Sëmundja e Parkinsonit është një gjendje që bën që pjesë të trurit të dëmtohen në mënyrë progresive gjatë shumë viteve. Është një çrregullim neurologjik që prek trurin dhe sistemin nervor, duke ndikuar në lëvizje dhe duke shkaktuar simptoma motorike, si dridhje, ngurtësi dhe humbje të ekuilibrit.
Sëmundjet neurologjike janë gjendje që prekin trurin, shtyllën kurrizore ose sistemin nervor dhe ato mund të shkaktojnë simptoma që janë fizike, psikologjike ose të dyja. Sëmundja shkakton ndryshime në ganglion bazale, qelizat nervore që zakonisht prodhojnë dopaminë, një lajmëtar i rëndësishëm kimik.
Çfarë e shkakton sëmundjen e Parkinsonit?
Megjithëse shkaqet e sakta të Parkinsonit janë të panjohura, ka një sërë shkaqesh të mundshme. Kjo perfshin:
Vdekja e neuroneve që sekretojnë dopaminën në tru, me shkakun e saktë të këtij dëmtimi ende të panjohur.
Mjedisi dhe gjenetika.
Disa ilaçe, toksina dhe sëmundje të tjera mund të prodhojnë simptoma të ngjashme me sëmundjen e Parkinsonit, e njohur si Parkinsonizmi sekondar, i cili mund të jetë i kthyeshëm.
Cilat janë simptomat e sëmundjes së Parkinsonit?
Simptomat e sëmundjes së Parkinsonit janë zakonisht graduale në fillim, por ka shumë për të cilat duhet të dini. Tre simptomat kryesore të sëmundjes së Parkinsonit ndikojnë në lëvizjen fizike:
Dridhje – Dridhje, e cila zakonisht fillon në dorë ose krah, dhe është më e theksuar kur gjymtyra pushon.
Ngadalësimi i lëvizjes (bradikinezia) – Lëvizjet fizike janë shumë më të ngadalta se normalja, gjë që mund t’i vështirësojë detyrat e përditshme dhe të rezultojë në një ecje të ngadaltë, të përzier dhe hapa shumë të vegjël.
Ngurtësia e muskujve (ngurtësi) – Ngurtësia dhe tensioni në muskuj mund ta bëjnë të vështirë lëvizjen dhe shprehjen e fytyrës.
Si trajtohet sëmundja e Parkinsonit?
Terapia me ilaçe është trajtimi kryesor për sëmundjen e Parkinsonit dhe shumë njerëz mund të mbajnë një standard të mirë jetese me mjekimin e duhur.
Qëllimi kryesor i terapisë me ilaçe për sëmundjen e Parkinsonit është të rrisë nivelet e dopaminës neurotransmetuese në tru, pasi nivelet e ulëta të dopaminës janë një shënues karakteristik i Parkinsonit dhe janë përgjegjës për simptomat motorike të gjendjes.
Përveç kësaj, mund të ketë medikamente të tjera të përshkruara për të rritur nivelet e neurotransmetuesve të tjerë në tru që luajnë një rol në Parkinson, në mënyrë që të trajtojnë simptoma të tjera të sjelljes dhe simptoma jo motorike.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
