushim vazhdimisht disa standarde të suksesit, bukurisë dhe sjelljes. Megjithatë, kjo ide tenton të keqinterpretohet ose të perceptohet si diçka sipërfaqësore, pasi, përkundrazi, të duash veten do të thotë të njohësh vlerën e brendshme që kemi si njerëz, pavarësisht rrethanave apo arritjeve.
Walter Riso, psikolog klinik, përmend në një nga librat e tij se “të duash veten është ta konsiderosh veten të denjë për më të mirën, duke forcuar respektin për veten dhe duke i dhënë vetes mundësinë të jesh i lumtur vetëm duke qenë gjallë”. Nuk mund të ishte më e saktë. Kjo është një ftesë për të vlerësuar dinjitetin e dikujt dhe për të kërkuar mirëqenien personale, jo si një objektiv i kushtëzuar nga arritjet e jashtme, por si respekt për veten.
Nuk është një akt egocentralizimi, të duash veten lidhet me vetëpranimin dhe vetëpërgjegjësinë. Kjo do të thotë që ne jo vetëm e njohim veten si qenie unike dhe të vlefshme, por marrim edhe përgjegjësinë për mirëqenien, vendimet dhe rritjen personale. Në fund të fundit, ka të bëjë me të qenit i sjellshëm dhe të kuptueshëm me veten dhe të kemi një qëndrim pozitiv për aftësitë dhe potencialin tonë. Për më tepër, është një angazhim i përditshëm për kujdes dhe respekt. Në këtë pikë, është e rëndësishme të sqarojmë se, megjithëse kemi një pikëpamje pozitive se kush jemi, nuk do të thotë se ndihemi mirë me veten gjatë gjithë kohës. Është normale të përballesh me ndonjë zhgënjim ose zemërim, por kjo nuk e zvogëlon rëndësinë e vazhdimit të kultivimit të dashurisë personale, edhe në kohë të vështira.
Si ndikon dashuria për veten në jetën tonë?
Kultivimi i një perceptimi pozitiv mund të jetë sfidues, por është thelbësor për shëndetin mendor dhe emocional. Përveç kësaj, ai ofron përfitime të shumta që transformojnë jetën në mënyrë të konsiderueshme. Le të shohim disa:
Na lejon të jemi më elastikë: ata që e duan veten e dinë se, pavarësisht nga rrethanat, janë të denjë për respekt.
Ajo motivon një prirje më të madhe ndaj të tjerëve: të duam veten na bën të aftë t’i duam të tjerët, pa pritur asgjë në këmbim dhe pa u varur nga faktorë të jashtëm për të ndjerë se ia vlen.
Lehtëson shprehjen emocionale: Kur vlerësojmë veten, ne i shprehim me lehtësi emocionet tona pa frikë nga gjykimi. Kjo nxit marrëdhënie të thella, autentike me të tjerët.
Rrit performancën pa presion të tepruar: ta duam veten na motivon të bëjmë më të mirën, pa u bërë një kërkesë dërrmuese. Na lejon të shijojmë procesin dhe të njohim atë që arrijmë, pa e ndëshkuar veten për gabime.
Na ndihmon të marrim vendime në përputhje me dëshirat dhe vlerat tona: të duam veten na ndihmon të marrim vendime që pasqyrojnë dëshirat dhe vlerat e vërteta, në vend që të kënaqim të tjerët ose të ndjekim rregullat e imponuara.
Kontribuon në vendosjen e kufijve të shëndetshëm: Ata që e duan veten kanë më pak gjasa të tolerojnë abuzimin dhe më të aftë për të vendosur dhe ruajtur kufij të shëndetshëm. Ky ekuilibër nxit respekt dhe besim në marrëdhënie.
Forcon vetëvlerësimin: Sipas psikoterapistit Nathaniel Brand, të duash veten është përvoja themelore që ne mund të bëjmë një jetë kuptimplote dhe të përmbushim kërkesat e saj. Përvetësimi i këtij koncepti është thelbësor për të përballuar sfidat e përditshme me besim dhe vendosmëri. Për ta arritur këtë, ai propozon 6 shtylla themelore që janë të nevojshme për të ushqyer dhe forcuar dashurinë për veten.
