Kur njerëzit i nënshtrohen racizmit, diskriminimit, mikroagresionit ose formave të tjera të keqtrajtimit ose dhunës për shkak të prejardhjes së tyre racore, kjo mund të çojë në trauma. Trauma racore mund të jetë individuale për një person, ose një komunitet i tërë mund ta përjetojë atë në të njëjtën kohë.
Historia e traumës racore
Termi “stres traumatik i bazuar në racë” u përdor për herë të parë nga Robert T. Carter në punimin e tij të vitit 2007 me titull “Racizmi dhe lëndimi psikologjik dhe emocional: Njohja dhe vlerësimi i stresit traumatik të bazuar në racë”, i cili u botua në emër të Divizionit të Psikologjisë së Këshillimit të Shoqatës Psikologjike Amerikane.
Punimi i Carter-it përcaktoi se kur njerëzit me ngjyrë ndeshen me racizëm dhe diskriminim, ata kanë një ndikim të fortë emocional negativ dhe mund të jetë i ngjashëm me çrregullimin e stresit post-traumatik (PTSD). Pasi termi stres traumatik i bazuar në racë u bë më i njohur gjerësisht, ai përfundimisht u përdor në mënyrë të ndërsjellë me termin trauma racore. Të dy kanë të njëjtin përkufizim dhe Carter-it i njihet koncepti i plotë, pavarësisht se cili përdoret.
Simptomat e traumës racore
Nuk është sekret që racizmi ka pasur dhe vazhdon të ketë një ndikim jashtëzakonisht negativ në jetën e njerëzve me ngjyrë në shoqërinë tonë. Qoftë abuzimi me substancat që rezulton nga racizmi kundër amerikanëve vendas, ose mënyrat sesi diskriminimi ndikon tek studentët e kolegjit, nuk ka kufij në fushat e jetës që mund të ndikojë racizmi. Prandaj, nuk është çudi që simptomat e traumës racore janë të shumta.
Më poshtë janë disa nga simptomat më të zakonshme të traumës racore:
- Çrregullimi i stresit post-traumatik (PTSD)
Çrregullimi i stresit post-traumatik është një përgjigje e natyrshme ndaj një ngjarjeje traumatike. Në rastin e traumës racore, PTSD mund të ndodhë pasi një person individual përballet me ngacmim ose diskriminim, ose mund të ndodhë duke e dëshmuar atë. Nëse merrni parasysh zemërimin kolektiv të shoqërisë për vrasjen e George Floyd, për shembull, ndikimi i asaj ngjarje ishte shumë i ndryshëm për njerëzit me ngjyrë sesa për njerëzit e bardhë. Ndërsa njerëzit e bardhë mund të jenë mërzitur shumë nga kjo, për njerëzit e zinj, kishte një traumë të shtuar se mund të ishin vrarë ata ose një i dashur. PTSD manifestohet në shumë mënyra dhe kur dikush është dëshmitar ose i nënshtrohet racizmit shpesh dhe pafundësisht, ai bëhet i ndërlikuar. Kjo njihet si PTSD komplekse ose C-PTSD.
- Stresi kronik
Trauma racore çon në një jetë më të stresuar dhe më pak të shëndetshme mendore. Stresi kronik është i pashëndetshëm për të gjithë njerëzit, por kur e kombinoni atë me popullatat që historikisht janë të pashërbyer nga ana mjekësore, rreziku për probleme shëndetësore fizike afatgjata rritet. Jo vetëm që stresi kronik është i tmerrshëm për të jetuar emocionalisht, por është gjithashtu fizikisht i rrezikshëm, pasi stresi kronik rrit sëmundjen.
- Depresioni dhe ankthi
Të rriturit me ngjyrë kanë më shumë gjasa se të rriturit e bardhë të shfaqin simptoma të depresionit. Për më tepër, trauma e fëmijërisë mund të çojë në më shumë depresion si të rritur dhe diskriminimi racor është vërtetuar se çon në një shëndet më të dobët mendor. Ankthi çon në njohje të dobët, gjë që mund ta bëjë të gjithë jetën më të vështirë për t’u përballuar, madje edhe aspektet më të këndshme.
Ndërsa depresioni dhe ankthi mund të jenë simptoma të PTSD, ato gjithashtu mund të ekzistojnë më vete. Të dyja kanë ndikime të forta negative në mirëqenien dhe jetën e përditshme të një personi.
- Ndikimi i traumës racore
Siç mund të dyshoni, bazuar në atë se sa seriozisht dhe intensivisht mund të shfaqet trauma racore, ndikimet e traumës racore janë të gjera. Trauma racore çon në ulje të vetëvlerësimit. Trauma e dëshmimit të brutalitetit të policisë i bën njerëzit me ngjyrë, veçanërisht zezakët, të kenë frikë nga policia, e cila nga ana tjetër mund të jetë e rrezikshme nëse gjenden në situata ku duhet të mbështeten në ndihmën e policisë. Trauma racore mund të shkaktojë probleme të rënda emocionale, si simptoma disociative. Në përgjithësi, trauma racore mund të ndikojë në çdo aspekt të jetës, duke ulur ndjeshëm cilësinë e jetesës.