Si mund të filloni ta doni veten më shumë?
Të ushqyerit e kësaj ndjenje është një proces i vazhdueshëm që kërkon kohë, durim dhe praktikë çdo ditë . Në vend që të përpiqeni për përsosmëri, ka të bëjë me ndërtimin e një marrëdhënieje të shëndetshme dhe të ekuilibruar me veten. Këtu janë disa mënyra për ta forcuar atë në jetën tuaj të përditshme.
1.Kujdesuni për mirëqenien tuaj fizike
Trupi është tempulli ku ne banojmë, prandaj është thelbësore t’i kushtojmë kujdesin që i nevojitet për ta mbajtur të shëndetshëm dhe të fortë. Praktikimi i një rutine që përfshin pushim të mjaftueshëm, ushqim me vlera ushqyese dhe stërvitje të rregullt jo vetëm që ndihmon në parandalimin e sëmundjeve, por gjithashtu përmirëson gjendjen shpirtërore dhe nivelet e energjisë . Duke e trajtuar trupin tuaj me respekt, ju i lejoni vetes të funksiononi në mënyrë më efikase dhe dërgoni një mesazh të fuqishëm të kujdesit dhe vlerës për veten tuaj.
2.Vendosni kufij të shëndetshëm
Vendosja e kufijve të qartë është thelbësore për të mbrojtur shëndetin tuaj emocional dhe mendor. Shumë herë, nga frika e refuzimit ose gjykimit, ne i lejojmë të tjerët të pushtojnë hapësirën tonë personale ose ne përfshihemi në angazhime që na e shterrojnë energjinë. Sidoqoftë, të thuash “jo” kur diçka nuk përputhet me vlerat ose nevojat tuaja është një akt respekti për ju. Nëse vendosni dhe ruani kufijtë, të tjerët mësojnë të respektojnë kohën dhe energjinë tuaj.
3.Praktikoni dhembshurinë për veten
Dhembshuria për veten është një mjet i fuqishëm për të përballuar kohët e vështira me elasticitet më të madh. Shumë herë, ne e trajtojmë veten ashpër dhe e gjykojmë veten ashpër për gabime ose dështime. Por askush nuk është i përsosur dhe dështimi është një pjesë e pashmangshme e të mësuarit. Duke shkëmbyer autokritikën për njohjen e përpjekjeve tuaja dhe kujdesin për veten, është e mundur të thyeni ciklin e perfeksionizmit dhe të zhvilloni një pikëpamje më të sjellshme dhe më realiste për arritjet tuaja. Në vend që të ndëshkoni dështimet tuaja, përpiquni t’i shihni ato si mundësi për rritje.
4.Njihni arritjet tuaja
Shpesh, ne priremi të minimizojmë arritjet tona ose t’i krahasojmë ato me ato të të tjerëve, gjë që mund të përkeqësojë vetëvlerësimin. Merrni një moment çdo ditë për të njohur atë që keni arritur, sado e vogël qoftë. Festimi i fitoreve tuaja personale, pavarësisht sa të vogla mund të duken ato, përforcon idenë se jeni të denjë për dashuri dhe njohje. Çdo hap përpara është një reflektim i përpjekjes dhe vendosmërisë suaj dhe meriton të njihet.
5.Ji mirënjohës
Mbajtja e një ditari mirënjohjeje është një mënyrë e shkëlqyeshme për të trajnuar mendjen tuaj që të fokusohet në pozitive. Duke shkruar tre gjëra për të cilat jeni mirënjohës çdo ditë, mund të ndryshoni këndvështrimin tuaj dhe të mësoni të vlerësoni më shumë atë që keni, në vend që të përqendroheni në atë që ju mungon. Kjo praktikë është një kujtesë se, edhe nëse nuk jeni perfekt, jeta juaj ka shumë aspekte pozitive.