Si të përballeni dhe të shëroheni nga trauma racore
Për shkak se racizmi në shoqërinë tonë duhet të zgjidhet ose të dëbohet, nuk është e mundur që thjesht të shëroheni nga trauma racore dhe të vazhdoni me jetën tuaj. Kur ju mund ta gjeni veten të diskriminuar në çdo kohë, ka gjithmonë një nivel stresi që nuk mund të hiqet plotësisht.
Pavarësisht nga paaftësia për të vendosur traumën racore tërësisht në të kaluarën tuaj, ka shumë mënyra me të cilat mund të punoni për të shëruar veten nga ajo që keni përjetuar, për të ulur nivelet e stresit në përgjithësi dhe për të ecur përpara në jetë në mënyrën më të lumtur të mundshme. Bërja e kësaj mund të duket sfiduese, por hapat e mëposhtëm mund të ndërmerren për të përmirësuar cilësinë e jetës. Edhe nëse nuk mund ta kapërceni plotësisht traumën racore është e mundur të jetoni një jetë pozitive dhe përmbushëse.
- Lidhu me të tjerët
Gjetja e komunitetit dhe komunikimi me të tjerët mund t’ju ndihmojë të shëroheni nga trauma racore. Tregimi i historive është një shembull se si komunitetet zezake kanë gjetur shërim kolektiv nga racizmi, me një studim që vë në dukje se “komuniteti është avancuar si një agjent ndryshimi duke përqendruar drejtësinë dhe rolin e rëndësishëm të praktikave kulturore për të lehtësuar shërimin e komunitetit”.
Përveç gjetjes së komunitetit, lidhja me të tjerët mund të jetë aq e thjeshtë sa të flasësh për traumën racore që ke përjetuar me një mik. Ka shumë pak njerëz me ngjyrë, jeta e të cilëve ka qenë pa diskriminim ose ngacmim racor. Akti i të folurit për përvojat tuaja mund të jetë shërues dhe miqtë tuaj mund të jenë në gjendje t’ju ofrojnë këshilla se si ata vetë e përballojnë traumën racore që kanë.
- Vetëkujdes
Praktikimi i kujdesit për veten mund të përmirësojë në mënyrë dramatike ndjenjën e mirëqenies së një personi. Ajo çfarë përfshin kujdesi për veten varet nga ju: mund të jetë çdo gjë që ju bën të ndiheni të dashur me veten tuaj. Veprimet e kujdesit për veten mund të jenë të thjeshta dhe të lira. Mund të bëni një shëtitje në natyrë, të zhyteni në një banjë me ndriçim të dobët ose të bëni një masazh. Mund të shkruani në një ditar ose të praktikoni meditimin. Çdo gjë që ju bën të ndiheni të kujdesshëm është e dobishme për ndjenjën tuaj të mirëqenies dhe akti i qetësimit të vetes mund t’ju ndihmojë të shëroheni nga trauma.
- Vendosni kufijtë për konsumin e medias
Përderisa është e rëndësishme të qëndroni të informuar për atë që po ndodh në botë, ajo mund të jetë dëshpëruese dhe nxitëse e ankthit. Sidomos në kohë krize shoqërore, kufizimi i sasisë së mediave që konsumoni mund të jetë i rëndësishëm për shëndetin tuaj mendor. Nëse e gjeni veten duke lexuar dhe parë shpesh lajme në lidhje me dhunën ndaj njerëzve me ngjyrë, shanset janë që do të ndiheni të shqetësuar për këtë. Vetëm ju e dini ekuilibrin e duhur për ju, por nëse zbuloni se konsumimi i medias po ju bën të ndiheni më keq, mund të dëshironi të bëni një hap prapa. Një mënyrë e thjeshtë për të krijuar kufij rreth konsumit të medias është të vendosni kufizime në telefonin tuaj për sa kohë mund të shpenzoni çdo ditë në platforma të ndryshme.
- Kërkoni ndihmë profesionale
Trauma racore nuk është diçka nga e cila duhet të shëroheni vetëm dhe terapia mund të jetë mjeti i përsosur për t’ju ndihmuar ta kaloni atë. Në mënyrë të veçantë, mund t’ju ndihmojë një terapist i informuar për traumën, i cili mund të kuptojë se çfarë keni kaluar.
Ndërsa terapisti juaj nuk duhet të jetë me ngjyrë, mund të zbuloni se mund të lidheni më mirë me dikë me një sfond të ngjashëm racor me tuajin, pasi kjo krijon një kuptim të lindur të përvojave të jetës në nivel sipërfaqësor. Nuk është turp të kesh nevojë për terapi dhe për këdo që ka hasur traumë, ajo mund të jetë jashtëzakonisht e dobishme.
Burimi / https://www.verywellmind.com/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