6.Gjeni kohë për veten tuaj
Jetojmë në një botë me ritme të shpejta ku koha e lirë duket si një luks. Megjithatë, lënia mënjanë e disa minutave, qoftë për t’u çlodhur, për të lexuar një libër apo për të shijuar një moment vetmie, është thelbësore për mirëqenien tuaj. Të mësosh të shijosh shoqërinë tënde është një nga çelësat për të zhvilluar dashurinë e vërtetë për veten.
7.Zvogëloni kohën tuaj në rrjetet sociale
Përdorimi i tepërt i këtyre platformave mund të shkaktojë krahasime që çojnë në ndjenja të pamjaftueshmërisë, ankthit dhe depresionit. Të qenit më i vetëdijshëm se si ato ndikojnë tek ju dhe reduktimi i kohës në to në më pak se 30 minuta në ditë do të lehtësonte ndjenjat e vetmisë dhe frikës, sipas një botimi në Journal of Social and Clinical Psychology.
8.Praktikoni vëmendjen
Vetëdija është të jesh i pranishëm në moment dhe të jesh më i vetëdijshëm për mendimet dhe emocionet tona. Për më tepër, kjo ju shkëput nga zhurma mendore dhe rilidhet me thelbin tuaj, duke ju ndihmuar të jeni më të vetëdijshëm se si ndiheni dhe pse. Duke e praktikuar atë, ju zhvilloni një kuptim më të madh për veten dhe mësoni t’i përgjigjeni përvojave tuaja me një qëndrim pranimi dhe dhembshurie.
9.Kur shikoni në pasqyrë, jepini vetes komplimente
Pasqyra mund të jetë një pasqyrim i pasigurive tona, por edhe një mundësi për të njohur bukurinë tonë të brendshme dhe të jashtme. Mos u fokusoni në ato që i perceptoni si të meta , kërkoni për cilësitë që ju pëlqejnë tek vetja dhe shprehini ato me zë të lartë. Duke i dhënë vetes komplimente të sinqerta, për shembull, “më pëlqen mënyra se si jam kur buzëqesh” ose “e vlerësoj vendosmërinë time”, ju përforconi imazhin tuaj pozitiv. Ky akt i thjeshtë i njohjes së përditshme është në gjendje të transformojë perceptimin tuaj personal.
10.Jini mirënjohës për trupin tuaj
Trupi juaj është mjeti për të përjetuar jetën dhe meriton të trajtohet me mirënjohje dhe kujdes. Është e lehtë të përqendrohemi në atë që do të donim të ndryshonim, por një fokus në mirënjohjen ndaj trupit tonë mund ta ndryshojë këtë këndvështrim. Falenderoni fizikun tuaj për gjithçka që bën për ju: që ju mban në lëvizje, që ju lejon të merrni frymë thellë, për përballimin e streseve të përditshme. Duke adoptuar këtë qëndrim mirënjohjeje , ju e shihni qenien tuaj jo si një grup papërsosmërish, por si një aleat në rrugën tuaj të jetës. Ky transformim i fokusit nxit një marrëdhënie më respektuese me qenien tuaj, duke kontribuar për ta dashur veten më shumë dhe për mirëqenien e përgjithshme.
Të duash veten është hapi i parë drejt një jete të plotë
Dashuria për veten është një udhëtim i vazhdueshëm i vetëpranimit, respektit dhe kujdesit për veten. Nuk ka të bëjë me arritjen e një gjendjeje përfundimtare të përsosmërisë, por me praktikimin e qëndrimeve të përditshme që na lejojnë të rritemi dhe forcohemi emocionalisht. Duke e zhvilluar atë, ne ndërtojmë një marrëdhënie më të ekuilibruar me veten, e cila na mundëson ta përballojmë jetën me besim dhe elasticitet më të madh.
Ky themel i fortë është thelbësor për ndërtimin e marrëdhënieve të shëndetshme, marrjen e vendimeve në përputhje me vlerat tona dhe trajtimin e sfidave me një mentalitet pozitiv. Nëse nuk keni filluar ende ta kultivoni këtë mënyrë të dashurisë për veten, tani është koha e përkryer për ta bërë këtë. Njihni veten, pranoni veten dhe vlerësoni veten në çdo hap të rrugës tuaj.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
